Het zal morgen 235 jaar geleden zijn dat keizer Jozef II een wet op de kinderarbeid erdoor drukte, waarbij het verboden werd dat kinderen nog zouden gaan werken. Sowieso een goede maatregel, maar een kleine kanttekening is wel vereist: kinderen werden daarin gedefinieerd tot de leeftijd van… acht jaar! Het zou trouwens nog duren tot 1889 vooraleer in België een wet op vrouw- en kinderarbeid werd goedgekeurd en ook dan was de leeftijd nog maar opgetrokken tot… twaalf jaar! Voor oudere kinderen werd er wel bepaald dat ze niet langer dan… twaalf uur per dag (!) mochten werken! Ook in een boek van Jaak Dreesen dat ik destijds voor De Rode Vaan heb gerecenseerd ging het onder meer daarover…
Laat u niet van de wijs brengen, beste lezer, door de Bond zonder Naam-inleiding van Piet Nijs, want dit boek van Jaak Dreesen (van die andere « Bond ») en fotograaf Walter De Mulder is wél de moeite waard. Alhoewel gericht tot de volwassenen (« om ze te motiveren te vechten voor een betere wereld voor kinderen ») bewandelt dit niet zo omvangrijke werkje moeiteloos de strak gespannen draad tussen werkelijkheid en fantasie, waarop ook een kinderleven zich beweegt. Vandaar ook dat alle gevoelens aan bod komen : van gerechtvaardigde agressiviteit (wanneer het b.v. over kinderarbeid of milieuverontreiniging gaat) tot wat ik zou noemen positieve sentimentaliteit. Is het leidmotief immers niet « golven van lyriek en vertedering moeten telkens aanrollen om de scepsis en de angst te overspoelen » ?
Referentie
Jaak Dreesen/Walter De Mulder, Een kind is wat het is, De Nederlandsche Boekhandel, 72 blz.
dagelijks iets degelijks 