Het is vandaag al 25 jaar geleden dat de Gentse theaterlegende Romain Deconinck is gestorven (op bovenstaande foto van YouTube links naast Leo Martin).
In 1943 sticht Romain Deconinck in de leegstaande Minard zijn eigen revuegezelschap. Zijn voorganger Henri Van Daele had de biezen moeten nemen omdat hij (nog voor de inval) een stuk tegen Hitler had geprogrammeerd. Samen met o.a. Hélène Maréchal had Deconinck wel reeds vroeger in de Minard gespeeld, met name zijn eerste eigen geschreven revue “Past op de velodieven” was reeds in 1939 een voltreffer geweest. Manager Dickson liet hem verder revues schrijven, al dan niet in samenwerking met Henri Van Daele. Op de duur kreeg Deconinck zoveel werk dat hij fulltime in het theater begon te werken. In de jaren vijftig schreef en regisseerde hij vier tot vijf producties per seizoen, naar eigen zeggen om de concurrentie met de opkomende televisie te kunnen aangaan. Wegens dat drukke werkschema noemde hij zijn spelersclan “De Beren”.
Alhoewel hij later zelf voor televisie zou werken (o.a. “De Kolderbrigade”, een door hemzelf geregisseerde komische detectiveserie met Gaston Berghmans en Leo Martin, maar ook “De filosoof van Hagem” in 1966 en coproducties met Nederland als “Klaverweide” en “Centraal Station”), zou hij daar nooit echt aarden. Met dat andere medium, de radio, kon hij echter wel overweg. Zijn dagelijkse (later wekelijkse) moppentrommel als Nonkel Miele kende vanaf 1956 een groot succes. Ook op de grammofoonplaat had hij een paar successen, zoals o.m. “Santé, santé, santé”. Voor de elpees “Hier spreekt men Gents” werkte hij samen met Leo De Waegenere, beter bekend als Leo Martin, die oorspronkelijk ook aanspraak maakte op de Minard. Toch bleven zij vrienden, want Martin was getuige toen Deconinck in 1979 met Yvonne Verschueren trouwde.
In 1966 brak Romain Deconinck inderdaad met zijn eerste vrouw Hélène Brouillard (als ik me niet vergis), die – zelf danseres zijnde – er steeds op aangedrongen had dat hij revues schreef. Zo b.v. “My ferme lady”, maar in samenwerking met orkestleider Adhemar Staelens had hij ook een echte operette geschreven, “Trocadero”. Vanaf dan ging hij samenwonen met Yvonne Verschueren (door hem herdoopt tot Delcour) en ging hij vooral echte volksstukken schrijven. Al mocht er soms op het eind nog wel eens gedanst worden. Dat was dan een toegeving aan het publiek. Het gekke is dat Yvonne Delcour zelf oorspronkelijk ook als danseres was aangenomen. Met haar broer en haar twee zussen vormde ze immers het Dansgezelschap Verschueren.
Ter gelegenheid van de Gentse Feesten 1976 pakten Romain Deconinck en Freek Neirynck uit met “De Roste Wasser”, een stuk over een Gentse volkse figuur, bekend door z’n slogans “Vive la liberté” en “Wie geeft, is mijne vriend”. Op dat moment is Deconinck reeds een cultfiguur, bejubeld door o.m. Hugo Claus (hij zal een opmerkelijke versie van “Vrijdag” brengen) en een jaar later krijgt hij zelfs de Louis Paul Boon-prijs en speelt hij inspecteur Kamiel Sprottaert uit “Ne Leeuw zonder tanden” (1977). Zo is hij ook afgebeeld door Etienne Hublau aan de ingang van “zijn” Minardschouwburg.
Tijdens de Gentse Feesten 1990 neemt Romain Deconinck met “Dag Katrien” definitief afscheid van de Minard. Sedert september 1988 speelde zijn gezelschap toen al in het Dienstencentrum van Ledeberg, maar daar kan hij zijn draai niet vinden, vandaar zijn afscheid. “Dag Katrien” was een parodie op kunst met een grote K. Hij voorzag immers reeds dat er in de vernieuwde Minard geen plaats meer zou zijn voor volkstheater als het zijne en sterft dan ook ontgoocheld een paar jaar later op 1 december 1994 aan darmkanker.
Romain Deconinck, die tegen de zin van zijn ouders toneel was gaan spelen en dus geen opleiding had genoten, acteerde ook in talrijke speelfilms, zoals “Het gouden jubelfeest”, “Angela”, “Het dwaallicht”, “Mira”, “Salut en de kost”, “Dokter Pulder zaait papavers” en “Koko Flanel”.
Ronny De Schepper
dagelijks iets degelijks 