Vijf jaar geleden las Fons Mariën “Een berg mens onder witte lakens” van Erik Vlaminck, uitg.Vrijdag, 2019, 240 p. Het was zijn tiende leestip.
De ‘schrijver’ belandt in een ziekenhuis en deelt een kamer met een andere, oudere man. Aan het einde van het boek krijgt die man een naam: André. Die man vertelt een stuk levensverhaal en kamergenoot schrijver moet willens nillens luisteren want André is niet te stoppen. De hoofdstukken getiteld ‘kamer 226’ worden afgewisseld met hoofdstukken waarin zijn levensverhaal verteld wordt, in detail vanaf de vroege jaren ’60.
André is een volkse figuur, een trucker die zijn eigen transportbedrijf (Lumitrans) uit de grond stampt, samen met zijn vrouw Karlien. Dat levensverhaal staat bol van problematische zaken en mislukkingen: zijn werknemer Staf wordt gehandicapt na een ongeval, André drinkt te veel en kijkt niet veel om naar zijn kinderen, zoon Marc sterft aan aids, zoon Luc doet een zelfmoordpoging en dochter Marleen blijkt lesbisch en huwt met een vrouw (wat volksmens André niet begrijpt). Wat meer is, in dronken toestand rijdt André een gehandicapte jongen dood en hij pleegt vluchtmisdrijf.
André geraakt daarna nog meer aan de drank, hij bedriegt zijn vrouw met Betty uit bar Barbados. Er volgt een huwelijksbreuk, hij belandt als landloper in Wortel. Later wordt het huwelijk hersteld en neemt Luc de zaak over. Zakelijk wordt er veel gesjoemeld met papieren en illegale praktijken.
Kortom, dit verhaal is er een van veel ellende, van liegen en bedriegen op persoonlijk én zakelijk vlak. André is een volkse en conservatieve man die niet mee is met de tijd (lesbisch huwelijk van zijn dochter, verpleegsters met migratieachtergrond…). In feite schetst Erik Vlaminck een ongenadig portret van de volkse André. Dit personage krijgt geen enkele kans ook maar een beetje sympathiek te zijn. Nuancering ontbreekt helemaal. Die man moet de ‘onderbuik van de samenleving’ personifiëren. Eigenlijk wil de schrijver die gewoon te kijk zetten. Zijn afkeuring voor André’s conservatieve opvattingen is impliciet. De vraag is wat de schrijver hiermee wil aantonen op maatschappelijk vlak. Verder is de stijl vrij kaal, met weinig tierelantijntjes. Zeer vlot leesbaar, maar overtuigt mij niet om nog meer van Erik Vlaminck te lezen.
Fons Mariën
dagelijks iets degelijks 