Het zal morgen al tachtig jaar geleden zijn dat de Gentse operazanger Désiré Pauwels in Nederland is overleden.
Désiré Pauwels werd geboren in Gent in 1861. In 1881 behaalde hij in Gent bij een zangwedstrijd met dertig mededingers de eerste prijs, maar toch zou het nog meer dan zes jaar duren vooraleer hij aan het plaatselijke conservatorium zijn muzikale opleiding zal beginnen en twee jaar later voltooien bij Karel Miry (1823-1889).
Na gedurende enige tijd als solist bij de Koninklijke Liedertafel “Les Melomanes” (*) gezongen te hebben, werd hij in 1887 verbonden aan het Hollandsch Opera-Gezelschap, dat een jaar eerder was opgericht door Johannes George de Groot met de bedoeling opera in het Nederlands te brengen. Zijn debuut maakte hij op 3 september 1887 als Manrico in Verdi’s Il Trovatore. Een jaar later zong hij Otello. Aangezien de Groot de rechten voor de originele Otello niet kon betalen, kocht hij een pianopartituur en liet op basis daarvan de opera verder orkestreren door J.M.Coenen.
De Nederlandsche Opera ging ter ziele na het seizoen 1902/03. Pauwels richtte daarna De Nieuwe Nederlandsche Opera op. Maar dit gezelschap was geen lang leven beschoren en na één seizoen ging het doek al definitief dicht. Hierna zong Pauwels in 1904/05 bij het Theatre de la Haye te Den Haag. Hij trad ook als gast op in Berlijn, Boedapest, Genève, Antwerpen (1899-1990) en in een reeks voorstellingen van het Theater Royal de la Monnaie (De Munt) te Brussel.
Pauwels werd in 1908 directeur van de Nederlandsche Opera en Operette van het Rembrandt-theater te Amsterdam, waar hij tevens nog als heldentenor optrad. Pauwels bezat een mooie, goed getrainde stem en blonk vooral uit in het dramatische repertoire. Hij leidde dit gezelschap tot en met seizoen 1918/19. Nadien probeerde hij het nog een keer met de Nederlandsche Opera in 1927 maar ook dat gezelschap was geen lang leven beschoren. Een voorstelling van Faust in de Jansschouwburg te Haarlem werd zijn laatste optreden. Hij was daarna vooral werkzaam als zangleraar.
Pauwels was gehuwd met de bekende toneelspeelster Sophie van Biene, overleden in 1907. Hij had een zoon François Pauwels die een bekend advocaat en procureur werd, maar tevens ook een succesvolle schrijver en dichter, ook van liedteksten. Désiré Pauwels overleed op 25 januari 1942 te Amsterdam. Hij maakte slechts enkele, zeer zeldzame opnames.
Ronny De Schepper
(*) Deze informatie heb ik van de Nederlandse site “Dutch Divas”. Iedereen weet dat de Nederlanders een voorkeur hebben voor het Frans als ze het over Vlaanderen hebben (zo spreken ze ook altijd over het “Concours Reine Elisabeth”) ondanks het feit dat ze het meestal niet verstaan. Daarom vraag ik me af of hier niet gewoon “De Melomanen” worden bedoeld, die wij nu nog enkel kennen als amateurtoneelgezelschap.