Fons Mariën gaf vier sterren aan De monsters van onze tijd van Khalid Benhaddou (foto X).
Het boek van Khalid Benhaddou is volledig non-fictie en gaat over de grote problemen van onze tijd.
De titel ontleent hij aan Antonio Gramsci. “Deze monsters zijn geen metaforen voor individuele schurken, maar representaties van de diepere, structurele en filosofische crises – jawel meervoud – waarin we ons bevinden”, zo schrijft Benhaddou in het begin van zijn boek. Hij heeft het dan over de fragmentatie (er zijn geen gedeelde waarden meer), de sociale onrechtvaardigheid, de ecologische ontwrichting, de crisis van de waarheid (wat mogen we nog geloven?) en de crisis van wat hij atomisering noemt (het toegenomen individualisme in onze samenleving).
Ook schrijft hij over wat hij de mythe van de vooruitgang noemt, waarbij hij sterke vraagtekens plaatst bij het vooruitgangsdenken dat het Westen typeert sinds de Verlichting. Verder heeft hij veel bedenkingen bij de (keuze)vrijheid die hij een illusie noemt. Hij heeft het vervolgens over de verleiding van de nostalgie naar een verleden, dat vooral uiterst rechts typeert. Ook het thema van de grenzen en de migratie komt aan bod. Benhaddou benadrukt het belang van integratie en betreurt dat de eerste migranten uit Turkije en Marokko geen taal- of integratielesssen kregen.
Bij dit alles verwijst de auteur veelvuldig naar filosofen, sociologen en andere intellectuelen, waaruit zijn belezenheid spreekt. Het is moeilijk om dit boek samen te vatten omdat het zoveel thema’s behelst. Van een imam (wat Benhaddou is) verwachten we als lezer meer verwijzingen naar het geloof en de godheid waarin hij gelooft, maar dat is in dit boek niet het geval. Benhaddou toont zich veeleer een belezen intellectueel die veel nadenkt en dus veel te zeggen heeft over onze tijd en de westerse samenleving. Je moet het niet altijd met hem eens zijn, maar zijn bedenkingen zijn lezenswaard.
Fons Mariën