Gisteravond heb ik naar American Fiction gekeken, een Amerikaanse film uit 2023, geschreven en geregisseerd door Cord Jefferson. De film is gebaseerd op de roman Erasure uit 2001 van Percival Everett. Het is zeker geen spectaculaire film, maar ik was wel geïnteresseerd door de probleemstelling…
Thelonious Ellison, beter bekend als “Monk” (gespeeld door Jeffrey Wright, zie foto), is een zwarte (*) hoogleraar Engelse literatuur aan een Amerikaanse universiteit. Monk raakt echter steeds meer gefrustreerd door de woke ingesteldheid van zijn studenten, die zijn wetenschappelijke autoriteit bedreigt. Op hetzelfde moment wordt zijn nieuwste roman door uitgevers afgewezen. Als reden krijgt Monk het banale antwoord te horen dat zijn roman ‘niet zwart genoeg’ is voor een bestseller, dat in tegenstelling tot het boek van ene Sintara Golden (Issa Rae) dat op dat moment de deur uitvliegt. Hijzelf noemt dit echter een verhaal voor lezers die stereotiepe verhalen over Afrikaans-Amerikaanse ontberingen willen lezen.
In een vlaag van woede schrijft Monk ’s nachts onder een pseudoniem een roman, waarin hij alle stereotypen over zwarten die hij maar kan bedenken combineert. Hij vindt het rotzooi, maar hij wil hiermee de uitgeverijen provoceren. De rechten om het manuscript te publiceren worden echter meteen gekocht door een prestigieuze uitgeverij, waarna Monk het grootste voorschot ontvangt dat hij ooit heeft gezien. Hij wil het weigeren maar dan wordt de moeder van Monk (Leslie Uggams) ernstig ziek en heeft ze behandeling nodig. Noch zijn broer Clifford (Sterling K.Brown), noch hijzelf kunnen de rekeningen voor haar behandeling betalen.
Wanneer het boek klaar is voor publicatie en de filmrechten al actief worden uitgespeeld in Hollywood, bevindt Monk zich in een staat van conflict met zijn eigen geweten. Hij probeert de uitgave nog tegen te houden door te eisen dat het de aanstootgevende titel “Fuck” zou krijgen, maar zelfs dat kan de publicatie en verfilming niet tegenhouden…
American Fiction ging in première op 8 september 2023 op het Internationaal filmfestival van Toronto, waar het de People’s Choice Award won, maar in de Verenigde Staten was de film slechts gepland voor een beperkte bioscooprelease. Op Rotten Tomatoes heeft American Fiction echter een waardering gekregen van 96% en een gemiddelde score van 8/10, gebaseerd op 49 recensies.
Ronny De Schepper (op basis van Wikipedia)
(*) Hij lijkt mij eerder een halfbloed, maar zijn broer is dan weer een volbloed zwarte. Foutje van de casting? Of kàn dat in de realiteit?