Mijn volgende boek is “Hanen en kraaiepoten” van Fred Germonprez (links op bovenstaande foto, mij ter beschikking gesteld door Beeldbank Stad Kortrijk). Wie zijn Wikipedia-pagina leest, zal het wel weer in verband brengen met mijn gewijzigde politieke voorkeur, maar het is uiteraard gewoon te wijten aan mijn “willekeurige woordenzoeker”. Dan nog, zullen die-hards blijven aanvoeren, hoe komt dit boek in je boekenkast terecht? Wel, ik zou het echt niet weten.
Ik heb wel een vermoeden, maar de persoon van wie het boek dan oorspronkelijk zou zijn geweest, heeft heel haar leven voor de socialistische zuil gewerkt. Et alors? zou Mitterand zeggen. Want als je dit boek uit 1961 leest zonder iets van het verleden van Germonprez af te weten, dan kom je algauw bij het naturalisme terecht en de meeste naturalistische schrijvers hebben sympathieën voor het socialisme (*). Maar goed, hoe zit dat nu met dat verleden van Germonprez? Over naar Wikipedia…
Alfred (Fred) Jan Eugeen Germonprez (De Panne, 30 januari 1914 – Kortrijk, 27 maart 2001) was afkomstig uit de middenklasse aan de westkust. Hij deed zijn humaniorastudies in het Frans, eerst in het Sint-Bernarduscollege in Nieuwpoort en vanaf 1932 in het Sint-Jozefscollege in Moeskroen. Door een slepende longkwaal (tuberculose) kon hij zijn rechtenstudies niet afmaken. Hij kwam op krachten in de abdij van Averbode, waar hij kennis maakte met Ernest Claes en Felix Timmermans. Terug aan de kust vond hij werk als secretaris bij de Nieuwpoortse Commissie voor Openbare Onderstand.
Vanaf 1935 begon hij te publiceren in tijdschriften als Nieuw Vlaanderen, De Vlaamsche Gids en De Nieuwe Gids. In 1936 bewerkte hij een verhaal voor de reeks Vlaamsche Filmkens. Twee jaar later debuteerde hij met twee eigen kortverhalen, Kinderen van de zee. Hij liet ze verschijnen bij Nieuwe Orde-uitgeverij De Phalanx. Kort daarna brak de Tweede Wereldoorlog uit en werd hij celleider bij de DeVlag. Hiervoor werd hij in 1944 gearresteerd en veroordeeld tot een gevangenisstraf.
Na zijn vrijlating werd Germonprez voltijds journalist: eerst als redactiesecretaris bij het Brusselse weekblad Omroep en vanaf 1946 bij de Kortrijkse editie van Het Volk, de Koerier van West-Vlaanderen. Na zijn echtscheiding schreef hij zijn eerste roman (Iseland, Iseland). Later zetelde hij in de kernredactie van het tijdschrift Vlaanderen.
Fred Germonprez is vooral bekend als schrijver van historische fictie met sociale inslag. In veel van zijn werk nam de zee een prominente plaats in. Voor Iseland, Iseland (1950) baseerde hij zich op getuigenissen van bejaarde IJslandvissers. Met volkse boeken over de kaper Jan Bart en de boef Lodewijk Baekelandt oogstte hij veel succes. Zijn romans zijn uitgebreid vertaald in het Tsjechisch en ook in het Duits, Hongaars, Pools en Frans.
Daarnaast schreef hij ook poëzie (gepubliceerd in tijdschriften als Voetlicht, De Vlaamsche Gids, Volk en het VNV-blad Volkskamp), enkele monografieën en talloze bijdragen in tijdschriften. Hij heeft ook tientallen luisterspelen voor de radio en een grammofoonplaat op zijn actief. Zijn oeuvre werd in 1974 bekroond met de Prijs Scriptores Catholici.
Ronny De Schepper
(*) Het boek gaat over “aftrekstertjes”. Vergis je niet: dat is een vuile job in een vlasfabriek.
dagelijks iets degelijks 