Yvonne Kroonenberg wordt 75…

Yvonne Kroonenberg (Amsterdam, 31 mei 1950) is een Nederlandse schrijfster, feministe en columniste.

In 1968 behaalde zij in Scheveningen het diploma van het gymnasium en ging een jaar naar Amerika. Terug in Nederland studeerde zij psychologie in Leiden. Daarna is ze vijf jaar als psychotherapeut aangesloten geweest bij een huisartsenpraktijk in Amsterdam. In 1981 begon ze columns te schrijven voor kranten en tijdschriften, zoals Margriet, Playboy, Het Vrije Volk en NRC Handelsblad. Om zich geheel aan het schrijven te wijden hief ze haar praktijk op.
Yvonne Kroonenberg“kan héél leuk meesteres spelen,” zegt ze zelf. “Daarin leg ik dan wel een reuze-fantasie aan de dag. Nee, niet met de leren knielaarzen aan en het zweepje in de hand. Verkleedpartijen liggen me niet. Ik kan niet mooi opkomen uit de coulissen. Maar een man vastbinden, hem slaan of commanderen, dat vind ik enig. En geil. Daar is niks pervers aan. Kijk, stel je SM voor als een bezoek aan Bobbejaanland. Je gaat in de grote achtbaan. De emotie die je daar ondergaat, is doodsangst. Mensen gaan er anderhalf uur voor in de rij staan. Om doodsangst te mogen ervaren! Hoe komt dat? In bepaalde omstandigheden is doodsangst geil en opwindend. Net zo kan pijn in bepaalde omstandigheden in je voordeel gaan werken. Stamp je een masochist keihard op zijn poten, dan zegt ie niet: hé lekker, doe dat nog eens. Maar bouw je die pijn heel langzaam op, met dreigen en zo, dan kan hij in een soort roes geraken waarin die pijn hem genot verschaft. Vaak kom je er toevallig achter dat je SM leuk vindt. In mijn geval: bondage vond ik enig. Maar hoe maak je dat een man wijs? Zeg je vlakaf dat je hem eens lekker wil vastbinden, dan zeggen de meeste mannen: nee, dank je. Ik ben meestal met mannen die ik niet goed ken heel actief. Je weet immers maar nooit wat zij willen gaan knoeien. Ik heb daar geen zin in en doe het liever zelf. Op die manier kom je vanzelf in een dominerende rol terecht. Op een dag zei ik tegen mijn vorige vriend: weet je wat, ik ga je eens lekker bijten. En hij: waarom bind je me niet eens vast? Zo gezegd, zo gedaan en onze spelletjes namen snel een vlucht die uitmondde in een enige SM-relatie,” zegt ze zowaar in “Dag Allemaal”.
Het merkwaardige is dat haar eerste echtgenoot, Guus Luijters, in zijn boek “Een schandelijke geschiedenis” laat uitschijnen dat het net omgekeerd was: dat Yvonne inderdààd van bondage genoot, maar dan wel van de masochistische component. Hij werd dan “gedwongen” om dat te doen. Hij vond het vooral vervelend, schrijft hij, dat ze later in haar columns beweerde dat hij het was die haar daartoe gedwongen had. Yvonnes huidige “vent”, de fameuze potige ambachtsman, beweert dat dit allemaal onzin is.“Een vies boekje,” zegt hij en literaire recensenten zijn het alvast met hem eens.
Over bondage gesproken, ook Patti Davis, de dochter van Ronald Reagan, heeft een boek geschreven met die titel. En Susan Sarandon laat in “Bull Durham”, waarin ze hele baseballploegen platneukt, misschien wel de strafste SM volgen op een bondage-scène. Ze bestookt immers haar veel jongere tegenspeler (en ook partner in het gewone leven) Tim Robbins met gedichten van Walt Whitman! Toen ze voor “Thelma and Louise” een oscarnominatie kreeg, was dat misschien wel een illustratie van het feit dat ze een sekssymbool voor “vrouwen in hun moeilijke jaren” was. Of zoals Yvonne Kroonenberg het uitdrukt: “Langs achter: lyceum, langs voor: museum. Mannen die ons van achteren zien, letten op de kleding en de manier van lopen en denken: daar loopt een leuk meisje. Tot ze zien dat je een vrouw van in de veertig bent, dan ben je niet langer de uitverkorene om mee te flirten”. Vooral in “White Palace”, waarin Sarandon als serveuse (wat ook haar beroep is in “Thelma and Louise”) een seksueel slopende relatie aangaat met de veel jongere James Spader, werd dit uitgespeeld.

