De peperbus van nonkel Miele (42): herdenking NAVO-bommen op Joegoslavië

De NAVO-bommencampagne tegen Joegoslavië begon op 24 maart 1999 en duurde twee en een halve maand. In Servië werden deze bombardementen herdacht. Ze maakten duizenden slachtoffers. Bommen met verarmd uranium veroorzaken voor vele generaties kankerziekten. De NAVO-bommen vernielden bruggen, fabrieken, mediagebouwen. De eerste Europese oorlog van de NAVO resulteerde in het uiteenvallen van Joegoslavië en de afscheiding van de Servische provincies Kosovo en Metohija. Het westen vernietigde de economie van Servië.

Onder de leiding van de Kroaat en communistische partizanenleider Josep Broz Tito werd na de overwinning op het nazisme in 1945, in Joegoslavië een federale bondsstaat opgericht. De basis van de nieuwe staat was een economische ordening van collectieve eigendom en arbeiderszelfbestuur onder de leiding van de Bond van Communisten. Internationaal was Tito, samen met de Indiase, Egyptische en Indonesische presidenten, de aanjager van de groep van niet-gebonden landen, los van Moskou en de NAVO. Binnenlands heerste hij met ijzeren hand om de tegenstellingen tussen de verschillende etnische groepen (Kroaten, Serviërs, Slovenen, Bosniërs) onder controle te houden.

De bommen van Belgische F-16’s

24 maart 1999. De datum van het begin van de eerste agressieoorlog op Europese bodem van de NAVO buiten het VN-mandaat, buiten zijn verdragsgebied en zonder dat een NAVO-lid werd aangevallen. Er viel een regen van bommen op de Federale Republiek Joegoslavië gedurende twee en een halve maand. De bombardementen waren het gevolg van de weigering van de Joegoslavische overheid onder de leiding van Slobodan Milosevic, om troepen terug te trekken uit het grondgebied van de Zuid-Servische regio Kosovo en Metohija. Ze waren daar verwikkeld in een door het westen gesteunde opstand van separatisten. Ook als gevolg van de weigering zijn soevereiniteit op te geven door het verbieden van NAVO-troepen op zijn grondgebied. De operaties werden uitgevoerd door F-16 bommenwerpers waaraan ook Belgische piloten deelnamen waaronder Frank De Winne commandant van de Nederlands-Belgische eenheid. In totaal werden door de NAVO-luchtmacht 38.000 missies uitgevoerd met als doel meer dan 10.000 bombardementen op Servische doelwitten.

De bombardementen van de NAVO op het soevereine Joegoslavië duurden, zoals gezegd, twee en een halve maand. Meer dan tweeduizend mensen werden vermoord en de Joegoslavische economie werd bijna volledig vernietigd. De bevolking van Belgrado vormde b.v. toen een menselijk schild op de brug over de Donau in Belgrado. De NAVO ‘humanisten’ doodden tientallen burgers op treinen en in autokonvooien. De Joegoslavische publieke radio- en tv-zender RTS werd vernield waarbij zestien journalisten en medewerkers gedood werden. De Chinese ambassade kreeg zijn portie zogezegd omdat er een controlecentrum van het Servische leger was gevestigd. Tijdens de bombardementen werd munitie met verarmd uranium gebruikt (zoals ook nadien in Irak gebeurde).

Voorspel: het Rambouillet theater

Voor de bommengruwel startte werd op het Kasteel van Rambouillet nabij Parijs een zogenaamde vredesconferentie georganiseerd door alle betrokken partijen die een rol speelden in de Joegoslavische oorlog. Maar in plaats van een vredesverdrag na te streven werden onmogelijk te aanvaarden voorwaarden opgelegd aan de president van Servië Slobodan Milosevic. Hij moest in een bijvoegsel van het ‘akkoord’ aanvaarden dat de NAVO Servië ongelimiteerd toegang zou hebben op het Servische grondgebied. Hij kon dat niet aanvaarden. Het was het voorwendsel om te starten met een bommencampagne. Henri Kissinger die je moeilijk een vredesduif kan noemen stelde: “De Rambouillet-tekst die opriep Servië NAVO-troepen over zijn gehele grondgebied toe te laten was een provocatie, een excuus voor de bommencampagne”. De inmiddels recent overleden Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Allbright was de grote animator van de NAVO-oorlogen in Joegoslavië en Irak. Ze mag beschouwd worden als één van de grootste oorlogsmisdadigers van de voorbije dertig jaar.

In Rambouillet was het al duidelijk. Het ging niet om democratie en om mensenrechten, maar om de economie en de totale vernietiging van elke vorm van socialistische ordening van de staat. Je kan het allemaal lezen in de teksten die op Rambouillet werden vastgelegd. Neil Clark, Balkanspecialist bij The Guardian schreef korte tijd nadien een artikel “The spoil of another war” (21/09/2004). Hij verwees naar artikel I, hoofdstuk 4. In dat artikel werd opgeroepen voor een “vrijemarkteconomie”. Artikel II stelde de privatisering voor van alle staatseigendommen van Joegoslavië. Waarom werden deze eisen geformuleerd? Clark wendde zich hiervoor tot een zekere George Kenny die op het State Department in Washington het Joegoslavië dossier onder zijn bevoegdheid had. Hij stelde: “In het post Koude Oorlog tijdperk in Europa is er geen plaats meer voor een onafhankelijk geïnspireerde socialistische staat die weerstand biedt tegen de globalisering”. Deze uitspraak sluit aan bij de gekende columnist in de New York Times Thomas Friedman. Hij schreef in 1999 naar aanleiding van het opblazen van de Joegoslavische bondsstaat. “De onzichtbare hand van de markt zal nooit werken zonder de onzichtbare vuist. Mc Donalds kan niet bloeien zonder de F-15’s van McDonell Douglas. En de onzichtbare vuist die de wereld veiligstelt voor Silicon Valley die de technologieën ontwerpt voor het Amerikaanse leger”.

