“De keizervis” bevat twaalf afzonderlijke verhalen, bijeengehouden door de verteller. Hoofdthema is de verhouding tussen mens en natuur. Het titelverhaal doet denken aan Hemingway’s “The old man and the sea”, terwijl Maarten ’t Hart dan weer naar een andere Amerikaanse klassieker verwijst: “Een oeroud thema dat ook in Moby Dick wordt behandeld. Maar Astafjev wet er een nieuwe vorm aan te geven.” En Miriam van hee besluit met “Een goed beeld van het leven in de indrukwekkende Siberische natuur.” Ikzelf lees het vlak na “Als de dauw hangt komt er regen” van Margit Söderholm waarin de rauwe middeleeuwse Scandinavische natuur ook ruim aan bod kwam, dus ik heb eveneens stof ter vergelijking.
Viktor Petrovitsj Astafjev (1 mei 1924 – 29 november 2001) was een Russisch schrijver, die gold als ‘de literaire stem van Siberië’. Hij was de zoon van een Siberische boer, was aanvankelijk spoorwegmedewerker en vocht als soldaat in de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de ‘dooi’ vond hij de ruimte om te gaan schrijven.
Astafjev geldt als een typische dorpsschrijver. Hij schreef over onopvallende mensen, hun harde leven en over de betrekkingen tussen de mensen die vaak op de proef worden gesteld. Zijn werk heeft een sterk autobiografisch karakter.
Bekendere werken van Astafjev zijn de ook in het Nederlands vertaalde verhalenbundels “De keizervis” (1976) en “De beschermengel” (1957–1978). In de vijftien verhalen van “De beschermengel”worden episoden opgeroepen uit de jeugd van het jongetje Vitja in West-Siberië. De machtige rivier bepaalt het leven van de dorpelingen. Vitja wordt opgevoed door zijn grootmoeder, die hem de waarden van het boerenleven van voor de Sovjet-invloed bijbrengt. Dat doet mij dan weer denken aan “De Stille Don” van Michail Sjolochov, wat ik echter niet heb uitgelezen, waardoor ik uiteraard een beetje afgeschrikt word. Het is een harde wereld, waarin vaak de “wet van de jungle” geldt. Astafjev gaat in het boek niet in op sociaal-politieke achtergronden.
Astafjev was van 1989 tot 1991 volksvertegenwoordiger in de USSR. In 1993 tekende hij samen met 41 andere Russische prominenten de zogenaamde “Brief van Tweeënveertig”, in reactie op de gebeurtenissen van de Russische constitutionele crisis van 1993.
Astafjev weigerde in de jaren zestig mee te doen aan de hetze tegen Solzjenitsyn’s “Goelag archipel”. In 2009, na de dood van Solzjenitsyn, kreeg hij daarvoor (testamentair beschikt) postuum de Solzjenitsyn-literatuurprijs. De Staatsuniversiteit van Krasnojarsk is naar Astafjev vernoemd.
Ronny De Schepper (op basis van Wikipedia)
dagelijks iets degelijks 