Ivo Goris (1943-2013)

Het is ook al tien jaar geleden dat Ivo Goris, de vroegere directeur van de Ancienne Belgique is Brussel is gestorven. De manier waarop ik zijn dood heb vernomen, was wel schrikken voor mij! Ik kwam namelijk op Facebook een artikel van mezelf tegen omdat die persoon mijn interview met Ivo Goris uit 1984 heeft gebruikt om te melden dat zijn “nonkel Ivo” is overleden…

“In de jaren zeventig vonden Vlaamse politici als Vic Anciaux – een brave mens – dat de Vlamingen een grote zaal moesten hebben. Voor optredens, maar ook voor feesten van de derde leeftijd en zo. En inderdaad, de Ancienne Belgique stond vrij, maar ook de Botanique – er was toen geen geld meer om de planten te begieten, denk ik. Het FDF en de Volksunie hebben toen samen gezegd dat elke gemeenschap één zaal moest krijgen, alleen moest nog bepaald worden wie welke zaal kreeg. De Vlamingen wilden de Ancienne Belgique, maar omdat Vic wist dat ze toch onze goesting niet gingen doen, heeft hij gezegd: ‘Nous, on veut Le Botanique!’ En inderdaad, die gasten zeiden: ‘Jullie krijgen je tweede keuze, de Ancienne Belgique.’ – ‘Merci, monsieur!’ En voilà, we konden hier beginnen.”
Aldus Jari Demeulemeester in Humo, toen hij met pensioen ging als baas van de Ancienne Belgique in Brussel. Maar de eerste baas was niet Jari, maar Ivo Goris. In 1984 haalde ik hem aan het lijntje. Dat ging toen als volgt…

Wie de bal kaatst mag hem terug verwachten. Deze Vlaamse regering en dan meer bepaald de heer Poma die er zich op beroept minister van cultuur te zijn, gaat zodanig te keer in de culturele sector dat iedere « viering » eerder op een « manifestatie » uitdraait. De striemende « dankrede » van Tone Brulin toen hij de CJP-prijs mocht in ontvangst nemen ligt nog vers in ons geheugen en nu was het de beurt aan Ivo Goris, directeur van de Brusselse « Ancienne Belgique », om naar aanleiding van de viering van vijf jaar A.B. zich achter zijn personeelsleden te scharen die bij de ingang een pamflet uitdeelden waarin zij hun gebrek aan een vast statuut aanklagen. Genoeg redenen dus om de heer Goris aan het lijntje te halen, maar vooraf nog dit : vijf jaar A.B. wil natuurlijk zeggen dat het vijf jaar geleden is dat toenmalig minister Vic Anciaux uit naam van de Vlaamse gemeenschap de A.B. heeft aangekocht. Het gebouw zelf en zijn functie als ontspanningsoord in onze hoofdstad dateert reeds van veel vroeger.
Ivo Goris : Vijf jaar geleden zijn wij gestart met een zero-situatie wat personeel betreft. Slechts in juni 1980 hebben we een subsidie van 900.000 fr gekregen, wat nauwelijks volstaat voor één loon. Toch zijn wij erin geslaagd met eigen middelen vier loonlasten te dragen. Tegelijkertijd hebben we wel onmiddellijk een dossier ingediend om ons te laten erkennen als cultureel centrum. Dat is oeverloos vaak besproken maar tot op heden werden wij steeds aan het lijntje gehouden met beloften. Vandaar dat wij van deze gelegenheid gebruik hebben gemaakt om te eisen dat deze beloften nu eindelijk eens hard worden gemaakt.
— Poma heeft daar diezelfde avond nog op gereageerd ?
I.G. : Er is inderdaad een beleidsnota in de maak, waarin een personeelskader van zeven is voorzien. Dat zou dus betekenen dat er drie mensen méér vast in dienst zouden kunnen worden genomen, maar dat is nog niet voldoende. Wij beroepen ons daarvoor ook op een vergelijking met de Franstalige gemeenschap hier in Brussel. Politiek-communautair heeft men ons immers altijd uitgespeeld tegen de Jardin Botanique. Welnu, ik stel vast dat deze instelling begin dit jaar is gestart met een volledig door het ministerie van Franse cultuur betoelaagd personeelskader van 27 mensen.
— Er werd wel geïnvesteerd in de infrastructuur. Een groot deel van die centen is naar een ingewikkelde structuur ter voorkoming van geluidshinder gegaan maar blijkbaar zonder resultaat. U heeft zelf verklaard niet graag naast de A.B. te willen wonen ?
I.G. : Dat is juist. In tegenstelling met de meeste andere zalen liggen wij in het hart van de stad, dus in een bewoonde buurt. Anderzijds willen wij precies die stadscultuur brengen en een belangrijk onderdeel daarvan is rockmuziek. Nu, rock maakt lawaai en daarom hebben wij het allergrootste belang gehecht aan een « waterdichte » geluidsisolatie. Ondanks een zeer grondige studie door allerlei experts moeten we echter vaststellen dat het resultaat niet goed is. Wij zijn fysiek aanwezig geweest bij de buren, terwijl politiemensen metingen uitvoerden en volkomen objectief moeten we stellen dat het ietwat beter is dan vroeger, maar niet voldoende. Ergens moet er dus een fout gemaakt zijn en dat zijn we nu aan het onderzoeken. Toch nog één nuance : er werd destijds beslist om in verschillende fasen te werk te gaan en o.m. het scènegedeelte is nog niet herbouwd. Dat bevindt zich nog in de staat van 1932 toen er nog helemaal geen sprake was van zware elektronische versterking.
— Tenslotte is er nog een merkwaardige lezersbrief in « Het Laatste Nieuws » van een lid van de raad van beheer van de vzw Trefcentra die jullie verwijt niet « Vlaams » genoeg te zijn…
l.G. : Dat is niet nieuw. Ik zei daarnet wij zijn een stuk van de stad. Wij zijn één van de 123 gemeenschappen die hier wonen. Onze ambitie is dan ook steeds geweest geen Vlaams ghettootje te creëren. Alle gemeenschappen zijn hier welkom met hun eigen cultuur, of die nu frankofoon is of Marokkaans of Turks of Chinees of weet ik veel. Wel geven wij absolute prioriteit aan Vlaamse initiatieven, dat is evident. Maar daarvoor hoef je nog niet noodzakelijk met « de Vlaamsche symbolen » te leuren. Laten we hier rustig, zelfbewust één van de vele gemeenschappen van deze stad zijn. Mensen van de oudere generatie kunnen daar misschien wat moeilijker inkomen, maar dat enge, ouderwetse flamingantisme daar sta ik niet achter.

