Honderd jaar geleden: Léon Vanderstuyft krijgt de eerste regenboogtrui

Het was natuurlijk in Parijs dat voor het eerst een wereldtrui werd uitgereikt (tot dan kregen de wereldkampioenen een gordellint omgehangen). Dat was op 17 september 1922 achter zware motoren, overigens een WK dat in Brighton was begonnen maar door het slechte weer was afgelast. De eerste die zo’n trui mocht in ontvangst nemen, was wel een Belg: de 32-jarige Leon Vanderstuyft uit Ieper. Twee jaar later vestigde hij ook een uurrecord achter motoren dat bij mijn weten nog niet werd gebroken. Hij reed immers 122km771. De snelheid was zo duizelingwekkend dat dit soort recordpogingen nadien verboden werd. Door de UCI toch. Niets belet echter de Fred Rompelbergen dezer wereld om op zoutvlaktes achter racewagens toch nog sneller te doen.

Achter zware motoren rijdt men met “rollen”. Een zware motor staat in tegenstelling tot een derny, een lichte motor dus. Achter derny’s rijden de renners gewoon zelf achter, zonder “rollen”, omdat dit niet zo gevaarlijk is (soms raken ze zelfs de derny met hun voorwiel in een poging om zo weinig mogelijk wind te vangen, want dat is de bedoeling). Achter zware motoren echter worden heel hoge snelheden gehaald en is het dus te gevaarlijk om er dicht tegen te rijden. Vandaar zo’n “rol” (want het ding rolt inderdaad om een as, zodat als men ertegen rijdt, de rol meegeeft en het voorwiel niet plotseling tot stilstand komt). Desondanks zijn er al veel (en vaak dodelijke) ongelukken gebeurd achter zware motoren (zoals in het geval van Willy “Rupske” Lauwers). Vandaar ook dat daar nu geen officiële competitie meer in bestaat (al wordt er – vooral in Duitsland en Zwitserland – toch nog wel achter zware motoren gereden).

Ronny De Schepper

(Zeer) selectieve bibliografie
Jan Boesman, De vliegende neger en de kleine koningin, Major Taylor en het begin van de Tour de France, uitgeverij L.J.Veen, 2008.