Het is vandaag al negentig jaar geleden dat de Amerikaanse baanrenner Marshall Walter Taylor in Chicago is overleden. Hij werd ook “Major Taylor” genoemd.
Taylor groeide op in een gezin met acht kinderen. Zijn vader was koetsier bij een welgestelde familie in Indianapolis. Marshall was bevriend met de blanke rijkeluiszoon bij wiens ouders die van Marshall in dienst waren. Op die manier kreeg hij een afgedankte fiets in zijn bezit, waarop hij al vlug allerlei kunstjes kon uitvoeren, zoals we dat nu nog kennen bij trial of bij kunstrijden. Een fietsenverkoper in Indianapolis vroeg hem in 1892 dan ook deze kunstjes te komen vertonen vóór zijn fietsenwinkel om op die manier publicitetit te maken voor het nieuwe vervoersmiddel. Dat deed hij in een oud uniform uit de secessieoorlog en zo kreeg hij de bijnaam van “Major” Taylor.
Die fietsenverkoper organiseerde elk jaar ook een wedstrijd. Op aandringen van zijn baas nam Marshall deel aan de wedstrijd en won. And the rest is history, zoals men dan zegt. die hem een fiets cadeau gaf.
In 1895 verhuisde Taylor naar Worcester, samen met zijn werkgever en manager Louis “Birdie” Munger die van plan was om een rijwielfabriek te openen. Als professional debuteerde hij in 1896, tijdens de Zesdaagse van New York, die toen nog individueel werd gereden. Hij werd achtste. Aangezien er individueel werd gereden, moest men zo lang mogelijk wakker blijven om te kunnen winnen. De zesdaagse van New York in 1896 had op die manier weliswaar veertig renners aan de start, maar slechts zes aan de aankomst. Vier van hen, Rice, Schock, Moore en Taylor zelf, kregen een delirium-aanval te wijten aan extreme vermoeidheid en zelfs ondervoeding (omdat ze de tijd niet namen om deftig te eten). Van Major Taylor wordt zelfs gezegd dat hij het publiek wilde te lijf gaan, maar dat had wellicht ook te maken met het feit dat hij zich voortdurend racistische opmerkingen moest laten welgevallen.
Twee jaar later was hij echter al houder van zeven wereldrecords op de sprint. Omdat hij baptist was, koerste hij echter nooit op zondag. Dat verklaart waarschijnlijk dat hij vrij weinig overwinningen heeft behaald.
Op 10 augustus 1899 werd hij in Montreal toch wereldkampioen op de sprint. Daarmee werd hij pas de tweede zwarte wereldkampioen, alle sportdisciplines samengeteld, enkel de bokser George Dixon was hem negen jaar voor. Volgens Wilfried Journée was het wel Herbert Francis die op de O.S. van Rome (1960) als eerste Afro-Amerikaan het truitje van de Amerikaanse federatie mocht showen. Dat zou dan wel betekenen dat Taylor op eigen houtje aan het WK had deelgenomen en niet als vertegenwoordiger van de Amerikaanse wielerbond. Aan het sprintonderdeel namen in Taylors tijd overigens niet minder dan 180 renners deel.
Het jaar daarop veroverde hij de nationale titel op de sprint. Naast sportieve tegenstand had Taylor nochtans ook te maken met complotten van blanke concurrenten die zich liever niet wilden laten kloppen door iemand met een zwarte huidskleur. Er waren ook andere pesterijen: Taylor had er bij zijn geldschieters op aangedrongen om een andere kleurling, Woody Hedspath, te mogen meenemen naar Frankrijk. Dat mocht wel, maar in tegenstelling tot Taylor kreeg Woody Hedspath echter geen koerslicentie van de Amerikaanse federatie. Alleen Major Taylor slaagde er door zijn uitzonderlijke talent in door de mazen van het rassennet te glippen. Minder begaafde zwarte renners werden netjes uit het ‘witte’ race-circuit gehouden.
Nadat Taylor enkele maanden als vaudeville-act te zien was geweest begon hij in maart 1901 zijn eerste Europese tournee. Tot 1909 deed hij aan verscheidene Europese wedstrijden mee. Zelfs het ontstaan van de Tour heeft onrechtstreeks te maken met de successen van de Amerikaanse sprintkoning Marshall Taylor, aldus de 27-jarige Gentenaar Jan Boesman in zijn boek “De vliegende neger en de kleine koningin” (de kleine koningin is niet prinses Paulina, die je misschien nog kent uit mijn verhaal over de kermis, maar gewoon “la petite reine”, zijnde de fiets himself). De ondertitel “Major Taylor en het begin van de Tour de France” (uitgeverij L.J.Veen, 2008) maakt dit alvast duidelijk.
Hoe zat dit nu in elkaar? Wel, de zwarte sprinter werd in 1902 naar Europa gehaald door “Le Vélo”, hét wielerblad bij uitstek, dat van linkse signatuur was. Hij werd dan uitgespeeld tegen Emile Jacquelin, die door de rechtse concurrent “L’Auto” werd gesteund. Omdat Jacquelin op z’n oren kreeg en “de neger” (toen had dit woord nog geen negatieve bijklank) zeer populair was, was L’Auto dus gedwongen veel aandacht te besteden aan een fenomeen dat eigenlijk reclame vormde voor de concurrentie! Daarom gingen ze in de winter van 1902-1903 brainstormen en kwamen ze naar buiten met een waanzinnige onderneming die het aanzien van de wielersport definitief zou veranderen: een etapperace doorheen heel Frankrijk!
In 1904 was Taylor ook te zien in Australië, waar zijn dochter Rita Sydney Taylor werd geboren. In 1909 behaalde hij nog één grote overwinning, in de Grand Prix van Roanne, maar in 1910 was zijn rol definitief uitgespeeld. Door weinig succesvolle handelstransacties en door ziekte raakte hij aan lager wal. In 1930, geheel verarmd en verlaten door zijn vrouw, reisde hij af naar Chicago, waar hij bij de YMCA onderdak kreeg en zich in zijn levensonderhoud probeerde te voorzien door de verkoop van zijn autobiografie The Fastest Bicycle Rider in the World. Twee jaar later overleed hij op 53-jarige leeftijd als een vergeten grootheid. In 1948 nam een aantal voormalige wielrenners het initiatief om Taylor te herbegraven in een waardiger graf op Mount Glenwood Cemetery. In 2008 werd in Worcester (Massachusetts) een monument voor Major Taylor onthuld. (Wikipedia)
(Zeer) selectieve bibliografie
Jan Boesman, De vliegende neger en de kleine koningin, Major Taylor en het begin van de Tour de France, uitgeverij L.J.Veen, 2008.
Andrew Ritchie, Major Taylor: the extraordinary career of a champion bicycle racer, 1988.
Pierre Chany, La Fabuleuse Histoire du Cyclisme, 1975.
Pascal Sergent, Guy Crasset en Hervé Dauchy, Wereldencylopedie wielrennen, 2002.
http://www.indianahistory.org/library/manuscripts/collection_guides/p0454.html
http://www.cycling-history.com/
http://nkaa.uky.edu/record.php?note_id=3040
dagelijks iets degelijks 