“Les Liaisons Dangereuses” van Roger Vadim

Classic Ciné op de RTBf was deze week gewijd aan “Les Liaisons Dangereuses” van Roger Vadim. Net zoals bij “Les tribulations d’un Chinois en Chine”, waarover ik het een paar dagen geleden had, was het voor mij een tweede kans, nadat ik de eerste maal vroegtijdig ben afgehaakt. Het verschil is echter dat ik deze keer mijn mening heb herzien: deze verfilming was inderdààd de moeite waard. Door de moderne aanpassing mag ze dan niet op hetzelfde niveau staan als de gelijknamige film van Stephen Frears naar het werk van Choderlos de Laclos, noch als “Valmont” van Milos Forman dat gelijktijdig met de film van Frears uitkwam en daarom ten onrechte flopte, maar met vertolkingen van Gérard Philipe, Jeanne Moreau, Jean-Louis Trintignant en… Boris Vian was deze film van Roger Vadim uiterst genietbaar. Hij bleef ook veel dichter bij het origineel dan ik aanvankelijk had gedacht.

Dat ik het de eerste keer vlug liet afweten, is nochtans niet helemaal een verrassing want de film start zeer ongelukkig met een vergoelijkende speech van Vadim zelf, recht in de camera. Maar zelfs dat opvallend moraliseren kon niet verhinderen dat een vereniging van “deftige” schrijvers (*) oorspronkelijk heeft geprobeerd om de film via de rechtzaal proberen te verbieden. Er was een gehaaide advocaat als… François Mitterand nodig om het zover niet te laten komen.

Sinds 1956 was Roger Vadim met Et Dieu créa la femme begonnen aan een ambitieus project gericht op de ontwikkeling van “een vrije cinema die cerebrale banden losmaakt en lichamen bevrijdt die verstoken zijn van perverse invloeden”. Ik geloof zelfs dat hij dit letterlijk in die fameuze inleiding zegt. De roman van Pierre Choderlos de Laclos diende dan ook als voorwendsel voor de regisseur, die wilde innoveren met “nieuwe impulsen die de kijker voorheen niet kende“, en het thema perversie in de zevende kunst wilde verkennen.

Het idee om van Valmont en Merteuil een echtpaar te maken, ontstond na een ontmoeting tussen scenarist Roger Vailland en Vadim. Vadim was aanvankelijk tegen, maar realiseerde zich dat het schrijven van het scenario hierdoor makkelijker werd. Daardoor diende echter wel de plot enigszins te worden aangepast.

De originele muziek was vooral van Thelonious Monk, maar ook van Duke Jordan en Jack Marray (Raymond Fol). Ze wordt uitgevoerd door Thelonious Monk, met Charlie Rouse, Sam Jones en Art Taylor (dit kwartet is ook te zien tijdens de partouze in de film), en met Barney Wilen en Art Blakey‘s 
Jazz Messengers, met Lee Morgan, Bobby Timmons en Jymie Merritt.

Lydia Lester, de stand-in van Jeanne Moreau voor de brandscène, liep effectief ook brandwonden op tijdens het filmen, maar in de (riool)pers werd dit weergegeven als “Jeanne Moreau op het nippertje aan de dood ontsnapt”…

Ronny De Schepper (op basis van Wikipedia)

(*) Het was op vraag van deze Société des gens de lettres, die beweerde het werk van Laclos te verdedigen, dat de rechtbank, twee weken na de bioscooprelease, beval dat de film hernoemd moest worden tot Les Liaisons Dangereuses 1960. Ikzelf gebruik daarom opzettelijk deze titel niet.