Een Amerikaanse popgroep op ons feest ! Dat is iets waarop velen al jaren zitten te wachten. Dat het uiteindelijk Tuxedomoon is geworden, vijf Californiërs die in Brussel hun tenten hebben opgeslagen, daar ga je misschien niet van achterover, maar geef toe : het is toch eens wat anders dan Peter Koelewijn of Rob De Nijs ! (*)
Tuxedomoon schakelt zich dan ook helemaal niet in in de Amerikaanse muziektraditie. Geen rhythm and blues dus of geen country-rock en natuurlijk geen acid-rock, ook al komen ze uit Frisco, want ook daar ligt 1967 reeds vijftien jaar achter de rug. Verwacht dus niet de zoveelste versie van « Johnny B. Goode » of « Proud Mary », vooral niet als je in persinformatie geconfronteerd wordt met begrippen als « neo-dada », « surrealisme » en « performance ». En als dat nog niet mocht volstaan om je enigszins wegwijs te maken in hun muziek, kunnen we er misschien nog aan toevoegen dat niemand minder dan David Byrne van Talking Heads in Torhout heeft verklaard dat Tuxedomoon volgens hem één der meest beloftevolle groepen is.
De groep is ontstaan in 1977 rond gitarist-violist Blaine Reininger, Steven Brown, moog en sax, en Peter Principle; bassen ritmebox. Je merkt het al : een merkwaardige samenstelling (geen drummer b.v.). De groep was dan ook vlug aangewezen op een ander circuit dan dat van meer traditionele pop- en rock-groepen. Zo kwamen ze eerder in theatermiddens terecht en op die manier kwamen ze in contact met de performance-groep Angels of Light. Alhoewel ze tot nu toe zelf alle drie de vocale partijen voor zich hadden genomen, was toch de behoefte naar een theatrale frontman gegroeid en hiervoor vonden ze Winston Tong, een gastacteur bij de Angels, de geknipte man. Kort daarna kwam als vanzelf ook Bruce Geduldig erbij, een filmer die het gewone filmbedrijf niet zo zag zitten. Hij creëert nu voor Tuxedomoon « visuele environments » met behulp van lichteffecten, filmclips en video. Ook draagt hij vocaal nog een steuntje bij.
Alhoewel alle leden van de groep dus duidelijk dezelfde artistieke aspiraties hebben, toch blijven zij aparte individuen die niet voor soloprojecten terugschrikken.
Zoals alle Amerikanen hebben ook de leden van Tuxedomoon een soort van nostalgische verering voor Europa. De « roots », weetjewel. En de tastbare geschiedenis. San Francisco werd hen dan ook al vlug zwaar te moede en toen Reagan tot president van de Verenigde Staten werd verkozen, liep voor Tuxedomoon de emmer gal over en vestigden zij zich in Rotterdam.
Zij beschouwen zichzelf als « politieke vluchtelingen » maar tussen ons gezegd en gezwegen er zit ook nog wel iets anders tussen. « De voorkeur van de Amerikanen is altijd naar ontspanning en gemakkelijke kunstvormen gegaan », zegt Bruce Geduldig geduldig. « En ik zou nu niet meteen durven beweren dat wij The Beegees zijn. We hebben wel een publiek in Amerika, maar op het continent zijn de toehoorders gemakkelijker bereid tot luisteren ».
Er zijn trouwens nog voordelen aan good old Europe : de afstanden zijn kleiner, dus optredens worden goedkoper. En wat het opnemen van platen of video’s betreft, ook daarover moet men zich geen zorgen meer maken : sedert ze in Brussel wonen worden ze door Les Disques du Crépuscule in de watten gelegd.
En ook artistiek heeft hun Brussels verblijf hen geen windeieren gelegd : in samenwerking met Maurice Béjart is het ballet « Divine » tot stand gekomen. Dit werd overigens reeds hun vierde elpee (na « Half Mute », « Desire » en « Joeboy in Rotterdam »), naast tal van singles, maxi-discs, flexidiscs, videodiscs en weet ik veel hoe al die spullen de laatste tijd heten.
Tuxedomoon speelt « descriptieve muziek », zegt Jan-Pierre Turmel, maar wat « beschrijven » ze dan wel ? « Tuxedomoon vertaalt het melaatse dier dat de Mens is, ziek door zijn bewustzijn omdat dit hem slechts één zekerheid geeft, namelijk het gevoel van nietigheid als men naar totaliteit, naar het absolute streeft ». Veel luistergenot op ons feest !
Referentie
Ronny De Schepper, Tuxedomoon: van San Francisco naar Brussel, De Rode Vaan nr.33 van 1982
(*) Een beetje een venijnige opmerking omdat ik vanuit de hoek van de Jongcommunisten veel kritiek kreeg op de programmatie van deze twee Nederlanders, die nochtans wel een succes bleken te zijn op ons feest. Aan de programmatie van dit feest heb ikzelf niet meer meegewerkt en dat is er dan ook aan te zien.