De lange reeks “Hitlers” begon met Milosevic

Zoals vandaag in Oekraïne, werden de westerse media onder de regie geplaatst van Washington en de NAVO. Alle verhalenlijnen verliepen gestroomlijnd met Milosevic als de duivel, de nieuwe Hitler. Milosevic was echter de Joegoslavische leider die het socialistische ideaal van solidariteit en eenheid bevorderde. Dat was nodig in een bondsstaat met verschillende etnische groepen van Kroaten, Slovenen, Serviërs, Bosniërs, Macedoniërs waartussen een fragiel evenwicht heerste. Dat evenwicht werd gemakkelijk verstoord door speciale diensten van het Westen, met in een hoofdrol de Duitsers en de Amerikanen, die van tegenstellingen misbruik maakten die leidden tot de gruwelijke oorlog in ex-Joegoslavië. En het ontstaan van de lilliputter-republieken Slovenië, Macedonië, Bosnië, Servië en Kroatië. Kosovo werd afgescheurd van Servië. Voor de Amerikanen was de buit binnen. Ze richtten in Kosovo de grote Amerikaanse militaire basis “Bondsteel” op van waaruit ze de hele Balkan militair controleren.

De republiek Servië werd nadien het hoofddoelwit. Na de bloedige bommen trok Milosevic zijn troepen terug uit Kosovo. Het was het begin van de val van het Servisch regime. Samen met de weigering NAVO-troepen toe te laten op Servisch grondgebied.

In het najaar van 2000 werd hij omvergeworpen als gevolg van één van de westerse kleurenrevoluties die nadien nog zouden volgen in andere landen. Hij werd vervolgens gearresteerd. In 2006 stierf de ex-president van Joegoslavië in onduidelijke omstandigheden in de kerkers van het Haags Tribunaal.

Onder de opvolgers van Milosevic kwamen de openlijk prowesterse Boris Tadic (2004-2012) aan de macht. In die periode kwam het proces van zogenaamde onafhankelijkheid van Kosovo in een stroomversnelling. In 2008 erkende het westen Kosovo, zonder referendum en zonder enige VN steun, de provincie als onafhankelijke staat. De Serviërs stelden hun hoop op de terugkeer van Servische patriotten aan de macht.

In 2012 werd Tomislav Niklic en in 2017 Aleksander Vucic verkozen. Vandaag bezwijken ze blijkbaar onder westerse druk. Op tafel ligt er een Duits-Frans plan op tafel om de formele onafhankelijkheid van Kosovo door Belgrado te bezegelen. Ook in de oorlog in Oekraïne wil Servië een neutraal standpunt innemen. Maar, het land staat onder immense druk van de NAVO en de EU om ook zijn neutraliteit op te geven en over te gaan tot wapenleveringen en sancties.

President Vucic had onlangs in het Macedonische Ohrid een ontmoeting met de leider van de Kosovaarse separatisten Albin Kurti, bemiddeld door de EU en de NAVO. Deze bijeenkomst markeerde het project van de zogenaamde onafhankelijke Kosovo-staat. De afstoting van Kosovo is dus in volle gang. En de topleiding van Servië is hier vandaag bij betrokken. Onder meer door een gebrek aan sterkte van een patriottische beweging in Servië.

De NAVO moet zich verantwoorden

Op de 24^e verjaardag van het begin van de NAVO-bombardementen riep de Servische president Aleksander Vucic de NAVO op zich te verantwoorden voor de agressie tegen de Federale Republiek Joegoslavië in 1999. De Servische leider sprak tijdens de rouwbijeenkomst in Sombor, waar in 1999 de eerste bom viel en de eerste Servische burger om het leven kwam. Naast de Servische president waren ook Dodik, de vicepresident van de Republiek Srpska en patriarch Porfiry van Servië en duizenden aanwezigen bij de rouwbijeenkomst.

Als gevolg van de bombardementen zijn volgens Servië ca 4.000 mensen omgekomen. Ongeveer 10.000 raakten gewond. De materiële schade bedroeg 100 miljard dollar. Inmiddels richten de Serviërs zich tot de Chinezen om mee te helpen aan de wederopbouw (de Chinezen zijn het bombardement van hun ambassade niet vergeten). Tijdens de 2,5 maanden van intense bombardementen werden granaten met verarmd uranium gedropt (die nu ook voorgesteld worden te gebruiken in Oekraïne). Daarna nam Servië de eerste plaats in wat het aantal kankergevallen betreft. In de eerste tien jaar sinds de bombardementen, werden ongeveer 30.000 mensen ziek aan kanker in de Republiek waarvan er 18.000 stierven. (Hetzelfde gebeurde in Irak waar het westen uraniumbommen gebruikte.)

De president van Servië, Aleksander Vucic tot de NAVO: “24 jaar zijn verstreken. Je hebt ons grondgebied verscheurd. Duizenden burgers , soldaten en politieagenten gedood. Wie ben jij om onze burgers, soldaten, politieagenten te doden die zich niet op jouw grondgebied en in eigen land bevinden? U heeft geen enkele humanitaire catastrofe voorkomen. U bewapende rebellengroepen in een vrij en soeverein land, dat geen voet, geen teen zette op het grondgebied van een ander land.”

Miel Dullaert