Het is vandaag tachtig jaar geleden dat de zwarte Amerikaanse wielrenner Woody Hedspath is overleden. Dat gebeurde in Lissabon en daardoor werd mijn aandacht getrokken: wat deed een zestigjarige Amerikaanse ex-wielrenner in Lissabon tijdens de Tweede Wereldoorlog? En op die manier kwam ik op de Wielersite interessante verhalen tegen van de hand van Jan Boesman (de auteur van “De vliegende neger en de kleine koningin” over de fameuze Major Taylor), Wilfried Journée en een zekere Nicola. Ik heb ze hier samengebracht, samen met mooie foto’s van Michael Butler en nogmaals Wilfried Journée. Bedankt!
De bekendste Afro-Amerikaanse coureur uit de wielergeschiedenis is zonder twijfel Marshall “Major” Taylor, die in 1899 wereldkampioen sprint werd en furore maakte op wielerpistes wereldwijd. Woody Hedspath, een tijdgenoot van Taylor, probeerde in diens voetsporen te treden.
Volgens Taylors biograaf Andrew Ritchie zou Hedspath beter gekend geweest zijn in Europa, waar hij vaker fietste, dan in Amerika. Toch won hij in eigen land in 1898 de zesdaagse van Dayton. Woody was nog geen 18 jaar oud, hetgeen bewijst dat hij op z’n minst een groot uithoudingsvermogen had.
Vijf jaar later vergezelde hij Taylor tijdens diens tweede tour door Europa. Onderstaande foto uit 1903 toont een geconcentreerde Hedspath die de Rus Sergei Utotschkin (1876-1916) vasthoudt bij de start van een wedstrijd in Parijs. Taylor had er bij zijn geldschieters op aangedrongen om Hedspath te mogen meenemen naar Frankrijk. In tegenstelling tot Taylor kreeg Woody Hedspath echter geen koerslicentie van de Amerikaanse federatie. Alleen Major Taylor slaagde er door zijn uitzonderlijke talent in door de mazen van het rassennet te glippen.
Minder begaafde zwarte renners werden netjes uit het ‘witte’ race-circuit gehouden. Pierre Chany schrijft in “La Fabuleuse Histoire du Cyclisme” over Taylors gezel dat het een groot kind was, een lolbroek, een opschepper. Hij is verder nog terug te vinden op een publicitaire foto waar hij op een fiets van l’Albatros rijdt op banden Le Persan en zadel Indiana.
Na zijn loopbaan ging Hedspath in België wonen. Hij huwde een balletdanseres en werd het hulpje van de Belgische stayerkampioen Victor Linart. Hij legde zich toe op motorracen en koerste onder meer in Noord-Afrika.
Woody Hedspath lebte danach in Paris. Als die deutsche Wehrmacht 1940 Paris besetzte, floh er nach Portugal. Er starb an Typhus und Tuberkulose in einem Krankenhaus in Lissabon. Dort wurde er auch beerdigt.
Selectieve bibliografie
Jan Boesman, De vliegende neger en de kleine koningin, Major Taylor en het begin van de Tour de France, uitgeverij L.J.Veen, 2008.
Andrew Ritchie, Major Taylor: the extraordinary career of a champion bicycle racer, 1988.
Pierre Chany, La Fabuleuse Histoire du Cyclisme, 1975.
Pascal Sergent, Guy Crasset en Hervé Dauchy, Wereldencylopedie wielrennen, 2002.
http://www.indianahistory.org/library/manuscripts/collection_guides/p0454.html
http://www.cycling-history.com/
http://nkaa.uky.edu/record.php?note_id=3040
dagelijks iets degelijks 