Vandaag is het al 45 jaar geleden dat de eerste aflevering van “Dallas” op de Amerikaanse televisie werd uitgezonden. De Vlaamse televisie (in die tijd nog het monopolie van de BRT) zou niet veel later volgen.
Of het er iets mee te maken had dat deze Amerikaanse première plaatsvond op 2 april, weet ik niet, maar in 1984 was het alleszins de aanleiding voor een aprilgrap op de BRT, waarover wij ons destijds in De Rode Vaan overdreven opwonden: “De jaarlijkse aprilvis van de BRT zat dit jaar wel op het randje. De « grap » draaide immers rond het rechtstreeks capteren van een speciale aflevering van het Dallas-feuilleton via een satelliet. Hebben een aantal mensen zich aan hun kijkbuisverslaving laten vangen, dan is het echter minder gelukkig te vernemen dat deze grap inspeelde op een initiatief uit de privé-sector, met name de krant « Het Volk ». Op die manier kreeg dit blad (zonder bij naam te worden genoemd, maar toch duidelijk genoeg) o.m. publiciteit tijdens het radioprogramma van Ro Burms op zondagnamiddag (BRT 2).”
Wie overigens wil weten vanwaar die aprilvissen afkomstig zijn, kan hier terecht.
Een prettiger aandenken aan “Dallas” heb ik merkwaardig genoeg aan mijn eerste interview met Hugo Claus (samen met Johan de Belie), n.a.v. het verschijnen van “Het Verdriet van België”. Op een bepaald moment zegt Claus daarin: “De roman speelt zich af in de oorlogsjaren. Er is inderdaad een soort van revival van de belangstelling voor die periode, maar vraag me niet hoe dat komt. Ikzelf ben immers reeds twintig jaar geleden aan dit boek begonnen. Het zou een nostalgie kunnen zijn naar tijden waarin er iets gebeurde, waarin de grenzen tussen goed en kwaad duidelijker waren. Want de mensen vervelen zich nu. Ze weten niet wat aangevangen met hun tijd als ze niet naar televisie kijken.
‑ Als u zegt dat het publiek zich bewust is van de illusie dat het maar film is, overschat u het dan niet en onderschat u niet de macht van het medium?
Hugo Claus: Terwijl ze het zien, denk ik niet dat ze daaraan denken. Dan is J.R. “iemand”. Maar ze kennen precies het verschil tussen als Eyskens komt en J.R. Dat is wat ik bedoel. Het publiek gaat kijken naar een serie en heeft dan al de notie ingeschakeld dat het fictie zal zien. Want anders zou J.R. in de tournee die hij destijds in tal van steden heeft gemaakt, gemolesteerd zijn.
‑ Ik denk dat dit precies het omgekeerde bewijst. Die tournee is voor het publiek maar een afspiegeling van de “werkelijke” J.R.
Hugo Claus: Kijk, de simpele mensen zeggen toch: wat speelt hij goed en niet wat is hij gemeen (protest). Neen, ik denk dat u nu de mensen onderschat. Ik denk zeker niet dat 90 % van de mensen J.R. als realiteit beschouwt. Wat niet wegneemt natuurlijk dat men het belang van de televisie niet genoeg kan onderlijnen. Men onderschat dat. Televisie heeft de wereld veranderd.
‑ Het Verdriet van België is nu het Verdriet van Dallas?
Hugo Claus: Ja. Maar ik zou niet willen ruilen, laten we het zo zeggen.”
Ronny De Schepper & Johan de Belie