Wat vrouwen en sport betreft, meer dan 25 jaren geleden sprak ik hierover met Guido Claus, de broer van Hugo en gewezen boksverslaggever voor Vooruit, en bokskampioen Freddy De Kerpel in Guido’s eigen Hotsy Totsy (zie bovenstaande foto). Voor hem was het duidelijk waarom boksfilms wel in de gratie van het vrouwelijke publiek vallen: “Boksers worden geadoreerd door vrouwen. Daar kan Freddy van meepraten. En ze hoeven nog niet eens zo schoon te zijn als Freddy, ’t mag zelfs ‘ne lelijkaard zijn die een beetje ‘gemarkeerd’ is, vrouwen zijn daar gek op. En dat is geen cafépraat, hé. Ik heb ontzettend veel wedstrijden gezien en ik had mijn ogen niet in mijn zak zitten. Trouwens, dat is ook erg begrijpelijk, enerzijds is er die bewondering voor de overwinnaar, anderzijds is er de verliezer die moet bemoederd worden. Jaja, neem maar van mij aan: vooral vlak na een kamp oefenen boksers een enorme aantrekkingskracht uit op het vrouwelijke geslacht. Er bestaan tal van verhalen van boksers die je na een wedstrijd niet meer kunt terugvinden. Die zijn als het ware ‘ontvoerd’ door een of andere vrouw.”
“Een tijdje geleden is hier bij mij nog een bokser in het café geweest. Hij was met een hele bus uit Amsterdam gekomen. Hij was van de Zeedijk, je weet wel de verzamelplaats van pooiers en zo. En die vertelde een verhaal over een vriendin van mij, nochtans een eerbare dame, die zodanig onder de indruk was van hem, tijdens een wedstrijd die hij nota bene heeft verloren, dat hij een paar dagen bij haar is blijven logeren.”
En Freddy De Kerpel vult aan: “In Parijs was Catherine Deneuve er altijd, als er gebokst werd. En Ursula Andress en Mireille Darc.”
Ook Any d’Avray, organisatrice van bokswedstrijden, alludeert duidelijk op erotiek als men naar haar motivatie vraagt: “J’aime voir les hommes qui se battent”. Yvonne Kroonenberg maakte in “TV-Express” zelfs een vergelijking met de mannelijke strippers The Chippendales: “Ze (de vrouwen) weten niet wat er op het toneel zal gebeuren, maar ze weten dat ze lekker mogen schreeuwen, dat ze zich mogen laten gaan, dat het programma voor hen bedoeld is. En dat is heel bijzonder: iets dat speciaal voor vrouwen bedoeld is, waarbij ze zich mogen uitleven en dat ook nog met erotiek te maken heeft. Eindelijk worden we naar waarde geschat. Het is alsof we naar een bokswedstrijd mogen waar alleen vrouwen toegelaten zijn. Daar zou je waarschijnlijk dezelfde sfeer krijgen. Misschien vinden vrouwen dat zelfs nog stukken erotischer.”

Ronny De Schepper (op basis van Wikipedia)

Foto: Portret van Yvonne Kroonenberg gemaakt tijdens een actie van de Stichting Bont voor Dieren op het Malieveld in Den Haag (Roel Wijnants – Eigen werk)