“Een schoonheid uit Moskou” van Viktor Jerofejev

Na Sjolokov (*) ligt er opnieuw een Russisch boek op mijn leestafel: “Een schoonheid uit Moskou” van Viktor Jerofejev was in 1990 zowat het eerste meesterwerk van het post-Sovjet tijdperk (**). Bij ons werd het uitgegeven bij Rainbow Pockets in een vertaling van Arie van der Ent met op de kaft een reproductie van “Liegende Frau” van Egon Schiele (***).

Jerofejevs vader (geboren in 1920) was een tolk van Jozef Stalin en later Sovjet-gezant in Parijs. Van 1955 tot 1959 leefde het gezin Jerofejev in Parijs. Daarna keerde de familie terug naar Moskou, waar Jerofejev literatuur en taalwetenschap studeerde. Hij sloot zijn studie af met een dissertatie over Dostojevski en het Franse existentialisme.

Vanaf midden jaren zeventig werd Jerofejev literair actief, maar in 1979 werd hij uit de schrijversbond gestoten vanwege zijn medewerking aan de schrijversalmanak ‘Metropol’, waarin ook werk werd gepubliceerd van relatief onbekende (in de Sovjet-Unie niet altijd geaccepteerde) schrijvers.

Tijdens de perestrojka verwierf Jerofejev internationale bekendheid met zijn roman Een schoonheid uit Moskou (1990), over een mooie jonge vrouw die in de chaotische post-Sovjettijd hogerop probeert te komen. Het boek werd in 27 talen vertaald.

Andere boeken van Jerofejev waren Anna’s lichaam (1992), Leven met een idioot, verhalen (1992, de opera-bewerking door Alfred Schnittke ging nog datzelfde jaar in première in Amsterdam), Labyrint van de verdoemde vragen, essays (1993), Het laatste oordeel (1996), Mannen (1997), Vloed (1998) en De goede Stalin (2004).

In Rusland is Jerofejev een bekend literatuurcriticus en verschijnt hij geregeld op tv. Verder schrijft hij geregeld voor The Times Literary Supplement, The New Yorker, The New York Review of Books en The International Herald Tribune.

Ronny De Schepper (op basis van Wikipedia)

(*) Toevallig kom ik hem reeds opnieuw tegen op p.18:

(**) De allereerste mijlpaal van het post-Sovjet tijdperk was eigenlijk de Russische uitgave van “Lolita” van Vladimir Nabokov op 13 maart 1989. De inleiding werd geschreven door Viktor Jerofejev. Nabokov zelf had reeds in 1967 voor een Russische vertaling gezorgd (het origineel was in 1955 in het Engels geschreven en in Frankrijk uitgegeven).

(***) Na vier hoofdstukken (vijftig bladzijden) begreep ik er nog altijd geen snars van en ik zag ook niet in waar de schrijver eigenlijk naartoe wou. Ik heb het toen maar opgegeven.