Het is vandaag al zestig jaar geleden dat de Franse beloftevolle wielrenner Gérard Saint is omgekomen bij een auto-ongeval. Zijn dood staat niet vermeld bij mijn opsomming van renners die dodelijk verongelukt zijn omdat Gérard niet aan het fietsen was, maar in de auto zat. In welke omstandigheden hij is overleden, weet ik verder niet.
Lees verder “Gérard Saint (1935-1960)”
Mensen, komt dat zien! Mark Uytterhoeven is ook maar een mens: zijn toneelstuk “Talkshow” was een afknapper…
Lees verder “Twintig jaar geleden: cultuur in Gent”
Studententheater Kajton gaat Mark Uytterhoeven achterna met “Alles kan beter”…
Lees verder “Twintig jaar geleden: cultuur in Gent”
Dertig jaar geleden was hét medianieuws uiteraard de start van VTM op 1 februari, maar aangezien De Rode Vaan daaraan een volledig « dossier » wijdde, moest ik mijn wekelijkse televisierubriek opvullen met minder belangrijke zaken. Dat werd dan een stukje dat ik “radio op televisie” noemde en ik zal het zelf nog eens moeten nalezen om te weten wat ik daarmee nu precies bedoelde…
Hét medianieuws deze week is uiteraard de start van VTM op 1 februari e.k. Maar aangezien we daaraan volgende week een volledig « dossier » wijden, kunnen we hier met deze vermelding volstaan. Dat « Zonderlinge zielen » met de Prijs van de Radio- en TV-Kritiek zou gaan lopen, kan al evenmin een verrassing heten. Vandaar dat onze aandacht vooral gaat naar de « Klokke Roeland » die aan Michel Follet werd uitgereikt, omdat daaruit blijkt dat zelfs beroepscritici maar oppervlakkige radioluisteraars zijn. Anderzijds probeert men succesvolle radioprogramma’s (zoals « De Taalstrijd ») op televisie over te doen of haalt men populaire radio-presentators (zoals Felice Damiano) binnen, terwijl er natuurlijk ook mensen zijn als Bart Peeters die in beide media thuis zijn…
Dat « Zonderlinge Zielen » de Prijs van de Radio- en TV-Kritiek in de wacht zou slepen, stond haast bij voorbaat vast. Deze opmerkelijk sfeervolle verfilming door Jean-Pierre De Decker van een aangrijpend scenario van de ondertussen overleden René Verheezen kon immers op unanieme lof rekenen in de binnen- én buitenlandse pers. Het uitstekende camerawerk van Michel Van Laer en de uitzonderlijke vertolkingen door o.a. Josse De Pauw, Els Olaerts en Marc Cassiman hebben daar zeker toe bijgedragen. Maar, zoals gezegd, hiermee vertellen we niks nieuws. Opmerkelijker allicht waren de nominaties. Vooral dan van « Krokant », het smakelijke culinaire magazine van Peter Suetens dat doelbewust tegenover « Kwizien » werd gesteld, waar de informatie wel eens ondergeschikt wordt gemaakt aan de « show » die door de binnengehaalde « vedette » wordt opgevoerd (al kan die, als het b.v. Arno Hintjens betreft, best leuk zijn). Iemand noemde bovendien Herwig Van Hove « de televisieontdekking van het jaar », maar wij houden ons wat dat betreft liever op de vlakte. Dat « De Zevende Dag » en dan vooral de presentatie door Etienne Van Den Bergh ook genomineerd werd, zal allicht vele van onze lezers plezier hebben gedaan. Een echte verrassing kan men dit dus niet noemen, eerder een terechte bevestiging van wat wijzelf reeds hadden aangestipt in ons jaaroverzicht.
