De Amerikaanse actrice Jane Fonda viert vandaag haar 85ste verjaardag.
Jane Seymour Fonda komt uit een acteursfamilie. Ze is de dochter van Frances Brokaw, die zelfmoord pleegde toen Jane twaalf jaar oud was, en de acteur Henry Fonda. Haar broer is acteur Peter Fonda. Hij regisseerde, samen met Dennis Hopper, o.a. “Easy rider” en “The trip”. Bridget Fonda is zijn dochter en dus de nicht van Jane.
Als kind had Jane niet veel belangstelling voor acteren, totdat ze in 1954 samen met haar vader een rol speelde in “The Country Girl”, een toneelstuk van de Omaha Community Theatre. Ze studeerde daarna kunst aan het Vassar College in New York. In 1958 ontmoette ze Lee Strasberg, waarna ze lid werd van zijn Actors Studio. Uiteindelijk belandde ze op Broadway in het stuk “Tall Story”. In 1960 werd “Tall Story” verfilmd, en speelde ze dezelfde rol.
In 1963 speelde ze de hoofdrol in “Sunday in New York” van Peter Tewksbury, een verfilming van het gelijknamige toneelstuk van Norman Krasna. The New York production of the play opened at the Cort Theater on November 27, 1961 and ran for 188 performances. The original Broadway cast included a young Robert Redford. Jane Fonda has been quoted as stating that this film was the first time she enjoyed making a movie or thought she was any good at acting. She plays 22 year old Eileen, who is smarting from her breakup with millionaire Russ (Robert Culp). She comes to New York to visit her brother, Adam, who is an airline pilot (Cliff Robertson). Eileen confides to her brother that she thinks she may be the only 22 year old virgin left in the world. Adam assures her that sex is not what all men look for and insists he hasn’t slept around. Of course, Adam is lying and is in hot pursuit of a tryst with his occasional girlfriend Mona (Jo Morrow). However, Adam’s date with Mona has a series of job related interruptions. Meanwhile, Eileen decides to see if she can have some fun for herself in New York, and seems to find the perfect candidate in Mike, a man she meets on the bus (Rod Taylor). But things get complicated when Russ pops in with a proposal and a mistaken assumption. (Wendy Scheinberg on the Internet Movie Database)
In 1964 was Jane Fonda één van de eerste grote Amerikaanse sterren die naakt te zien was in een buitenlandse film, namelijk in “La Ronde” (1964) van haar toenmalige vriend en latere echtgenoot Roger Vadim. Deze veroorzaakt in 1965 opnieuw ophef met “La curée”. Maar ondanks het feit dat het hier de verfilming van een werk van Zola betreft, is de opwinding louter en alleen te wijten aan het feit dat Jane Fonda even naakt in een zwembad plonst. Zij is overigens het voorwerp van begeerte in deze film, waarin een zakenman met lede ogen moet aanzien hoe zijn zoon uit een eerste huwelijk verliefd wordt op zijn tweede vrouw.
Datzelfde jaar brak Fonda eindelijk door in haar eigen land met de western “Cat Ballou”, waarin Fonda i.p.v. alleen maar haar voorkant nu ook haar komische kanten kon laten zien. Het was één van de succesvolste films van het jaar en kreeg vijf Oscarnominaties. In 1967 volgde “Barefoot in the Park”, met Robert Redford.
In 1968 kwam de cultklassieker “Barbarella” uit. Ook deze film werd geregisseerd door Vadim en toonde Fonda “dus” weer van haar sensueelste kant (zie bovenstaande foto). In 1969 volgde “They Shoot Horses, Don’t They?”, waarvoor ze haar eerste Oscarnominatie in de wacht sleepte.
Aan het einde van de jaren zestig kwam Fonda in opspraak door haar politiek activisme. In 1968 ontmoette ze de activist Tom Hayden (die haar tweede man zou worden) en raakte ze betrokken bij protesten tegen de Vietnamoorlog. Zo tourde ze in 1970 samen met Donald Sutherland langs de Amerikaanse westkust met de roadshow, FTA (‘Free the Army’), het antwoord van de anti-Vietnambeweging op Bob Hopes USO Tour, wat Freek De Jonge destijds bij Neerlands Hoop de opmerking ontlokte dat zij nu naar Vietnam zouden worden gestuurd omdat Bob Hope niet meer wilde: “There is no more Hope.” Zij deden dat dan zogezegd samen met Jane Fonda onder het motto: “We sing the hits, while she shows her tits”. En Freek gaat verder: “Spies told me that there are Vietcong-soldiers among the audience, but don’t worry, they are only here for two things: Jane Fonda!”
Alhoewel door haar politieke strijd haar acteercarrière in een slop dreigde te raken, speelde ze in 1971 in “Klute”, waar ze een Oscar voor Beste Actrice voor kreeg.
