Het is vandaag al 35 jaar geleden dat de Franse feministische auteur en filosofe Simone de Beauvoir is overleden.
Simone de Beauvoir werd geboren als oudste dochter van een deftig, maar niet al te bemiddeld gezin. Ze volgt onderwijs aan de kloosterschool. Maar Simone moest tegelijk ook in haar eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Toch kan ze aan de Sorbonne gaan studeren, met name literatuurwetenschap, wiskunde en filosofie. Na haar studies werd ze toegelaten op de docentenopleiding, waarvoor ze bij de École normale supérieure moest zijn. Daar leerde de Beauvoir een intellectuele jongeman genaamd Jean-Paul Sartre kennen. Hij zou haar gezel voor het leven worden.
Zijn koosnaampje voor haar werd Castor. Sartre verbond zich aan de Beauvoir met een pact: ze zouden beiden tot elke prijs hun zelfstandigheid bewaren, wat vooral inhield dat seksuele omgang met anderen mogelijk moest zijn, waarna ze hierover aan elkaar verslag uitbrachten. Van een klassiek huwelijk, dat ze beiden als bourgeois aanzagen, kon geen sprake zijn.
Simone nam een aanstelling in het middelbaar onderwijs in Marseille aan, ver van Sartre en Parijs. Maar als Sartre naar het front wordt gestuurd, valt de scheiding haar wél zwaar. Voor haar literaire carrière betekende de oorlog echter juist een positieve wending. Hoewel ze al jaren bezig was met allerlei voorzichtige aanzetten van boeken, zou haar eerste volledige boek pas in 1943 uitkomen.
Vanaf de oorlog begon ze zich ook meer te interesseren voor de politiek, die een belangrijke rol speelt in haar werk. In 1943 werd de Beauvoir als onderwijzeres ontslagen en nam ze alle tijd om zich op het schrijven te concentreren. Simone de Beauvoir werd na de oorlog gerekend tot het existentialisme, een stroming waarin Sartre en Albert Camus een prominente rol speelden. Deze gaat uit van ieders eigen verantwoordelijkheid ten opzichte van zichzelf en de hele wereld om hen heen, zonder die af te schuiven op externe omstandigheden of op religieuze of sociale conventies.
Toen Simone de Beauvoir in de States verbleef in 1947, legde ze het aan met de schrijver van “The man with the golden arm”, Nelson Algren, de enige die even een wig wist te drijven in het pact tussen Sartre en de Beauvoir. Wellicht is hij ook de fotograaf van de foto uit 1953 (en genomen in de VS) die ik hierbij heb gevoegd. Simone de Beauvoir zou later (met name in 1956 in “Les Mandarins”) schrijven dat hij uitstekend met haar lichaam overweg kon, maar dat haar geest ergens anders was (bij Sartre namelijk). En dat zou nog juist kunnen zijn ook, aangezien Algren als typische Amerikaan ervan overtuigd was dat hij de Beauvoir kon “bekeren” tot brave huisvrouw. Alhoewel de verhouding dus kort van duur was, bleven zij brieven schrijven (die van Simone werden in 1998 gepubliceerd als “Letters to Nelson Algren”), tot Algren een einde maakte aan de verhouding omdat hij vond dat de Beauvoir ze enkel maar aanwendde voor literaire doeleinden. En daarin had hij dus geen ongelijk…
Ondertussen had ze in 1949 het boek De tweede sekse geschreven, waarin ze pleit voor de economische onafhankelijkheid van de vrouw. Tevens is haar bekendste uitspraak in “le deuxieme sexe” te lezen: “Je wordt niet als vrouw geboren, je wordt tot vrouw gemaakt“. Onder andere door dit boek kan Simone de Beauvoir als inspirator van de tweede feministische golf beschouwd worden.
In 1954 kwam haar roman De Mandarijnen uit, waarvoor De Beauvoir in datzelfde jaar de Prix Goncourt ontving. In 1960 ontmoette ze samen met Jean-Paul Sartre Che Guevara op Cuba in 1960. Na de dood van haar moeder schreef Simone het boek Une mort très douce, dat in 1964 uitkwam. Les belles images volgde in 1966 uit en La vieillesse in 1970.
Toen in 1980 Jean-Paul Sartre overleed, was ze kapot. Ze schreef niettemin nog in 1981 een hoogst persoonlijk en zelf intiem verslag van het haar laatste tien jaren met Sartre: La Cérémonie des Adieux. Simone de Beauvoir overleed zes jaar later op 78-jarige leeftijd in Parijs, lichamelijk en geestelijk uitgeput door verslavingen aan alcohol en amfetaminen. Ze werd in hetzelfde graf gelegd als Sartre.
Ronny De Schepper
(Biografische gegevens afkomstig uit Wikipedia)
dagelijks iets degelijks 