Het is vandaag precies honderd jaar geleden dat de Britse schrijfster Iris Murdoch werd geboren in Dublin.

Op jonge leeftijd verhuisde ze met haar ouders naar Londen, waar haar vader als ambtenaar werkte. Haar moeder volgde een zangopleiding, maar brak die af toen ze zwanger was van Iris en ze pakte het zingen daarna nooit meer op.
Iris Murdoch bezocht scholen die voor die tijd vooruitstrevend waren. Ze studeerde klassieke talen, geschiedenis en wijsbegeerte aan het Somerville College in Oxford.
In de tijd dat ze lid was van de Britse KP, voelde ze zich verplicht om het zowat met alle kameraden te doen (waardoor ze zich later expliciet tégen promiscuïteit kantte). Toen ze een beurs won voor de VS en naïef haar vroeger lidmaatschap “verklapte”, kon ze die beurs voor the land of the free natuurlijk in haar gat steken. Ze ging dan maar naar… België, waar ze prompt een verhouding begon met Raymond Queneau en via hem met Jean-Paul Sartre, op dat moment de vrijer van Simone de Beauvoir.
Murdoch had een voor die tijd dus erg vrije moraal. Ze had relaties met verscheidene mannen en vaak ook met meerdere tegelijk. Dat waren zonder uitzondering invloedrijke mannen, vaak afkomstig uit de wereld van wetenschap en cultuur.
Er gingen geruchten dat Murdoch ook relaties met vrouwen zou hebben, maar dat ontkende ze altijd. Zo was collega Brigid Brophy verliefd was op haar. Ze bleef echter immuun voor haar verleidingspogingen, omdat ze op dat moment haar wildste jaren reeds achter de rug had. Nadat ze een postuniversitaire opleiding had gevolgd aan het Newnham College in Cambridge, waar Ludwig Wittgenstein haar leraar was, kreeg ze in 1948 immers een baan als onderzoeksassistent (fellow) en mentor aan het St.Anne’s College in Oxford. Daar ontmoette ze in 1954 op een feestje John Bayley, die een soortgelijke functie bekleedde op het naburige St. Anthony’s College. Later werd hij hoogleraar Engels en literatuurcriticus. In 1956 traden ze in het huwelijk en ze leidde voortaan een saai, maar comfortabel huwelijksleven dat haar wel in staat stelde om een reeks succesvolle boeken te schrijven, waarvan het succes echter ook wordt toegeschreven aan haar uitgeefster Norah Smallwood. Vanaf het ogenblik dat Carmen Callil deze job immers overnam en er prat op ging dat ze “geen letter veranderde”, schamperden de critici: ’t is eraan te merken! Trouwens ook Murdoch vond zichzelf inderdaad slechts een middelmatige schrijfster, al kan de terugval ook wel op rekening van haar opdoemende ziekte (Alzheimer) worden geschreven.

Lees verder “Iris Murdoch (1919-1999)” →