Fons Mariën gaf niet minder dan vijf sterren aan Waanzin van Lionel Shriver (vertaling Karina Santen en Marian van der Ster)
‘Waanzin’ van de Amerikaanse schrijfster Lionel Shriver is de vertaling van ‘Mania’. De lezer wordt geconfronteerd met een dystopische maatschappij, nu niet in de (nabije) toekomst gesitueerd maar in de jaren 2010 en verder. Amerika (en andere Angelsaksische landen) is in de ban van obsessie van Geestelijke Gelijkwaardigheid (GG). Dit houdt onder meer in dat woorden en concepten als slim, intellectueel en dom taboe zijn. Toetsen stellen niets meer voor, diploma’s zijn niets meer waard. Sommige boeken en films of tv-series kunnen helemaal niet meer in deze samenleving. Alles wat als discriminerend voor ‘minder begaafden’ wordt beschouwd is absoluut taboe.
Centraal in het verhaal staat Pearson Converse, docent Engels aan de Voltaire universiteit. Zij heeft drie kinderen, Darwin en Zanzibar, die hoog begaafd zijn, en Lucy, die minder begaafd is. Pearson is in haar jeugd opgevoed door ouders die getuigen van Jehovah waren. Op haar zestiende brak ze met haar familie en trok ze in in het gezin van Emory, leeftijdsgenote, klasgenote en vriendin voor het leven. Pearson heeft, mede gezien haar verleden, een hekel aan dogma’s en heeft het heel moeilijk met de nieuwe ideologie die Amerika in z’n ban heeft. Emory maakt carrière in de radio- en tv-wereld en plooit zich naar de heersende gedachtegoed, dat ze actief gaat verdedigen in haar bijdragen. Dat zorgt voor een toenemende spanning in de vriendschap. In de overheersende GG-omgeving moet Pearson echter meer en meer haar onafhankelijk gedachten inslikken, wil ze niet gecanceld worden.
Wanneer Pearsons echtgenoot Wade ten val komt en in het ziekenhuis mismeesterd wordt door een onbekwame dokter, kan Pearson het niet meer houden en uit ze tijdens haar job haar ware gedachten over GG. Met alle gevolgen vandien…
‘Waanzin’ is een duidelijke parodie op het wokedenken, dat eveneens in bepaalde kringen overheerst, sommige woorden taboe verklaart en mensen cancelt die zogenaamde overtredingen begaan. De auteur slaagt erin een maatschappij te schetsen die beheerst wordt door een onzinnige ideologie waarvan de concrete gevolgen desastreus zijn. Ook al lijkt het soms onwaarschijnlijk, toch slaagt Lionel Shriver erin om deze dystopische samenleving als geloofwaardig en afschrikwekkend af te schilderen. Kortom, een must-read voor wie denkt dat woke een onschuldig gedachtegoed vormt.
Fons Mariën
dagelijks iets degelijks 
Ik ben het honderd procent eens met wat Fons hierboven schrijft. Zelfs zozeer dat ik amper weet wat ik er nog kan aan toevoegen. Dat het als dystopie gelijkaardige boeken als “1984” of “Brave new world” veruit overtreft? (Als je Orwells belachelijke visie op het jaar 1984 naast haar bijna exacte filering van onze eigen tijd legt b.v.: “Ik heb meer inzicht gekregen in de diepte van de waanzin waarin dit land is verzonken” p.171) Met dan terloops nog terechte opmerkingen als “Maatschappelijke werkers waren voor alcoholistische alleenstaande moeders die bij de voedselbank liepen terwijl hun kinderen alleen via gratis schoolmaaltijden ooit iets warms te eten kregen.” (p.183) Alleen de epiloog vind ik een beetje minder en illustreert volgens mij alleen maar dat “het is mijn natuur om een luis in de pels te zijn” (p.358), iets wat ze blijkbaar ook in de realiteit is, als ik mag verwijzen naar haar wikipedia-pagina.
LikeLike