“Twintig eeuwen Vlaanderen” was een prestigieuze uitgave in vijftien delen onder de leiding van Max Lamberty (*), uitgegeven bij Heideland-Orbis. Merkwaardigerwijs kregen wij op De Rode Vaan een recensie-exemplaar telkens er een deel (kostprijs in die tijd 1.295 fr.) verscheen. Dat werd uiteraard in dank aanvaard, want het was een mooie uitgave.
Minder plezant was dat er dus ook telkens een recensie diende te verschijnen. Wie deze weinig begerenswaardige klus vóór mij diende op te knappen, weet ik niet, maar van zodra ik op De Rode Vaan kwam werken, werd dit één van mijn taken. Een weinig begerenswaardige klus, zeg ik, en dat om verschillende redenen, waarvan de voornaamste (in mijn ogen) was dat in tegenstelling tot andere boeken, waarbij de recensent ook telkens het recensie-exemplaar mocht houden, dit niet het geval was voor dergelijke encyclopedies (ik denk b.v. ook aan de Grote Nederlandse Larousse Encyclopedie). Uiteraard is dat best te begrijpen: zo’n encyclopedie hoort in zijn geheel thuis op de redactie en niet versnipperd, al naargelang van wie de recensie heeft geschreven. Maar toch moet ik af en toe eens denken waar die encyclopedies zich nu zouden bevinden. Mijn laatste bezoek aan de redactie (nadat ze verhuisd was uit de Lemonnierlaan) deed alleszins het ergste vermoeden…
Uiteraard had ik niet de tijd (en, gezien bovenstaande opmerking, ook niet de zin) om elk deel uit te pluizen, laat staan dat ik dan ook nog alle gegevens zou gaan toetsen aan andere bronnen. Ik nam er dus gewoon een paar elementen uit en schreef daar een korte recensie rond.
Zoals gewoonlijk zal ik mijn recensies slechts weergeven, telkens ik ze tegenkom in mijn documentatie. Vandaag begin ik met het 9de deel (“Facetten van de sociaal-culturele ontwikkeling tot heden”) onder de titel “Vlaanderen boven”…
Ligt hier voor me het negende deel van de Vlaams-nationalistische prestigieuze reeks “Twintig eeuwen Vlaanderen”. Het is tegelijk ook het derde deel over de Vlaamse gemeenschap en het draagt als specifieke titel “Facetten van de sociaal-culturele ontwikkeling tot heden”.
Dr.Gysseling schetst hierin eerst de geschiedenis van onze taal. Daarna worden het onderwijs, het wetenschapsbeleid en het boekwezen belicht door achtereenvolgens prof.vander Stichele, Jef van der Perre en Dr.Willekens. De ontwikkeling van de Nederlandstalige pers in Vlaanderen is van de hand van de onlangs overleden professor Theo Luyckx (**). Dat deze vriend van de bezetter De Rode Vaan “vergeet” in zijn overzicht, hoeft ons nauwelijks te verwonderen.
Karel Hemmerechts schrijft over “Van zenden en ontvangen”. Zijn CVP-standpunt waarborgt voorzeker de objectiviteit. En zo gaat dat maar verder. De ene na de andere omstreden figuur defileert voorbij.
Maar het is een verzorgde uitgave op mooi papier, dat wel!
Ronny De Schepper
(*) Max Lamberty leefde van 31 december 1893 tot 13 augustus 1975. Die was dus wel al enkele jaren overleden toen ik op De Rode Vaan kwam werken.
(**) Theo Luyckx van zijn kant leefde dan weer van 14 oktober 1913 tot 5 november 1977. Toch meen ik me te herinneren dat ik de encyclopedie nog op de Lemonnierlaan (dus vanaf 1981) heb besproken. “Onlangs overleden” mag dus met een korreltje zout worden genomen.
dagelijks iets degelijks 