Die Czárdásfürstin is een operette in drie bedrijven van Emmerich Kálmán. De première vond plaats op 17 november 1915 in het Johann Strauss Theater in Wenen. Het libretto is van Leo Stein en Béla Jenbach. Er zijn verschillende filmbewerkingen gemaakt van deze operette, die wordt beschouwd als Kálmáns meest succesvolle werk, o.a. in 1951 geregisseerd door Georg Jacoby en met in de hoofdrollen Marika Rökk en Johannes Heesters.
De bewering dat de vermeende “directeur” van het Johann Strauss Theater, Hubert Marischka, de première op vrijdag de 13e zou hebben gepland om de bijgelovige Kálmán, met wie hij niet op goede voet stond, voor de gek te houden, is een onhoudbare legende, omdat 13 november 1915 op een zaterdag viel en het bovendien niet Hubert Marischka, maar Erich Müller was die directeur was van het Johann Strauss Theater. Het is echter wel zo dat de oorspronkelijk geplande premièredatum geen geluk bracht, omdat de zanger van Boni, Josef König, die dag verhinderd was, waardoor de première met enkele dagen moest worden uitgesteld.
In 1914 werkten de twee librettisten samen met Kálmán aan de eerste akte van de operette, die oorspronkelijk “Leve de Liefde” zou gaan heten. Ze trokken zich daarvoor terug in het kuuroord Marienbad. De hoofdpersoon zou de Roemeense zangeres Sylva Varescu worden – een feit dat nog steeds in de Roemeense naam tot uiting komt.
Na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in juli 1914 werd het werk aan het stuk ongeveer een jaar onderbroken, omdat het onzeker was of de theater- en operavoorstellingen in Wenen in de nabije toekomst zouden worden hervat. De componist en auteurs hervatten het werk pas in de zomer van 1915, ditmaal in Bad Ischl. Deze verstoring door het uitbreken van de oorlog is ook terug te vinden in de tekst van de tweede en derde akte. Bovendien werd de Roemeense zanger vervangen door een Hongaarse.
Om de première op 17 november 1915 tot een werkelijk unieke gebeurtenis te maken, werd de nieuwe titel Die Csárdásfürstin gebruikt, aangezien Oscar Straus’ operette Rund um die Liebe (Alles over de liefde), met een vergelijkbare titel, net voor opschudding had gezorgd. De première was een daverend succes, gevolgd door nog eens 533 voorstellingen tot mei 1917. Al in 1916 werd het stuk ook opgevoerd in andere Duitstalige theaters, evenals in Hongarije en Zweden. Deense, Finse, Poolse en Russische vertalingen volgden in 1917, samen met de Amerikaanse première (in het Hongaars).
Ronny De Schepper (op basis van Wikipedia)
dagelijks iets degelijks 