Op meiavond (30 april) was het vroeger de gewoonte dat er op de BRT een gelegenheidsprogramma werd uitgezonden. Over één van die avonden (in 1978 vermoed ik) heb ik destijds nog een stuk geschreven, nee, niet voor De Rode Vaan, zoals men wellicht zal denken, maar wel in mijn televisierubriekje “Hebjetgezien” in het regionale weekblad De Voorpost:
Ha zo! De Europese verkiezingsstrijd is dus al begonnen? Daar wist ik niks van. Tot de BSP op één mei ruim een uur zendtijd kreeg toegewezen natuurlijk. Curieus. Omdat de BRT tot nu toe steeds belabberde één meiavonden had afgeleverd, gaven ze het roer nu in handen van… een zendgemachtigde vereniging: de Nederlandse VARA gekoppeld aan een foetus van een toekomstige (?) BSP-zuil. Een zwaar misvormde foetus weliswaar die beter zou worden geaborteerd.
Al begon het immers vrij goed met de Poolse Brusselaar André Bialek – die dus, ondanks zijn talent, géén Bretoen of Bask is, Hugo Claus – de horribele klank maakte ons meteen duidelijk dat wel degelijk BRT-technici aan de knoppen zaten om het naar de knoppen te helpen en nog meer koren op de molen van Big Bill te leveren.
Johan Anthierens had dit blijkbaar ook gehoord, want hij moet hebben gedacht: « Als ik maar hard genoeg schreeuw, hoort men mij misschien wel tot bachten de kupe ». Een misrekening want zijn toespelingen op Noord-Zuid gingen de Antwerpse havenmist in. Bovendien zondigde hij tegen het gebod van gehoorzaamheid (het vierde?) door af te gaan, schoon Ellis ’t hem verbood. Anthierens, de liberale anarchist die verdwaalde op een regenachtige één mei, ging af en Bob Kerr en z’n bende kwamen op. Soms was het grappig en soms niet. Het speelse sarcasme van Claus om hun optreden te beschrijven ligt dichter bij mijn mening over de Engelse grapjassen dan de niks overeind latende kritiek van mijn Muziek in ’t Rond-voorganger René De Witte destijds.
En dan was er koffie. In de huiskamer althans, terwijl een beverige Zjef Vanuytsel een vermanende vinger opstak naar zijn « vrienden van vroeger » die helaas de rangen der deftige burgers zijn komen aandikken. Maar de bard, hij zong — zij het wat amechtig — voort!
Gelukkig werd hij relatief snel afgelost door de Internationale Nieuwe Scène, die niets meer hoeven te bewijzen. Enigszins met de dood in het hart, maar onder de druk van de macht der gewoonte onderbrak ik hun optreden om op het tweede net naar de zoveelste aflevering van Op een goeie wei te kijken. Omdat ik er al zo dikwijls heb over geschreven en omdat het enigszins buiten dit «één mei-stuk» valt, wou ik er stilzwijgend overheen gaan maar het moet me toch efkens van het hart dat de BRT er beter zou aan doen de onderschriften weg te laten, want die slaan toch nergens op.
Toen Tom en Barbara alweer naar de slaapkamer verdwenen waren, was in Antwerpen Georges Moustaki aan het zingen. Dat vond ik wel knap, maar achteraf las ik dat ook hij problemen heeft gehad met de klank in het gedeelte toen ik nog op mijn wei zat te grazen.
En tenslotte (voor mij althans want ik ben een early bird) wenste Walter Van den Broeck ons een gelukkige verjaardag. Nou, dat viel best mee, behalve dan het desert. Er was immers een goede eenheid tussen de « realistische tijd » en de « filmische tijd » tot men aan het eind kwam. Blijkbaar was men in feite niet eens echt aan het slot toe, maar had men reeds zoveel pellicule verschoten dat er amper vijf minuten voor de ommekeer en de ontknoping overbleef. Elke Aristoteliaan heeft meteen door dat dit onmogelijk op zijn pootjes kon vallen. Ook de vertolking was maar mat, uitgezonderd voor acteurs die het volksere werk gewoon zijn, zoals uiteraard hoofdfiguur Romain De Coninck, maar ook… de “collega’s” van het Mechels Miniatuur Theater.
Tot slot laten we Van den Broeck zelf nog even aan het woord over zijn stuk: “Tegenwoordig stelt men de zaken zo voor: de eisen van milieugroepen brengen de werkgelegenheid in gevaar. Dat lijkt me een verkeerde voorstelling van zaken, een vals probleem. Het patronaat maakt niet graag extra kosten, en voert allerlei argumenten tegen de milieubeschermers aan. En de werkgevers dreigen natuurlijk met ontslagen i.v.m. kosten ter vrijwaring van het milieu. Ik volg de gemeenteraadszittingen van mijn eigen stadje, van Turnhout, van zeer nabij, en ook hier word je met dat soort problemen geconfronteerd. Mensen verenigen zich in actiecomités en oefenen druk uit op het gemeentebestuur om de wet toe te passen. Een burgemeester heeft het recht een bedrijf te doen sluiten, maar moet dat op eigen verantwoordelijkheid doen. Wanneer na een gerechtelijke procedure zou blijken dat de sluiting niet verantwoord was, dan krijgt zo’n man de kous op de kop».
Het zgn. conflict tussen maatregelen ter bescherming van het milieu en de vrijwaring van de werkgelegenheid is dus een schijnconflict?
Walter Van den Broeck: «Daarvan ben ik overtuigd. Indien bedrijven tijdig de richtlijnen van de wet opvolgen dan hebben ze geen problemen. Maar nu hebben ze vaak wantoestanden te lang laten aanslepen. De mensen laten nu niet meer met zich sollen en beginnen voor hun rechten op te komen».
Referentie
Jan Segers, Op een goeie (?) 1 mei, De Voorpost s.d.
dagelijks iets degelijks 