Fons Mariën las Het spook van Woke van Floris Van Den Berg…
De Nederlandse filosoof Floris van den Berg heeft met ‘Het spook van woke’ een kritisch wokeboek afgeleverd, nadat hij vorig jaar al met ‘Wokabulary’ een kritisch wokewoordenboek had gepubliceerd.
Vaak wordt woke-kritiek als rechts voorgesteld, waarbij woke impliciet als links wordt voorgesteld. Dat klopt niet helemaal. Met dit boek bewijst van den Berg dat je eveneens vanuit een humanistisch en liberaal-democratisch oogpunt ernstige vraagtekens kunt plaatsen bij het woke-discours. Dat discours is vooral in de Angelsaksische wereld zeer present in intellectuele en academische kringen. Ook in Nederland, meer nog dan in Vlaanderen, dringt woke zich in zulke kringen op. Floris van den Berg heeft het als universitair lesgever zelf aan den lijve ondervonden: woke-studenten vallen in zijn colleges het curriculum aan, dat volgens woke te veel ‘witte, dode mannen’ omvat. Volgens die kritiek moeten dringend de stemmen van vrouwen en denkers uit andere culturen aan bod komen. Floris van den Berg legt nauwkeurig uit waarom in de geschiedenis van het westerse denken vooral ‘witte’ mannen de toon zetten en wat zijn visie is op deze kwestie. Problematisch is dat de studentenkritiek vaak gehoor krijgt in hogere echelons van de universiteit en dat deze de lesgever daarom op de vingers tikken.
Floris van den Berg legt in zijn boek nauwgezet uit wat er scheelt met het woke-gedachtegoed, onder meer aan de hand van een kritische bespreking van woke-boeken zoals bijvoorbeeld die van Anousha Nzume en Robin DiAngelo. In dit gedachtegoed worden vooral ‘witte’ mannen beladen met alle zonden Israëls en dat gebeurt op een simplistische, ongenuanceerde wijze. Ook de bijhorende ‘cancel culture’, een uiting van de onverdraagzaamheid van wokies, kent geen genade in de ogen van de auteur. Hij belicht in zijn boek diverse aspecten van het hedendaagse woke-denken, zoals bijvoorbeeld de diversiteitspolitiek, de invloed op musea en de manier waarop we het verleden zien.
Veel aandacht gaat naar de invloed op zijn vakgebied, de filosofie, naar de universitaire wereld en het belang van het wetenschappelijk denken, dat eveneens wordt ondermijnd door een postmodern woke-gedachtegoed dat wetenschap slechts ziet als een narratief naast andere.
Kortom : dit boek is een belangrijke eye-opener voor wie woke kritisch wil bekijken, zonder per definitie in de (extreem)rechtse hoek te belanden. Het is ook een moedige persoonlijke getuigenis, waarin de auteur zegt schrik te hebben voor bepaalde evoluties die ook zijn positie als professor kunnen aantasten.
Ik wil wel even aanstippen dat deze editie wordt ontsierd door talrijke foutjes en slordigheden in de tekst, die door een goede redacteur van de uitgeverij hadden kunnen gecorrigeerd worden. Jammer voor zo’n interessant boek.
Fons Mariën
dagelijks iets degelijks 