Het is vandaag veertig jaar geleden dat ik in de Antwerpse Arenbergschouwburg naar het programma “Offsmboet Ippq Dpef” van Neerlands Hoop ging kijken, omdat ze een week later dit programma in Sint-Niklaas zouden brengen. Ik schreef er voor “De Voorpost” dan ook volgend artikel over…
Lees verder “Veertig jaar geleden: “Niet alleen Neerlands, maar ook Vlaanderens hoop!””
De Antwerpse theaterlegende Tone Brulin is vrijdag op 92-jarige leeftijd overleden in Maleisië, het land van zijn echtgenote. De theaterpionier was een fervent globetrotter die voor het eerst stukken uit Azië en Afrika naar Vlaanderen bracht.
Lees verder “Tone Brulin (1926-2019)”
De Lierse acteur Lucas Van Den Eynde (foto Filip Naudts via Wikiportret) viert vandaag zijn zestigste verjaardag.
Lees verder “Lucas Van Den Eynde wordt zestig…”
Kunstenaar en theatermaker Jan Fabre viert morgen zijn zestigste verjaardag. Alhoewel? Zal er veel worden gevierd? De klachten over grensoverschrijdend gedrag zijn volgens mij nog altijd in behandeling en dat moet toch als een zwaard van Damocles boven zijn hoofd hangen…
Lees verder “Jan Fabre wordt zestig…”
Vandaag viert één van mijn oudste en trouwste vrienden, Marc De decker, in literaire middens beter gekend als Johan de Belie, z’n zeventigste verjaardag. Hij is nog altijd de meest productieve medewerker aan mijn blog, waarvoor zeker vandaag nog eens mijn oprechte dank.
Lees verder “Marc De decker alias Johan de Belie wordt zeventig…”
Op 22 november 1958 had in de Rotterdamse Schouwburg de première plaats van het toneelstuk “Suiker” door Het Rotterdams Toneel in een regie van Ton Lutz. Het stuk verschijnt in dezelfde maand als pocket.
Lees verder “Zestig jaar geleden: “Suiker” van Hugo Claus”
Het is vandaag al veertig jaar geleden dat Frans Roggen, een pionier van het Vlaamse theater, is overleden.
Als Antwerpenaar van komaf, maar Gentenaar van adoptie was Frans Roggen tijdens de Tweede Wereldoorlog verbonden aan de Gentse KNS onder de opeenvolgende directies van Staf Bruggen (die alleen maar Vlaamse stukken programmeerde) en Michel van Vlaenderen. Als overtuigd antimilitarist (hij was lid van de liga van “het gebroken geweer”, die door ongeveer alle partijen werd geboycot) bleef hij toch toneelspelen ook tijdens de fascistische bezetting. Met zijn “psychologische” manier van acteren (tegenover de heersende mode van het “romantische” toneel) wordt hij de vader van het moderne Vlaamse theater genoemd.
Daarna speelde hij o.m. bij het Nieuw Nederlands Toneel, waarmee hij o.a. een tournee door Congo maakte in 1950 onder leiding van Fred Engelen. Op de foto zien we een hiervoor geënsceneerde bespreking van de kostuums voor ‘Antigone’ van Jean Anouilh. V.l.n.r. herkennen we achteraan Marcel Leemans, Anton Peeters, Marcel Hendrickx, W. Verhoogstraten, Frans Roggen en Fred Engelen en vooraan Tine Balder, Gella Allaert en Lydia Bruggeman.
Daarna werd hij eerste regisseur bij het dramatisch gezelschap van het toenmalig NIR, maar tegelijk bleef hij een belangrijke rol spelen in het Gentse theaterleven. Hij regisseerde in het NTG en hielp mee bij de oprichting van Arca, Arena, Vertikaal en het Kortrijkse Antigone.
Bij Arca was Frans Roggen op het eind van de jaren zestig ook een jaartje directeur. Hij was tevens leraar aan het Gentse conservatorium tot hij op 19 november 1978 overleed op 67-jarige leeftijd. Ter gelegenheid van de twintigste verjaardag van zijn overlijden werd een boekje uitgegeven, met daarbij zowaar zelfs een cd’tje, waarop Roggen gedichten van Paul van Ostayen (en één van Paul de Vree) voordraagt op een muzikale achtergrond van Louis De Meester. Er staan tal van bijdragen in die de persoon van Roggen vanuit diverse hoeken belichten. Sommige van deze bijdragen zijn iets diepgravender dan andere, die soms ook aan het euvel lijden “over de doden niets dan goeds”. Paradoxaal genoeg komt Roggen dan ook nog het best tot leven in bijdragen als die van gouverneur Herman Balthazar of criticus Jan D’Haese, die ook alluderen op menselijke trekjes van iemand die toch een beetje tot de Olympos van de theatergoden wordt gerekend. Tot mijn stomme verbazing kun je dit boekje zo maar gratis aanvragen bij de Frans Roggenstichting, Gezusters Lovelingstraat 6, 9000 Gent.
Rond die tijd stelde men overigens vast dat het beeld van Roggen in het NTG “verdwenen” was. Zo maar, zonder boe of ba. Aangezien diefstal of iets dergelijks werd uitgesloten, kan men alleen maar vermoeden dat het beeld gevallen is en gebroken en dat men bij het NTG niet durft toegeven dat men zo oneerbiedig is omgesprongen met de eerbiedwaardige theatergod. Frans Roggen regisseerde ook bij het Multatulitheater (op dat moment het drukst bezochte gezelschap in Gent). Tussen 1956 en 1959 zelfs niet minder dan 19 stukken, waaronder “Met gesloten deuren” en “De Lichtekooi”, de eerste stukken van Sartre die in Vlaanderen werden opgevoerd.
Referentie
Ronny De Schepper, Frans Roggen, Periodiek Verschijnsel april 1990