De drie nominaties voor de « Klokke Roeland » daarentegen, de prijs voor het beste radioprogramma dus, kunnen wel een verrassing worden genoemd. Het is geen nieuw verschijnsel maar nooit eerder werd zo duidelijk dat zelfs voor beroepscritici de radio meer en meer een achtergrondsfunctie krijgt en niet langer echt « beluisterd » wordt. Dit bleek o.m. uit de vermelding van « Dag en dauw », het ochtendprogramma van Michel Follet op Omroep Brabant dat de voorkeur kreeg op « Klaarwakker » op BRT 1 en uiteindelijk ook de prijs zou wegkapen, en van « Neem je tijd » (BRT 1) omdat deze uitzendingen wel worden beluisterd (of beter: « gehoord ») bij het opstaan en op de autoradio tijdens het spitsuur. Verre van ons om de kwaliteiten van genoemde programma’s in twijfel te trekken (integendeel zelfs), maar het moet toch zonder meer evident zijn dat het uitzenduur hierbij van doorslaggevend belang was. In zijn dankwoord gaf Michel Follet dit trouwens zelf aan: « Voor een programmaatje dat het ene oor ingaat en het andere weer uit, vind ik dit een grote eer. » Misschien kan zijn eigen nieuwigheid « Oordegelijk » (zondagmiddag op Brabant) daar wat aan doen, aan de herwaardering van de radio. Niet alleen wordt er hier goede radio gemààkt, het programma wil heel doelbewust ook aandacht besteden aan andere mensen die met radio bezig zijn of geweest zijn.
De meest « bewuste » keuze was eigenlijk nog de « Leugenradio » van Bart Peeters en Hugo Mattyssen, ’s zaterdags op Studio Brussel. Alhoewel ook dit programma onmiskenbare troeven heeft, is het toch te ongelijk en draait het ook weer op een paar « typetjes », een fenomeen waarmee we de laatste tijd een beetje overvoed zijn. « Linke Gène » mag dan nog bij Omroep Antwerpen een verbetering zijn ten opzichte van de familie Backeljauw toch komt er rap sleet op dit procédé van « cafépraat ».
Dat is misschien nog het meeste te merken aan de figuur van Felice Damiano die nu in opvolging van « Hoger Lager» wekelijks op het televisiescherm te zien is. Blijkbaar tot ergernis van velen, als we de reacties in de kranten en ook wel in onze onmiddellijke omgeving als norm mogen aannemen. Ongetwijfeld heeft veel er mee te maken dat « Hoger Lager » zich tot een ouder publiek richtte dan de nogal erg vlug (en dan nog « krom ») pratende Dré Steemans (zoals Felice’s echte naam luidt, voor wie nog niet wist dat deze « Italiaanse kapper » eigenlijk een doodgewone Limburger is). In de heersende yuppie-filosofie kan men dat argument natuurlijk overboord gooien, maar daar staat dan weer tegenover dat dit oudere publiek veel trouwer is aan het medium terwijl smaak van de jongeren veel sneller wisselt.
Een andere tegenvaller in onze reeks « transfers van radio naar t.v. » is uiteraard « De drie wijzen » (omgekeerd is overigens ook de radio-vervanger van « De Taalstrijd », het dagboekprogramma « Madiwodo », een flop : alle aangezochte « schrijvers » doen zo hun best om goed uit de hoek te komen dat het vreselijk belerend wordt). Dat de montage door technische omstandigheden iets minder vlot verloopt dan gewenst zou zijn, heeft Mark Uytterhoeven zelf reeds uit de doeken gedaan in de eerste aflevering van onze nieuwe reeks « Het Bezoek ». Wat hij er evenwel niet bij vertelde, was dat ook de « wijzen » lang niet zo grappig uit de hoek komen als ze dat in « De Taalstrijd » deden. De humor doet vaak geforceerd aan en vooral, omwille van het andere medium ligt het tempo veel lager. Dit viel me sterk op toen ik eens noodgedwongen (ik lag in bad) een uitzending heb « gehoord » i.p.v. « gezien ». En uiteraard ligt het meest aantrekkelijke van dit nieuwe programma dan ook juist daar waar het manifest van het radioprogramma verschilt, namelijk als er beeldmateriaal wordt gebruikt, voornamelijk in de filmfragmenten.
Bart Peeters van zijn kant is uiteraard op de eerste plaats een televisiefiguur, die juist door zijn veelzijdigheid ook bij de radio aan de slag kon (net zoals prijsbeest Michel Follet trouwens, die na een tijdje van het scherm te zijn verdwenen, te zien is in « Schoolslag »). Deze week (op zaterdag 28 januari om precies te zijn) start op TV 2 zijn « totaalprogramma » (gepresenteerd samen met Paskal De Boosere, de zus van Mister Magic Hands) « De Droomfabriek ». Vanaf 19u met een eerste gedeelte dat zich vooral tot de kinderen richt en dan opnieuw na het nieuws om 20u met een rechtstreekse uitzending vanuit studio 5, waarbij « hartewensen, dromen, fantasieën en nachtmerries » kunnen aan bod komen. Om u een idee te geven: in de eerste aflevering passeren zowel witte chocolade als kriebels in de buik, ossen in Tanzania en dromen van blinden de revue. Het fameuze verschijnsel van « de bekende Vlamingen » is ook nooit ver uit de buurt en de muziek wordt live verzorgd door « The Young Lovers » onder de leiding van Jean Blaute.