In juli 1972 maakte Jane een controversiële reis naar Hanoi, waar ze de bijnaam ‘Hanoi Jane’ aan dankte (foto). “Ik was een volwassen vrouw. Die soldaten zongen een lied. Ik zong mee in slecht Vietnamees. Ik lachte met hen, applaudisseerde. En daar zijn dan foto’s van genomen,” zei ze rond 2010 tegen Oprah Winfrey. Bij vele Amerikanen ligt deze periode nog steeds gevoelig. In 2004, tijdens de Amerikaanse verkiezingen, werd een vervalste foto van Democratische presidentskandidaat John Kerry met Fonda gebruikt als propaganda tegen Kerry. In 2015 verontschuldigde Jane Fonda zich tegenover Vietnam-veteranen voor haar gedrag: “Ik heb een kolossale, kolossale fout gemaakt, waardoor heel wat mensen dachten dat ik tegen de soldaten ben.”
In 1978 volgde haar tweede Oscar, paradoxaal genoeg voor haar rol in de Vietnam-film “Coming Home”. Ongeveer tegelijkertijd was ze te zien in een andere belangrijke film uit de late jaren zeventig “The China Syndrome”, een aanklacht tegen kernenergie.
In 1981 speelde ze in “On Golden Pond”, waarin ze voor het eerst samen met haar vader speelde. “On golden pond” is eigenlijk een toneelstuk van Ernest Thompson. In een oud en stijlvol landhuis, bijna volledig omgeven door een door de zon verguld meer, brengen de Thayers trouw hun zomer door. Hij, een teruggetrokken universiteitsprofessor, wordt pijnlijk geconfronteerd met het ouder worden. Zijn vrouw (Katharine Hepburn) is nog even gracieus en dolverliefd, vol energie en levensvreugde. Deze zomer wordt Norman tachtig jaar. Zijn dochter Chelsea en haar vriend komen voor de gelegenheid op bezoek. Hun ware bedoeling is Chelseas dertienjarige zoon daar te droppen om onder hun tweetjes Europa rond te reizen. En alles laat vermoeden dat de jonge Jimmy het zijn pleeg(groot)ouders niet gemakkelijk zal maken…
Ernest Thompson heeft een schitterend stuk geschreven waarin meer wordt gesuggereerd dan gezegd, met als onderwerpen ouderdom en huwelijk, ouders en kinderen, liefde, en angst voor de dood. Henry Fonda kreeg zijn eerste Oscar voor deze film, die Jane namens hem in ontvangst nam. Hij stierf enige maanden later. Hierna was ze nog uitzonderlijk in films te zien. In de jaren tachtig begon ze een nieuwe carrière als gezondheidsgoeroe met enkele video’s en boeken over fitness en aerobics.
In 1991 trouwde ze met Ted Turner, de Amerikaanse mediamogul van onder meer CNN. Ze scheidden in 2001. In 2005 was ze eindelijk nog eens op het scherm te zien in “Monster-in-law”. Haar vorige film, “Stanley & Iris” dateerde uit 1990!
In de Franse ensemblefilm (sic) “Et si on vivait tous ensemble?” van Stéphane Robelin uit 2011 speelde ze een allesbehalve kalme Jeanne nog vol direct énergie naast Geraldine Chaplin, Guy Bedos, Claude Rich en Pierre Richard. Uiteindelijk zal kanker haar echter klein krijgen (in de film!).
In 2015 Jane Fonda became interested in the role of Brenda in “Youth” by Paolo Sorrentino, after friend Al Pacino had told her that the part was “written for you”. Another actress had been cast, but dropped out, and so Fonda had her agent secure the role on her behalf. Main character Michael Caine and Jane Fonda played a married couple in Hurry Sundown (1967).
In 2018 is ze één van de vier vriendinnen van middelbare leeftijd (Jane Fonda, Candice Bergen, Mary Steenburgen en Diane Keaton) die elkaar sinds jaar en dag kennen en maandelijks samenkomen voor hun boekenclub in de gelijknamige film (“Book club”) van Bill Holderman. Tijdens een bijeenkomst stelt een van hen voor om de roman ‘Fifty Shades of Grey’ te lezen en te bespreken. De lectuur van die erotische roman en van de twee vervolgen zorgt ervoor dat ze zich openstellen voor nieuwe ervaringen die hun liefdesleven veranderen. In het geval van Jane Fonda is dat met Don Johnson. The photo of Jane Fonda and Don Johnson from the 1970s shown at the beginning is actually Fonda’s face pasted on Melanie Griffith’s body, Johnson and Griffith who were once married to each other in real life. Let wel op: met SM hebben die “ervaringen” niks te maken…
Ronny De Schepper
(met dank aan Wikipedia voor de biografische gegevens)