Mijn volgende boek is “Sudden death” van Rita Mae Brown, in het Nederlands vertaald door Aris J.van Braam als “Zwaar verlies”. Het is een boek uit 1983 en net als het bekendere, tien jaar oudere “Rubyfruit jungle” gaat het over lesbische verhoudingen in het vrouwentennis.
Rita Mae Brown werd in 1944 geboren in Hanover, Pennsylvania, als dochter van een ongehuwde tienermoeder die haar ter adoptie opgaf aan Ralph en Julia Brown. Rita Mae was leergierig en kon op haar derde al lezen. De bibliotheekpas die ze op haar vijfde kreeg was dan ook wel aan haar besteed.
Op haar elfde verhuisde het gezin naar Fort Lauderdale, Florida, waar Rita Mae de middelbare school bezocht. Ze maakte zich zeer verdienstelijk door zitting te nemen in de leerlingenraad en stukken voor het schooltoneel te schrijven. In haar tienerjaren begon Rita Mae te experimenteren met haar seksualiteit en ontdekte dat haar voorkeur meer naar meisjes dan naar jongens uitging. Dat bleef niet zonder consequenties: toen de vader van haar vriendinnetje de liefdesbrieven vond die Rita Mae aan zijn dochter had geschreven, werd ze uit de leerlingenraad gezet.
Na het behalen van haar diploma ging ze in 1962 naar de Universiteit van Florida waar ze politiek actief werd en gedreven campagne voerde voor gelijke rechten en tegen maatschappelijke segregatie van Afro-Amerikanen. Haar sympathie voor figuren als Martin Luther King werd haar niet in dank afgenomen en haar beurs werd ingetrokken. Dit had tot gevolg dat ze de universiteit moest verlaten.
Ze vertrok naar New York waar ze enige jaren in armoede doorbracht, maar uiteindelijk doorging met studeren aan de New York University. Haar politieke bevlogenheid was er ondanks haar negatieve ervaringen niet minder op geworden. Ze was actief in de beweging tegen de Vietnamoorlog en richtte in 1967 de Student Homophile League op. Dit was de eerste homoseksuele studentenvereniging in heel Amerika. Ze was bovendien als een van de weinige vrouwen betrokken bij de Stonewall-rellen op 27 juni 1969 in Greenwich Village in New York. Ook was ze al vroeg lid van de National Organization of Women (NOW), die opkwam voor de rechten van de vrouw. Op den duur raakt ze echter teleurgesteld in deze organisatie, omdat men weigerde om zich ook hard te maken voor de rechten van lesbiennes. Daarom verruilde ze in 1970 NOW voor meer liberale feministische groepen als de Redstockings en het Furies Collective.
In de tussentijd studeerde ze niet zonder succes: Ze behaalde BA’s in klassieke talen en Engels, een diploma aan de New York School of Visuals Arts en een PhD in politicologie.
In 1973 publiceert ze haar eerste roman, het semi-autobiografische Rubyfruit Jungle. Rubyfruit Jungle is een bildungsroman en de hoofdpersoon is niet alleen expliciet lesbisch, ze heeft daar bovendien voor zichzelf geen problemen mee. Het feit dat de jonge lesbienne geen gewetenswroeging en zelfhaat kent of in grote psychische nood verkeert, was in 1973 een noviteit. Bovendien was het een van de eerste romans met lesbische thematiek waarin de stereotiepe butch/femme-dichotomie werd doorbroken. Rubyfruit Jungle was daardoor bepalend voor de vorming van het genre. Het is ook het boek dat Rita uit “Educating Rita” heeft gelezen om in aanmerking te komen voor tutoring door Dr.Frank Bryant. Ze noemt zichzelf overigens “Rita” naar Rita Mae Brown, haar echte naam is Susan.
Het boek werd een groot succes. Het werd een wereldwijde bestseller en een klassieker, waardoor ze een belangrijke rol binnen de homobeweging kon gaan spelen. Nu er was bewezen dat lesbische romans goed konden verkopen, ging Rita Mae zich volledig op het schrijven richten.
In 1979 kreeg Rita Mae een relatie met de tennisster Martina Navrátilová voor wie zij haar toenmalige partner, de actrice Fannie Flagg, in de steek liet. Er was veel publieke belangstelling voor het bekende paar en toen Rita Mae door Martina werd verlaten voor Judy Nelson werd dit in de media breed uitgemeten. In 1983 verscheen dan “Sudden death”. In het tennis betekent dit dat men de games korter of gelijkmatiger van tijdsduur houdt, door een beslissend punt op deuce (40-40) te spelen. Hoe werkt dit? De stand is dus deuce (ofwel 40-40). De ouderwetse manier is dan dat de game met 2 punten verschil gewonnen moet worden (voordeel/nadeel, punt). Hierdoor kan een game heel lang door gaan en worden wedstrijden tussen gelijkwaardige spelers veel langer. Daarom is het beter om bij 40-40 meteen met 1 punt de game te beslissen. Om dit te kunnen doen, moet dit vooraf wel door de toernooileiding bepaald zijn. Om dit eerlijk te laten verlopen is dan de belangrijkste vraag, van welke kant er geserveerd moet worden. De serveerder is immers in het voordeel, dus de ontvanger bepaalt vanaf welke kant er wordt geserveerd. Dit principe zorgt ervoor dat wedstrijden een regelmatiger lengte hebben, wat uitloop in toernooien zeer beperkt. Of de titel ook goed gekozen is voor dit boek kan ik niet zeggen, want op de fameuze p.64, bij de zoveelste beschrijving van een tenniswedstrijd, gaf ik er de brui aan wegens tijdverlies.
Rita Mae vertrok daarna naar Hollywood om zich bezig te gaan houden met het schrijven van film- en televisiescenario’s en detectiveverhalen. Inmiddels woont ze al meer dan twintig jaar op een boerderij in Charlottesville, Virginia en blijft ze met grote regelmaat publiceren.
Ronny De Schepper (op basis van Wikipedia)
dagelijks iets degelijks 