Het is al vijf jaar geleden dat de Amerikaanse actrice Lauren Bacall op 89-jarige leeftijd thuis is overleden aan een beroerte.
Bacall was een van de “leading ladies” van de gouden periode van Hollywood. Haar belangrijkste film was Key Largo van John Huston uit 1948.In die prent over een gijzelingsactie tijdens een orkaan speelde ze aan de zijde van Humphrey Bogart, met wie ze in 1945 was getrouwd. Ze bleef bij hem tot zijn dood in 1957. In 1961 trouwde ze met Jason Robards, maar dat huwelijk eindigde al na acht jaar. De scheiding zou een gevolg zijn van zijn alcoholisme. Bacall had drie kinderen, twee van Bogart, Stephen en Leslie en een van Robards, Sam. Sam is ook acteur.
Bacall werd geboren als Betty Joan Perske in New York City. Haar ouders waren Joodse immigranten (Lauren Bacall is een nicht van de Israëlische politicus Shimon Peres). Toen haar ouders scheidden in 1929 liet haar vader haar achter bij haar moeder en daarom koos ze als nieuwe achternaam die van haar moeder.
Bacall studeerde aan de American Academy of Dramatic Arts. Bacall was ondertussen ook actief als model. De vrouw van Howard Hawks merkte Bacall in maart 1943 op, op de omslag van Harper’s Bazar, een Amerikaans modetijdschrift. Hawks veranderde haar naam van Betty naar Lauren en zijn vrouw bracht Bacall stijl, manieren, elegantie en smaak bij.
Haar eerste film werd To Have and Have Not (1944), uiteraard in een regie van Hawks. Bacall was erg zenuwachtig op de set. Om deze nervositeit te bedekken legde ze haar kin op haar borst en om naar de camera te kunnen kijken deed ze haar ogen naar boven. Dit effect werd werd Bacalls handelsmerk. De Amerikanen noemden het “the look”, de Grieken zouden het eerder “hypopsia” noemen…
Haar tegenspeler in To Have and Have not was Humphrey Bogart en ondanks het leeftijdsverschil (op dat moment was Bacall 20 en Bogart 45) was het liefde op het eerste gezicht. In To Have and Have not spreekt Lauren Bacall tot Humphrey Bogart de onsterfelijke woorden: “If you want anything, just whistle. You know how to whistle, don’t you? Just put your lips together and blow.” Naar het schijnt heeft ze een fluitje met dit opschrift in zijn urne gelegd. Maar er is nog niets gehoord. Verstopt geraakt door de asse, denk ik. Eigenlijk overleefde deze zin de film, want in het algemeen wordt deze film naar een scenario van Ernest Hemingway als een half mislukte remake van Casablanca beschouwd.
Op 21 mei 1945 trouwde Bacall met Humphrey Bogart. Ze werd de “leading lady” van de film noir en speelde tegenover Bogart in films zoals The Big Sleep (1946) en Dark Passage (1947). In “The big sleep” komt er zelfs een gezongen nummer voor door Lauren Bacall, al kon ze hoegenaamd niet zingen. “I Guess I’ll Have to Change My Plan” werd overigens niet geschreven door filmcomponist Max Steiner maar door Arthur Schwartz. Een totaal niets ter zake doende wistjedatje is trouwens dat Bacalls lievelingszanger Ezio Pinza was, een wielrenner die na zijn wielercarrière bij de opera is gegaan…
Bogart en Bacall verzetten zich samen ook tegen de heksenjacht van senator Joe McCarthy.
Als comédienne verscheen ze in How to Marry a Millionaire (Jean Negulesco, 1953), waarin zij tegenover Betty Grable en een jonge Marilyn Monroe werd geprogrammeerd, en Designing Woman (1957).
Tussendoor was ze in 1956 te zien in Written on the wind van Douglas Sirk. Diens weepies zijn op dit moment cultfilms, vooral bij homoseksuelen, die zich eens goed kunnen laten gaan. Maar als Patrick Duynslaegher eindelijk – eindelijk! – eens levende legende Lauren Bacall mag interviewen (Knackweekend, 29/1/1997) en haar zegt dat zijn lievelingsfilm Written on the wind is, wordt hij gewoon door haar uitgelachen: “Maar dat is je reinste soap opera! Ik heb nooit hoog opgelopen met die film. Rock Hudson en ik dreven er gewoon de spot mee. Ik weet dat die film nu heel populair is in sommige kringen, maar ik begrijp die cultreputatie van Douglas Sirk helemaal niet!”
Toch heeft Patrick niet helemaal ongelijk. De familiesituatie ten huize Hadley met de “aangenomen” zoon Mitch Wayne (Rock Hudson) die de échte zoon Kyle (Robert Stack) in de schaduw stelt, terwijl de zus (Dorothy Malone) hopeloos verliefd op hem is, werd zelfs woord voor woord gekopieerd door de scenaristen van de VRT-serie “De vijfhoek”. En ook Bruce Springsteen leek me net uit de bioscoop te komen toen hij zijn beroemde nummer “The River” heeft geschreven. Om dan nog te zwijgen over de slotscène waarin de zus eenzaam achterblijft met een miniatuur-boortoren als gigantisch penissymbool.
Terwijl Bogart op sterven lag, draaide Bacall met Gregory Peck “Designing woman”, een screwball comedy, die erg geënt was op “Woman of the year” met Hepburn en Tracy.
Toen Bogart in 1957 overleed aan de gevolgen van kanker, had Bacall een korte relatie met Frank Sinatra. Volgens haar autobiografie zou Sinatra hun relatie echter abrupt hebben verbroken, waardoor Bacall uiteindelijk met Jason Robards in zee ging.
In 1959 speelde ze de vrijgevochten Amerikaanse die de stijfdeftige Britten de les leest in India in de film “North West Frontier” van Jack Lee Thompson. Toch is het wel degelijk een Engelse film die zich afspeelt in 1905 toen er in India een strijd woedde tussen boeddhisten en islamieten (toen al!). De mannelijke hoofdrollen zijn weggelegd voor Kenneth More en Wilfrid Hyde-White (de Britten) en Herbert Lom (een Nederlands-Indonesische islamitische halfbloed).
Heel die tijd woonde Lauren Bacall in New York, meer bepaald in de Dakota-building aan Central Park, waar later John Lennon zou worden vermoord. Lauren Bacall verzet zich wel tegen de morbiede sfeer die de building op die manier heeft opgekleefd gekregen, vooral door Roman Polanski die er “Rosemary’s baby” draaide en er huwde met Sharon Tate, die op 9/8/1969 zal worden vermoord door de Manson-bende.
Lauren Bacall (1924-2014)
