Het is vandaag vijftien jaar geleden dat de Welshe schrijfster Bernice Rubens is overleden. Alhoewel ze in 1970 de prestigieuze Booker Prize had gewonnen met “The Elected Member”, besprak ik destijds in De Rode Vaan haar boek “Huwelijk niet uitgesloten” toch onder de veelzeggende titel “Verveling niet uitgesloten”…

Het huis van Stan Evans en zijn zuster Amy staat in een klein dorpje aan de kust van Wales, een dorpje waar hoegenaamd niets te beleven valt. Stan is een mooie, dromerige, aan zijn rolstoel gekluisterde man. Amy, midden vijftig, is lelijk genoeg om zich een uitgestotene te voelen. Haar levensdoel is al sinds jaren de verzorging van de invalide Stan.
Op een dag wordt Amy zich haar uitzichtloze, kalm voortkabbelende bestaantje bewust en zoekt een uitweg. Al haar emotionele kracht verzamelend doet ze iets ongehoords : ze plaatst onder valse naam een contactadvertentie in een streekblad. Na de benauwende wachttijd komt er tot Amy’s ontsteltenis één enkele brief, ondertekend door… Stan Evans.
Dapper legt ze zich bij de feiten neer, haar wereld zal even klein blijven als hij was. Maar niet meer zo eentonig. Al vlug ontstaat er tussen Amy-onder-pseudoniem en Stan een emotionele en erotische briefwisseling. Alles gaat goed, tot Stan zijn correspondentievriendin wil ontmoeten…
Wie het boek in handen krijgt, zal merken dat wat voorafgaat de flaptekst is. Alweer een recensent die te lui was om het boek te lezen en er zich op die manier vanaf maakt ? Helaas niet. Indien ik vooraf geweten had dat ik daarmee kon volstaan, had ik mij niet doorheen de honderd vijftig pagina’s geworsteld, waarvan bovenstaande tekst de samenvatting is. Maar geef toe, in het merkwaardige genre dat “flapteksten schrijven” toch is, is het een erg geslaagd specimen. Het zet immers aan tot lezen.
Over het boek zelf ben ik minder tevreden. Om een goed boek te hebben zou de samenvatting hooguit vijftig pagina’s mogen overspannen. In werkelijkheid resten er amper veertig bladzijden waarvan de inhoud ons nog niet vooraf wordt meegegeven. In plaats van het (tamelijk originele) gegeven dus in kracht te laten winnen door het beknopt weer te geven wordt het ellenlang uitgesponnen met voor de hand liggende psychologische “verklaringen”. Eén ding staat immers vast : de schrijfster van dit boek is dringend aan een psychiater toe (ofwel is het boek juist op aandringen van een psychiater, tot stand gekomen; therapeutisch schrijven, weet je wel). Waarmee ik overigens niet bedoel dat Bernice Rubens met Amy Evans kan worden gelijkgesteld.
De oorspronkelijke titel van dit boek is “I sent a letter to my love” en het verscheen in 1975, de Nederlandse vertaling van Willem Witteveen dateert uit 1980. Rubens was twintig jaar daarvóór (in 1960 dus) gedebuteerd met “Set on edge” en haar tweede boek (uit 1962), “Madame Sousatzka” werd vele jaren later (in 1988) verfilmd door John Schlesinger met Shirley MacLaine in de titelrol. “I sent a letter” werd eveneens in 1980 in Frankrijk verfilmd door Moshe Mizrahi met Simone Signoret in de hoofdrol en Jean Rochefort als haar broer.