Ronny De Schepper

Als reactie op ons lijntje met Ivo Goris (nr.41) kregen we onderstaand schrijven, gericht aan dhr.Goris en bestemd voor publicatie.

Als directeur van de Ancienne Belgique hebt U een vraaggesprek gehad met « de rode vaan ». Daarin stelt U dat Vlamingen in onze eigen stad gelijkgesteld moeten worden met de 123 gemeenschappen die hier wonen.
Ik wist echt niet dat er zoveel waren. U hebt het verder nog over « rustig », en « zelfbewust » één van die gemeenschappen te willen belichamen en niet met de Vlaamse symbolen te willen sleuren. Tevens wilt U niet in een ghetto leven. Allemaal wel mooi gezegd van U.
Waar ik echter niet mee akkoord ga is dat U ons — in onze eigen hoofdstad — gelijkstelt met frankofone Marokkanen, Turken of Chinezen, U hebt daarenboven zeker niet het recht U boven de wet te stellen door op 11 juli niet te vlaggen. Bij decreet van september 1976 is dit verplicht voor alle gebouwen van de Vlaamse Gemeenschap.
Verder nog dit : U geeft blijkbaar valse inlichtingen door aan uw voogdij-minister. Uit het antwoord op de parlementaire vraag n’ 324 van 10 augustus 1984 blijkt dat U met verbijstering vaststelde op 11 juli in de namiddag, dat de leeuwenvlag van de gevel aan de Anspachlaan verdwenen was en dat de politie daarvan op de hoogte werd gebracht. Zulks is onwaar. U hebt noch dinsdagavond 10 juli, noch op woensdag 11 juli onze nationale vlag uitgehangen. Ook blijkt uit navraag bij de politie dat er geen enkele klacht door U werd neergelegd. Legt U in ’t vervolg zelf uw ghetto-complex af en wees er fier over in het hartje van onze stad een gebouw van de Vlaamse Gemeenschap te mogen beheren. En vooral, doe uw plicht door op 11 juli uw gebouw aan beide ingangen te bevlaggen. De Franstaligen doen dat dagelijks aan hun « Jardin Botanique ». Maar ja die hebben meer fierheid en geen ghetto-complex…
In de hoop U in het vervolg niet meer te zullen moeten schrijven over dergelijke spijtige voorvallen, groet ik U en tot ziens.

Guido Dosogne – Brussel
De Rode Vaan nr.49 van 1984

Referenties
Jan Draad, Ivo Goris aan het lijntje, De Rode Vaan nr.41 van 1984
Geert Op de Beeck, “In de AB vallen de artiesten met hun gat in de boter, de patatten, de spaghetti en de noedels tegelijk. Allemaal dankzij Jari”, Humo 22 februari 2011