Het is vandaag precies honderd jaar geleden dat de Nederlandse singer/songwriter, cabaretier, vertaler, musicalauteur (onder andere over het leven van Pieter Jelles Troelstra), biograaf, thrillerauteur en vooral autoriteit op het vlak van strijdlied en het bijzonder en politiek geïnspireerd volkslied, Jaap van de Merwe, werd geboren (foto B&G Wiki).
Zijn naam duikt geregeld op in verband met de Gentse volksmuziek. Hij groeide op in een sociaal-democratisch milieu en was van na de bevrijding journalist bij de Nederlandse krant Het Vrije Volk tot 1959. In dat jaar stichtte hij het Leidsepleincabaret (1959-1970) met onder meer Adèle Bloemendaal. Van 1968 tot 1975 stelde hij het radioprogramma “’t Oproer kraait” samen, geheel gewijd aan het socialistische (strijd)lied. Hij schreef, bewerkte of vertaalde de teksten zelf en engageerde artiesten als Frits Lambrechts, Adèle Bloemendaal, Jules de Corte, Jenny Arean, Gerard Cox… Van 1970 tot 1972 liepen ook een aantal afleveringen op de televisie. Zijn eigen politieke liedjesteksten waren zeer maatschappijkritisch en hij legde ook een archief aan van dergelijke songs die hij in 1974 bundelde in de lijvige publicatie “Gij zijt kanalje! heeft men ons verweten” (verschenen bij Bruna), nog steeds het belangrijkste naslagwerk binnen het Nederlandstalige genre. In het laatste kwart van de twintigste eeuw nam hij een hedendaagse (tekst – naar Henriëtte Roland Holst – én muziek) versie op van de “Internationale” van de Gentse componist Pierre De Geyter (Gent, 8-10-1848/Saint-Denis [F], 26-9-1932), op basis van een gedicht van Eugène Pottier. Hij inspireerde ook Gentse artiesten als Vuile Mong Rosseel, Walter De Buck en…
Freek Neirynck