In de periode vóór Fons Mariën op mijn blog zijn populaire “leestips” publiceerde, schreef hij er ook reeds een tweehonderdtal voor de website “Lezers tippen lezers”. Enige tijd geleden is deze website opgehouden met bestaan en het zou spijtig zijn om deze kleine pareltjes te laten verloren gaan. Het eerste was gewijd aan de Turkse Nobelprijswinnaar Orhan Pamuk, die vandaag zijn zeventigste verjaardag viert.
Hoofdpersonage in het nieuwste boek van Orhan Pamuk, “Dat vreemde in mijn hoofd”, is Mevlut, die als jongen uit een dorp zich bij zijn vader in Istanbul voegt om er als straatventer van yoghurt en boza (een traditioneel Turks drankje) zijn kost te verdienen. Tijdspanne van dit boek is tussen de jaren zestig en 2012. Niet alleen gaat het boek over Mevlut maar ook over zijn familie, en in het algemeen over dorpelingen die in Istanbul proberen een voet aan de grond krijgen. Ze bouwen op terreinen in de periferie van de stad gecekondu’s (woningen die in een nacht opgetrokken worden op braakliggend terrein). Een belangrijke verhaallijn is het huwelijk van Mevlut met Rayiha (een meisje dat hij uit een belendend dorp schaakt), en de relatie met haar zussen, met zijn neven Korkut en Suleyman die eveneens in Istanbul proberen een leven uit te bouwen. Voor een stuk is dit boek haast een sociologische tekening van een generatie tegen de achtergrond van de politieke en sociale ontwikkelingen, de stadsuitbreiding, toenemende modernisering in contrast met heel traditionele opvattingen over relaties en huwelijk. Voor een ander stuk is dit boek ook een liefdesverhaal en een familiegeschiedenis. Er zijn dus veel verhaallijnen, toch is dit allesbehalve een sterke plot. Het verhaal kabbelt voort over 630 blz. , nu eens boeit het meer dan anders. Er zitten ook heel wat herhalingen in (Mevluts gedachten over het straatventen b.v.). Ik denk dat Pamuk dit boek heeft opgevat als een groots epos van de stad Istanbul, gezien vanuit het perspectief van arme dorpelingen-immigranten die geleidelijk aan toch aan de bak komen en goed hun brood verdienen. Boeiend soms, maar ook soms saai want het is een lange zit van meer dan 600 blz. Tussen haakjes : de titel slaat nergens op, hier en daar wordt iets vermeld over dat ‘vreemde in zijn hoofd’ over Mevlut, maar dat wordt niet uitgelegd noch uitgewerkt. Ik ben in elk geval blij dat ik het uitgekregen heb!
Fons Mariën, 22/10/2016
dagelijks iets degelijks 