Het is vandaag 85 jaar geleden dat Lois Weber is gestorven. Ik zal het eerlijk toegeven: zij is mij totaal onbekend. Volgens On This Day was ze echter “een Amerikaanse filmregisseur die de eerste vrouw werd die een volledige speelfilm regisseerde (The Merchant of Venice) en de eerste die haar eigen studio bezat. Ze stierf aan een maagzweer op 60-jarige leeftijd.” En inderdaad, Wikipedia besteedt aan haar uitvoerig aandacht, zodanig zelfs dat ik enkel het eerste gedeelte ga overnemen.
Lois Weber wordt in sommige historische filmwerken geïdentificeerd als “de belangrijkste vrouwelijke regisseur die de Amerikaanse filmindustrie heeft gekend” en als een van “de belangrijkste en meest productieve filmregisseurs in het tijdperk van de stomme films”. Filmhistoricus Anthony Slide heeft ook beweerd: “Samen met D.W.Griffith was Weber de eerste echte auteur van de Amerikaanse cinema, een filmmaker die betrokken was bij alle aspecten van de productie en die de film gebruikte om haar eigen ideeën en filosofieën over te brengen”.
Weber produceerde een oeuvre dat in zowel kwantiteit als kwaliteit vergeleken is met dat van Griffith en bracht haar bekommernis voor de mensheid en sociale rechtvaardigheid naar het scherm in naar schatting 200 tot 400 films, waarvan er slechts twintig bewaard zijn gebleven. Ze is door IMDb gecrediteerd voor het regisseren van 135 films, het schrijven van 114 en het acteren in 100. Weber was “een van de eerste regisseurs die in de beginjaren van Hollywood onder de aandacht van de censoren kwam”.
Weber wordt gecrediteerd voor het pionieren van het gebruik van de split screen-techniek om gelijktijdige actie te tonen in haar film Suspense uit 1913. In samenwerking met haar eerste echtgenoot, Phillips Smalley, was Weber in 1913 “een van de eerste regisseurs die experimenteerde met geluid” en maakte de eerste geluidsfilms in de Verenigde Staten. Ze was ook de eerste Amerikaanse vrouw die een lange speelfilm regisseerde toen zij en Smalley in 1914 The Merchant of Venice regisseerden en in 1917 de eerste Amerikaanse vrouwelijke regisseur die haar eigen filmstudio bezat.
Tijdens de oorlogsjaren behaalde Weber “enorm succes door een slimme commerciële zin te combineren met een zeldzame visie op cinema als moreel instrument”. Op haar hoogtepunt “hebben weinig mannen, daarvoor of daarna, zo’n absolute controle behouden over de films die ze hebben geregisseerd – en zeker geen enkele vrouwelijke regisseur heeft de allesomvattende, machtige status bereikt die ooit Lois Weber had”. In 1920 werd Weber beschouwd als de “vooraanstaande vrouwelijke regisseur van het scherm en auteur en producent van de meest winstgevende films in de geschiedenis van de filmindustrie”.
Tot de bekendste films van Weber behoren de controversiële Hypocrites, met de eerste scène waarin een vrouw frontaal naakt te zien is, in 1915 (*), de film Where Are My Children? uit 1916, waarin abortus en geboortebeperking ter sprake kwamen en die in 1993 werd toegevoegd aan het National Film Registry, verder haar bewerking van Edgar Rice Burrough‘s roman Tarzan of the Apes voor de allereerste Tarzan of the Apes-film, in 1918; en tenslotte wat vaak wordt beschouwd als haar meesterwerk, The Blot, in 1921.
Weber wordt gecrediteerd voor het ontdekken, begeleiden of maken van sterren van verschillende actrices, waaronder Mary MacLaren, Mildred Harris, Claire Windsor, Esther Ralston, Billie Dove, Ella Hall, Cleo Ridgely en Anita Stewart (mij allen totaal onbekend, moet ik toegeven) en voor het ontdekken en inspireren van scenarioschrijver Frances Marion. Voor haar bijdrage aan de filmindustrie werd Weber op 8 februari 1960 bekroond met een ster op de Hollywood Walk of Fame.
Ronny De Schepper
(*) Dit zou uiteraard zeer belangrijk zijn, maar volgens mij draagt Margaret Edwards op onderstaande foto uit de film duidelijk een maillot.
dagelijks iets degelijks 