Op 30 oktober 2025 werd het DIRT-corpus gelanceerd: een unieke database met informeel gesproken Nederlands uit reality-tv. Het corpus bevat transcripties van populaire realityreeksen zoals De Mol, Chateau Meiland en Temptation Island (foto VRTNWS). Omdat in deze programma’s niet geacteerd wordt, vormen ze een waardevolle bron voor taalkundig onderzoek naar spontaan gesproken, informeel Nederlands. Dit project wordt geleid door professor Ulrike Vogl, alumni Lien Hellebaut en Gauthier Delaby werken hieraan mee. Ontdek meer en krijg toegang tot het corpus via https://www.dirt.ugent.be/.
Categorie: taal
185 jaar geleden: voor het eerst is iets “o.k.”
Vandaag zou het 185 jaar geleden zijn dat de afkorting “O.K.” voor het eerst werd gebruikt. Dat gebeurde met name in de Boston Morning Post, waar het als afkorting werd gebruikt voor het verkeerd gespelde “oll korrekt” (all correct). Volgens Alcide is er mogelijk nog “une autre hypothèse: OK serait tirée de Zero Killed. La lettre 0 ressemblant au O (zero) serait contractée en O.K. puis par extension aurait pris la signification de tout va bien.”
Lees verder “185 jaar geleden: voor het eerst is iets “o.k.””Hendrik Jacobus Jut (1851-1878)
Vandaag is het 145 jaar geleden dat de moordenaar Hendrik Jacobus Jut is overleden in de strafgevangenis van Leeuwarden op 26-jarige leeftijd. De moord die door Jut werd gepleegd, veroorzaakte zoveel ophef dat een kermisuitbater de volkswoede te gelde maakte door een attractie waarop mensen met mokerslagen hun woede konden afreageren kop-van-jut te noemen. Daardoor ontstond ook de uitdrukking: “de kop van Jut zijn”, het moeten ontgelden, de zondebok zijn, maar laten we wel wezen: Hendrik Jacobus Jut was wel degelijk een moordenaar en géén kop van Jut…
Lees verder “Hendrik Jacobus Jut (1851-1878)”Johan Hendrik Van Dale (1828-1872)
Vandaag is het 150 jaar geleden dat de Nederlandse onderwijzer Johan Hendrik Van Dale, bijgenaamd “den dikke” jawel, is overleden. Over hem is destijds een fraai verlucht werkje verschenen van de hand van Dr.P.G.J.van Sterkenburg, algemeen wetenschappelijk directeur van de Stichting Instituut voor Nederlandse Lexicologie te Leiden. Zoals het boekjes over V.D. past, werd het in Sluis aan de pers voorgesteld… want daar vertoefde de man bij leven en welzijn.
Lees verder “Johan Hendrik Van Dale (1828-1872)”“Beste Nedelandes, wa is uw ‘r’ natoe?”
Elke dag moet ik het horen in wielerreportages: “Eeste, tweede, dedde, viede op dettien minuten en dettig seconden”. Akkoord, het hoeft niet altijd een tongpunt-r te zijn, maar ik heb de indruk dat bij onze Noorderburen de huig-r gewoonweg aan het verdwijnen is!
Ronny De Schepper
Vijf jaar geleden: ‘Op zijn Temsts’, boek van Simonne Buytaert
Op 21 december 2015 verscheen ‘Op zijn Temsts’, een boek gewijd aan het dialect van Temse. De publicatie – van de hand van Simonne Buytaert – omvat enerzijds tal van dialectische gezegden, anderzijds een lijst van Temsese dialectwoorden met hun verklaring. Het boek is nog altijd een ideaal eindejaars- en nieuwjaarsgeschenk. Het is tegen 18 euro verkrijgbaar bij de auteur: Kasteelstraat 84 A, Temse, GSM 0475 38 70 33, e-mail: simonnebuytaert@telenet.be, en op de Toeristische Dienst (gemeentehuis), Markt 1, Temse, 03/771 51 31, e-mail: toerisme@temse.be.





