In de nacht van 5 op 6 oktober 2006 is de Gentse acteur Nolle Versyp overleden. Bij zijn overlijden werd vooral gerefereerd aan de soapserie “Thuis”, waarin hij de nogal rigide Dr.Dré speelde. Nolle zou zeker een grapje maken over het gebruik van het woord “rigide”, want omwille van zijn gezondheidsproblemen, meer bepaald wegens reuma had hij inderdaad al enkele jaren het acteren op scène moeten laten varen. Sedert een jaar was hij ook uit “Thuis” verdwenen (hij speelde nu zogezegd enkel nog pétanque in de Provence) omdat de ziekte steeds meer bezit nam van zijn lichaam, tot hij er uiteindelijk aan bezweken is.
Arnold Versyp werd op 31 mei 1936 geboren in de Gentse Rabotwijk. Zijn vader was slager en hij was de oudste van vijf kinderen. Nog een andere broer, Oswald, stapte eveneens in het toneelvak.
Ik heb Nolle uiteraard vaak aan het werk gezien in het NTG, maar ik heb hem b.v. nooit geïnterviewd. Ik heb hem wel ontmoet op een tentoonstelling van zijn grafisch werk. Want dat was zijn echt beroep. Naast vertalen. Daarvoor had hij m.a.w. een opleiding genoten, terwijl hij in het toneel eerder als amateur was gestapt. Meer bepaald stond hij in Gent samen met o.a. Jo De Meyere mede aan de wieg van Theater Vertikaal. Het is ongetwijfeld deze instelling die hem in de jaren negentig deed botsen met sommige nieuwlichters. Nolle wou opnieuw meer emoties in het theater. Hij had een hekel aan regisseurs die intellectualistisch te werk gaan (“omdat ze hun eigen emoties en deze van de acteurs niet de baas zijn”) en aan critici “die het spijtig lijken te vinden dat theater gemaakt wordt met acteurs” (uit een gesprek met Roger Arteel in “Knack”).
Als acteur hanteerde hij een breed palet. Zo trok hij in “Jungle Book” van het NTG als Balou de beer b.v. zozeer de aandacht van het Ballet van Vlaanderen dat hem de centrale rol in “Anatevka” werd aangeboden.
Oorspronkelijk zou de regie van “Anatevka” immers worden gevoerd door eveneens wijlen Jean-Pierre De Decker, die echter bezig was met het draaien van een TV-film en zich niet kon vrijmaken. Hij was het die Nolle Versyp naar voren heeft geschoven voor de hoofdrol. Nolle was trouwens ook reeds een uitstekende Kapitein Haak geweest in een andere NTG-musical “Peter Pan”, die door Jean-Pierre werd geregisseerd.
Nolle Versyp de revelatie noemen van “Anatevka” is hem dus oneer aandoen. Want wie hem kent weet reeds lang wat hij in zijn mars heeft. Bovendien heeft Nolle eigenlijk altijd al gezongen. Eerst in een koor, daarna zowaar ook als “kleinkunstenaar”, zichzelf begeleidend op de welgekende gitaar. De “angry young man” die hij toen was, dreef hem ook naar het theater en meer bepaald dus naar het semiprofessionele Teater Vertikaal, waar dergelijke auteurs vaak werden gebracht. Nolle leerde er de stiel als amateur, want beroepshalve was hij letterzetter bij “De Standaard”. Waardoor hij zich inschakelt in de lange rij van bekende letterzetters zoals daar zijn: Louis De Lentdecker, Michel Casteels, Bob Deps, Guido Claus en Chareltje Nathomb. Daarna werd hij corrector, lay-outer, tekenaar en redacteur bij de uitgeverij Snoeck-Ducaju. In een autobiografietje typeert hij die vijf jaar als “dagelijkse ruzie met de baas” omdat hij tijdig op de repetities wil geraken.
Eigenlijk was Vertikaal ontstaan uit onvrede tegenover de bestaande toneelsituatie. Zelfs Toneelstudio 50 (het latere Arca), waar Nolle les volgde samen met o.a. Wim van Gansbeke en Josiane Rimbaut (de echtgenote van Herman Balthazar), voldeed niet langer.
Pas op 38-jarige leeftijd zette hij de stap van het amateur- naar het beroepstheater, meer bepaald het NTG, gestimuleerd door o.a. Walter Eysselinck.
Als men dan zag welk een formidabel acteur Nolle was, dan kan men zich afvragen wat een talent er al die tijd aan hem verloren moet zijn gegaan! Alhoewel. In de negentien jaar bij Vertikaal speelt hij 120 stukken, terwijl hij beroepshalve reclamechef is van het textielbedrijf Duror. Ook bij het NTG speelt hij in ruim 65 producties. En niet van de minste. Wat te zeggen immers van Gloucester in “King Lear”, van Polonius in “Hamlet” of van Orgon in “Tartuffe”? En wie herinnert zich niet “De Vrek”, Dirk Tanghes interpretatie van Molière, waarvoor Nolle in ’88 de Oscar de Gruyter-prijs kreeg?
In 1995, het jaar van die ontmoeting, ging het echter al niet meer zo goed met Nolle. Hij was voorzien voor “Verhalen uit het Weense Woud”, maar moest daar worden vervangen omdat een hartaanval hem op vier bypasses kwam te staan! Bovendien, toen twee jaar later oude gabber Jean-Pierre De Decker als nieuwe directeur van het NTG werd aangeduid, kondigde deze meteen aan dat negen van de elf acteurs werden ontslagen. Die negen waren: Herman Coessens, Lieve Moorthamer, Jef Demedts, Roger Bolders, Chris Boni, Blanka Heirman, Els Magerman, Walter Moeremans en… Nolle Versyp. Toch liet Nolle het niet te zeer aan zijn hart komen, het was integendeel Jean-Pierre De Decker die kort daarna het loodje moest leggen. Maar nu was het dus alsnog de beurt aan Nolle. Niemand ontkomt immers aan the grim reaper!
Referentie
Ronny De Schepper, Nolle Versyp triomfeert in “Anatevka”, De Rode Vaan nr.47 van 22 november 1991
Roger De Wilde, Nolle Versyp, Walter Cornelis en Daniël De Cock in “De politie” (Arca, 1962)
dagelijks iets degelijks 