Dertig jaar geleden was mijn televisierubriek in De Rode Vaan van 20 januari 1989 gewijd aan “De Sportshow”, zoals duidelijk te zien is op bovenstaande foto…
Als alles zoals gepland is verlopen heeft u bovenstaande mooie benen afgelopen woensdag kunnen bewonderen in de wekelijkse Sportshow. Geef toe, ter afwisseling van die onnatuurlijk onthaarde rennersbenen mogen ze er zijn. Maar is het zo dat sport dient te worden gebracht? In ons « bezoek » aan Mark Uytterhoeven hebben we het reeds duidelijk gesteld: sport is op de eerste plaats journalistiek. Anderzijds heeft Mark misschien wel gelijk als hij repliceert dat dit niet noodzakelijk mag betekenen dat het dan ook gortdroog dient te worden gebracht. Toch was het sportjaaroverzicht geen succes, terwijl u ondertussen zelf hebt kunnen oordelen over de voorstelling van het nieuwe wielerseizoen.
Voor Yvan Sonck was een en ander alleszins voldoende om zijn functie als coördinator bij de BRT-sportdienst neer te leggen. « Ik ben bij de BRT aangeworven als journalist, niet als grappenmaker, » zou hij aan confrater Marijke Libert van « De Morgen » hebben verklaard. Op die manier wil hij protesteren tegen het feit dat de sportdienst werd losgekoppeld van de dienst informatie, ook al heeft de (terecht gevreesde) transactie naar de dienst vrije tijd uiteindelijk toch ook geen doorgang gevonden. In de praktijk komt het erop neer dat een deel van de redactie zich blijft bezig houden met nieuwsgaring voor het journaal en rubrieken als « Sportweekend » en « Sport op Zaterdag ». Het andere gedeelte spitst zich dan meer toe op de zogenaamde « spektakelsporten » (de naam alleen al!), die dan voornamelijk ’s woensdags zullen aan bod komen. Maar blijkbaar zijn dus ook andere formules mogelijk, zoals een voorstelling van de Belgische wielerploegen (mét reclame uiteraard, wat VTM met lede ogen zal aanzien) in een Casino. In tegenstelling tot de opzettelijk goed aangeklede renners worden volgens de « Gazet van Antwerpen » (de laatste tijd gespecialiseerd in dit soort nieuws) dan ook nog een paar halfblote meiden ten tonele gevoerd, allicht om het contrast nog wat groter te maken. Als eeuwige optimist zou ik kunnen aanvoeren : toch beter dan blote renners, want de laatste tijd is de trend om renners en voetballers in de kleedkamers te interviewen ook een beetje uit de hand gelopen. Misschien ook op zoek naar meer « spektakel » ?
Vlug over naar een meer « verheven » zender, want deze week heb ik mezelf een primeur gegund — en ik zal allicht niet de enige geweest zijn. Ik heb namelijk voor het eerst naar een programma van de Evangelische Omroep gekeken. Het betrof natuurlijk de actualiteitenrubriek « Tijdsein » op woensdag 11 januari, omdat daarin de door de RTBF tot op 1 februari uitgestelde reportage over het fortuin van Moboetoe zat. Dit vijf jaar oude Amerikaanse werkstuk had door deze ingreep opnieuw volop de belangstelling gewekt. Wat kwantiteit betreft was het zelfs een beetje overdreven (het was eerder een nieuwsflits dan een echte reportage), maar de kwaliteit mocht er zijn : Amerikaanse agressieve journalistiek op zijn best. Het deed deugd te merken dat deze aanpak niet noodzakelijk alleen voor « links » uit de kast wordt gehaald…
Een pluim dus voor de EO, maar al meteen moeten we eraan toevoegen dat twee van de vier andere onderdelen van het programma ons sterk tegen de borst stuitten, namelijk de hypocriete aanpak van de uitspraken van Yasser Arafat (« Als de PLO zegt de enige vertegenwoordiger van het Palestijnse volk te zijn, dan is hij ook verantwoordelijk voor de excessen van terroristische extremisten ») en vooral de « voorlichting » over het zogenaamde HP-virus. Deze geslachtsziekte die baarmoederkanker veroorzaakt, werd als « nieuw » ten tonele gevoerd en « nog veel erger » dan aids (want niet tegen te houden met een condoom).
