Raymond Bossaerts (1938-2020)

Lezer Luc Ackaert brengt mij op de hoogte van het treurige nieuws dat vandaag Raymond Bossaerts is overleden.

Toen hij anderhalf jaar geleden tachtig jaar werd, ben ik het nog eens speciaal gaan nakijken op Wikipedia omdat ik het niet kon geloven, maar het was wel degelijk juist. En voor wie aan Wikipedia geen geloof hecht: het wordt ook nog eens bevestigd op de website van http://www.zeppos.co.uk. In de fameuze “Kapitein Zeppos”-reeks speelt Raymond immers Ben (zie bovenstaande foto), het bijdehandse knaapje dat de “Griekse” kapitein (Senne Rouffaer) terzijde staat in zijn avonturen (waaruit de onevenaarbare Kris Van den Durpel de parodie filterde, waarin Zeppos onze Ben, hier gespeeld door Axel Daeseleire, de Griekse beginselen bijbrengt). En “Kapitein Zeppos” werd zowaar aangekocht door de BBC én groeide uit tot een cultserie bij de Engelse jeugd die in de jaren zestig opgroeide. Zo b.v. Gregory Ball, die naderhand in ons land bij het Speeltheater verzeild geraakte en wie trof hij daaraan? Jawel, zijn jeugdheld Raymond Bossaerts. Ook ik heb Raymond in de jaren tachtig vaak aan het werk gezien bij het Speeltheater en ter gelegenheid van zijn overlijden pik ik er dan ook nog eens een recensie uit, waarin ik mijn bewondering voor Raymond volop aan bod laat komen…

De nieuwste productie van Eva Bals Speeltheater, « Reinaert de Vos », ging vorige zondag in première in de Brusselse Beursschouwburg voor een overwegend zeer jong publiek. Of dit nu echt de bedoeling was, durven we betwijfelen, maar Raymond Bossaerts, de enige acteur op de scène, heeft zich aan dit gegeven alleszins moeiteloos aangepast en voor de zoveelste maal onze bewondering afgedwongen. Niet alleen die van « ons » trouwens, in de wandelgangen werd al vlug duidelijk dat Raymond als « Bosje » (uit « Neusjes ») een vertrouwde naam is geworden bij de kinderen.
De enige acteur op de scène, zegden we, en niet de enige op de scène. Inderdaad, voortdurend doet hij een beroep op kinderen uit de zaal (met een autoriteit die vele onderwijzers hem mogen benijden), die hem dan met van alles behulpzaam zijn. Dat zij echter ook « raad mogen geven » zoals in de perstekst staat, dat is schromelijk overdreven. Zoals zo dikwijls wordt het kinderpubliek totaal gemanipuleerd in de zin zoals het verhaal verondersteld wordt te verlopen. Het was zelfs al zeer verwonderlijk dat van de opgeroepen « jury » er één lid van de vijf overtuigd was dat Reinaert moest worden opgeknoopt i.p.v. zich te mogen verdedigen.
Naast Bosje en de kinderen zijn er ook nog een stel maskers voorhanden die de overige dieren voorstellen. De klankband die ons werd beloofd hebben we echter niet gehoord. Maar ja, van al die popconcerten zijn wij zowat potdoof geworden…
Over het verhaal zelf gaan we niks zeggen daar het genoegzaam bekend is. Alleen werden er een paar merkwaardige wijzigingen doorgevoerd. Zo werd de kwezelachtige Belijn de ram om een onverklaarbare reden een ijdeltuitige Belinda de geit en werden niet de koster zijn kostbare onderdelen deskundig door Tibeert de kater verwijderd, maar die van een boer. Tweemaal wordt dus in het antiklerikalisme van de oorspronkelijke Reinaert de schaar gezet. Met het oog op vertoningen voor katholieke scholen ? Alleszins kan de sekseverandering van Belijn/Belinda niet worden verklaard uit de poging om de middeleeuwse mannenmaatschappij te doorbreken, daarvoor is Belinda zelf veel te seksistisch getypeerd.
Krijgt het stuk zelf dus een quotering gaande van « voldoende » naar « goed » dan is voor Raymond Bossaerts zelf een « grote onderscheiding » weggelegd. Bij wijlen deed-ie ons zelfs terugdenken aan Sjareltje Cornette in « Mistero Buffo ».

Referentie
Ronny De Schepper, Bosje over het vosje, De Rode Vaan nr.42 van 1981