11 juli 1964, een bloedhete zaterdag, is tot vandaag de donkerste dag uit de Tourgeschiedenis. Tijdens de 19e etappe gebeurde op het parcours tussen Bordeaux en Brive een zwaar dodelijk ongeval. In het dorp Port de Couze reed een tankwagen met brandstof dwars door de kijkende menigte, sleurde en deel van de kijkers mee en stortte nadien in het Kanaal van Lalinde. Daarbij verloren negen mensen het leven, acht van hen overleden ter plekke, onder wie drie kinderen, nog drie anderen bezweken later aan hun verwondingen, en raakten dertien anderen zwaargewond. De chauffeur van de vrachtwagen werd nadien gearresteerd.
Als de renners een half uur later langskomen is men in het water volop bezig met reddingswerkzaamheden. Wat de renners op de brug zien is hartverscheurend. Enkele levenloze lichamen drijven in het water. In het water enkele dappere omstanders en volgers die proberen te redden wat er te redden valt. Op de brug huilende dorpsgenoten en familieleden. Liefst vijf minuten staan de renners verschrikt stil op de brug. Voor eenmaal stopt de Tour wel. Koersdirecteur Jacques Goddet neutraliseerde de wedstrijd gedurende enkele kilometers, maar gaf dan het sein dat er opnieuw gekoerst mocht worden. Toen een toeschouwer, zich niet bewust van het drama dat de coureurs onder ogen hadden gekregen, hen toeriep dat de luiaards (*) maar eens vaart moesten maken sprong de Noord-Fransman Pierre Everaert van zijn fiets om met de vuisten een einde te maken aan de scheldpartij. Toen een compacte groep afstormde op de streep, waren er veel nog altijd niet met hun gedachten bij. Het kwam tot een massale val op honderd meter van het spandoek. Ward Sels, toen amper 22 jaar oud, ontweek de chaos en won zijn vierde etappe in Brive-la-Gaillarde vóór Mario Minieri en Frans Aerenhouts. Iedereen kwam wel in dezelfde tijd binnen, dus ik veronderstel dat er onderweg niet echt werd gekoerst. Jacques Anquetil was toen al leider en zou deze Tour inderdaad winnen vóór Raymond Poulidor en Federico Bahamontes.
Ronny De Schepper
(*) Jaren later schrijft Peter Ouwerkerk in het wielertijdschrift “De muur” correct dat er “feignants” werd geroepen, maar ook “salopes”, terwijl het uiteraard “salauds” zou moeten zijn. Mijn knipperlichten gaan aan en ik sta dan ook op scherp als hij het fameuze duel tussen Poulidor en Anquetil op de Puy de Dôme op zondag laat plaats vinden, twee dagen voor de aankomst in het Prinsenpark. Op een dinsdag dus! Vol ongeloof ga ik dat nakijken in “The complete book of the Tour de France” van Feargal McKay, maar wat blijkt? Het is juist! De Tour kwam dat jaar op een dinsdag aan en wel omdat het le quatorze juillet betrof. Maar nu valt mij iets anders op: McKay rept met geen woord over het ongeluk!