Tachtig jaar geleden: het Koninklijk Jeugdtheater

Het Koninklijk Jeugdtheater in Antwerpen ontstond in 1942, als opvolger van het twee jaar oudere poppentheater De Zonnebloem van Jan Brugmans. Initiatiefnemer in 1942 was KNS-directeur Joris Diels. Het Jeugdtheater van de KNS werd geleid door acteur en regisseur Fred Engelen. Op 3 oktober 1942 ging de eerste voorstelling in première op dezelfde plek als Brugmans, de Concordiazaal. Onder de leiding van Corry Lievens werd het een zelfstandig gezelschap. De Stad Antwerpen bood de Huurschouwburg aan de Kipdorpbrug (foto Wikipedia) aan als infrastructuur tot deze in 1958 werd gesloten, en twee jaar later afgebroken.

Het gezelschap leidde dan een zwervend bestaan. Na het overlijden van Corry Lievens werd ze in 1968 opgevolgd door Joost Noydens. In 1971 werd het Jeugdtheater het Koninklijk Jeugdtheater. In 1980 vond het een plaats in de nieuwe Stadsschouwburg.

Het Koninklijk Jeugdtheater zit met z’n tienermusicals ongeveer op dezelfde golflengte als het Gentse Theater Arena. Zo bracht men er in 1983 « Godspell » en daarna ging er ook hier een Rice & Webber-productie in première, namelijk « Joseph ». Voor « De tovenaar van Oz » heeft men echter geen beroep gedaan op de Tamla-Motown-bewerking, maar bleef men de originele muziek van Thomas Eugen trouw. Het is dan ook voor een jonger publiek bedoeld. Onder de muzikale leiding van Peter Welffens leverden Linda de Ridder, Luk Willekens, Ruud de Ridder, Ben Rottiers en Wim Langeraert een uitstekende prestatie als resp. Dorothy, de vogelschrik, de blikken man, de laffe leeuw en de tovenaar zelf. De respons van de kinderen bleef dan ook niet achterwege. (Palmyre Timmermans in De Rode Vaan nr.41 van 1984)

Walter Merhottein nam de leiding in 1987, en knoopte een samenwerking aan met het figurentheater van Theater Froe Froe. Maar als we het over doorstroming hebben van het jeugdtheater naar het theater voor volwassenen, dan haalt Lieve Eeckhaudt, de dramaturge van het KJT, scherp uit naar de KNS, waarmee het KJT samen in de Antwerpse stadsschouwburg zit. Hier is er tot nu toe geen enkele doorstroming geweest, zelfs niet wat het speelprogramma betreft: “Wij speelden een Molière en zij speelden ook een Molière!”. Ze voegt er echter wel aan toe dat ze de (toen) nieuwe directeur Walter Tillemans wat krediet wil geven op dat vlak.
Lieve: “Ondanks dat gebrek aan doorstroming zijn ook wij er immers van overtuigd dat jongeren vanaf zestien best in voorstellingen voor volwassenen terecht kunnen. Onze jongerenprogrammatie richt zich dan ook tot een iets jongere leeftijd. Laten we zeggen vanaf twaalf jaar. Uiteraard is er geen maximumleeftijd, er komen zelfs tamelijk wat volwassenen naar die voorstellingen kijken, en dus zijn er ook jongeren ouder dan zestien die naar onze voorstellingen komen. We brengen dit jaar ‘Democratia’ een stuk dat het principe van de vrije meningsuiting aankaart. Wat daar de gevaren van kunnen zijn en wat je dan als goede democraat daaraan moet doen. Als je diegenen die de democratie aanvallen de mond snoert, dan ben je geen democraat, maar als je maar laat begaan, dan tasten zij de democratie in zijn wortels aan. We hebben dat gedaan rond de figuur van Socrates, maar we hebben hem wel in deze tijd geplaatst en dan meer bepaald in de sfeer van de media. Ook vormelijk, met televisieschermen en zo.
Daarna volgt ‘The Breakfast Club’, naar de film van John Hughes. Vijf jongeren worden verplicht op strafstudie te komen en van agressiviteit en vijandelijkheid komen zij tot een zich openstellen voor de andere en ontdekken ze ook beter wie ze zelf zijn, zowel in hun familierelatie als hun relatie op school. En het laatste stuk is ‘Brighton Beach Memoirs’, een herneming op algemene aanvraag zoals dat dan heet. Deze komedie van Neil Simon gaat over een jongen van veertien, vijftien die in zijn dagboek het vooral heeft over zijn familierelaties, de ontluikende puberteit met al de seksuele en emotionele oprispingen.”

Directeur Barbara Wyckmans vormde het KJT in 1997 om tot Hetpaleis. Sinds 1 augustus 2016 staat Els De Bodt aan het roer van Hetpaleis. Het gezelschap is in Vlaanderen het grootste productiehuis voor jeugdtheater. Gemiddeld worden 10 producties per seizoen gerealiseerd. Markante producties van Hetpaleis waren uit het eerste seizoen De Afscheidssymfonie, Niet alle Marokkanen zijn dieven van Arne Sierens in 2002, Wortel van glas van Josse De Pauw een jaar later, uit 2004 Lodewijk, de koningspinguïn van en met Dimitri Leue of U bent mijn moeder in 2005 van Joop Admiraal. (Wikipedia)