Vandaag, 110 jaar geleden maakte ingenieur Marzi zich klaar voor de eerste van een reeks Paleisconcerten in Laken. In België vond de eerste muziekuitzending via de radio inderdaad plaats op 28 maart 1914. Vanuit het Koninklijk Paleis te Laken werd een muziekconcert, opgedragen aan Koningin Elisabeth, rechtstreeks uitgezonden. Het experiment, ontstaan onder impuls van Koning Albert, die het ook financierde (alhoewel dat natuurlijk gewoon van zijn dotatie afkomstig was), was een groot succes als men die term tenminste mag gebruiken als men weet dat er op dat moment slechts 26 bezitters van een radiotoestel waren.
Hoe dan ook, er werd besloten iedere zaterdag om 20.30 u. een muziekconcert uit te zenden dat tot op een afstand van 60 à 70 kilometer beluisterd kon worden. Lang zouden deze uitzendingen niet duren. Toen op 20 augustus 1914 Duitse troepen Brussel binnenvielen gaf Koning Albert bevel de zender op te blazen. Het uitbreken van de eerste wereldoorlog maakte trouwens in het algemeen een einde aan de experimenten. De draadloze telegrafie zou voorlopig uitsluitend voor militaire doeleinden worden aangewend, wat gepaard ging met intense industriële inspanningen om de vooroorlogse technische apparatuur te vervolmaken.
Uiteindelijk zou in 1916 de jonge Amerikaan David Sarnoff de voor de hand liggende stap van draadloze telegrafie naar omroep zetten. Hij beschreef het toekomstige radiotoestel als een eenvoudige “Radio Music Box” en voorspelde dat een breed publiek gelijktijdig, vanuit één enkel zendcentrum, een grote waaier van programma’s zou ontvangen. Toen al besefte de Brit Burrows dat dit niet louter een technische aangelegenheid was, maar dat ook politieke en sociale factoren een rol zouden spelen. Hij stelde vast dat er ogenschijnlijk geen bezwaren waren om binnen een paar jaar er voor te zorgen dat de toespraken in het Britse parlement draadloos in de redactiezaal van elke krant in Groot‑Brittannië beluisterd zouden kunnen worden.
Gewoonlijk wordt aangenomen dat het eerste radiostation, die naam waardig, in Pittsburgh stond: de zender K.D.K.A. van de Westinghouse Company. Maar een Canadees station (initially XWA, then CFCF and CIQC) actually started in 1919 and went to a regular schedule six months before KDKA.
Meanwhile, aan de andere kant van de oceaan, wordt in juni 1920 een concert door de beroemde Australische operazangeres Nellie Melba uitgezonden in Groot-Brittannië. Op 2 november 1920 is er de allereerste uitzending van het reeds genoemde KDKA. De datum is niet toevallig. Die dag zijn het immers presidentsverkiezingen en door de resultaten live bekend te maken is de kracht van het nieuwe medium bewezen. Aldus de legende natuurlijk, want uiteraard kon de radiozender de dag zelf ook nog niet beschikken over resultaten van over heel het land. Dan zal een krant met lokale vertakkingen toch nog wel een streepje voor gehad hebben!
In april 1921 is er de eerste rechtstreekse sportuitzending: een bokswedstrijd in de Verenigde Staten.
Ronny De Schepper
dagelijks iets degelijks 