Nu, ten eerste is dit virus reeds lang bekend en, ten tweede, het is hoegenaamd niet bewezen dat het inderdaad wordt doorgegeven ondanks het gebruik van een condoom. Er werd wel een Amerikaanse arts opgevoerd om dit te « bewijzen », maar men kan zich afvragen in hoever deze persoon zijn wensen voor werkelijkheid heeft genomen.
De achterliggende bedoeling van deze « reportage » was immers duidelijk : de aids-afschrikking heeft op het morele terrein niet voldoende gewerkt (op het medische vlak steunen wij uiteraard de afschrikkingspogingen, al dient opgemerkt dat ook hier nog te weinig de noodzakelijkheid van een condoom is doorgedrongen) en daarom komt men nu maar uit de hoek met een « nieuwe » ziekte waartegen slechts één remedie is: dezelfde partner aanhouden. Terwijl juist geweten is dat dit het gevààrlijkste procédé is. Evenmin als prostitutie zal overspel wel nooit uit het dagelijkse leven te bannen zijn, het verschil is alleen maar dat wanneer iemand in een monogame relatie plotseling voorstelt een condoom te gebruiken, hij of zij aan de partner a.h.w. de intentie om vreemd te gaan bekend maakt. Het spreekt dus vanzelf dat dit juist niet zal gebeuren. Met alle gevolgen vandien.
Een kwalijk televisieavondje dus, maar het was nog niet gedaan! Op het eerste Duitse net was niemand minder dan « ons alle r» professor Aubin Heyndrickx te gast in een andere actualiteitenrubriek « Im Brennpunkt », die volledig gewijd was aan de conferentie over chemische wapens in Parijs. Daarbij speelde deze eminentie het klaar te beweren dat er voor de omstreden fabriek in Libië maar één oplossing bestond: ze plat bombarderen! Zelfs interviewer Fritz Pleitgen sprak tot besluit de wens uit « dat het toch zo ver niet zou moeten komen »…
Gelukkig was er om van al deze emoties te bekomen later op de avond de omstreden « Pin-up club ». Je weet wel, het programma waar niemand naar kijkt, tenzij « toevallig » (zoals Jan De Zutter in « De Morgen », nochtans auteur van de reeks over prostitutie, zodat men dus normaliter mag veronderstellen dat hij al iets gewend is). Toch heeft de studiedienst van de BRT dankzij zijn nieuwe methode om het kijkgedrag te meten, alweer een enorme piek (opletten voor zetfouten !) vastgesteld. Verstandige vraag van videobezitter : als de video aanslaat, wordt dit dan als een « kijker » geregistreerd? Het late uitzenduur van dergelijke programma’s gedurende de week geeft bij een kleine rondvraag immers meer aanleiding tot opname dan tot werkelijk blijven kijken. Omdat de kleine oogjes ’s anderendaags op het werk de snoepers zouden verraden?
Over Jef Rademakers gesproken, VTM nam deze week de journalisten letterlijk in de boot om ze over hun openingsshow van woensdag 1 februari te vertellen (opname in het Oostendse Casino op zaterdag 28 januari, maar je mag er toch niet binnen: genodigden only), maar veel valt daarover niet te melden. De « vedetten » zijn alleszins niet om van achterover te vallen (Tom Jones o.a.). Daarom berichten wij liever dat de eerste VTM-uitzending van « Klasgenoten » (dat andere geesteskind van Rademakers weet je wel) op dinsdag 7 februari zal worden uitgezonden. Zoals wellicht reeds geweten zal de première aan de premier (Wilfried Martens dus) toekomen, waarna ook Lutgart Simoens, Johan Verminnen en de onvermijdelijke Jean-Marie Pfaff aan de beurt komen. Voor zover ik weet heeft er in mijn klas nooit een beroemdheid gezeten, zodanig dat deze televisiepromotie alweer aan mijn neus zal voorbijgegaan. Tenzij ze mezelf tot onderwerp nemen natuurlijk, want zoveel bekende Vlamingen zijn er nu ook weer niet…
dagelijks iets degelijks 