Het zal morgen al 35 jaar geleden zijn dat de Amerikaanse acteur James Cagney is overleden.
James Cagney brak door in 1931 met “Public enemy”. Later zal Kenneth Branagh een toneelstuk schrijven met diezelfde titel, omdat het gaat over een Ierse jongen die geobsedeerd is door Cagney. Als bij toeval lijkt Branagh ook op Cagney…
Michael Curtiz draait in 1938 “Angels with dirty faces”. Hierin maakt James Cagney komaf met het gebruik in de film dat men met scherp schoot (alleen Marcel Rosca zal dat blijkbaar nog doen). Uiteraard schoot men wel nààst de acteurs, maar een ongelukje was natuurlijk rap gebeurd. De boevenfilms met James Cagney met hun populistische visie op het kapitalisme à la Al Capone, inspireerden Bertolt Brecht tot het toneelstuk “De weerstaanbare opkomst van Arturo Ui”, waarin Hitler en zijn trawanten getransformeerd worden tot gangsters uit Chicago.
James Cagney zet in “Oklahoma Kid” uit 1939 als één van de eersten alle onrecht dat de indianen werd aangedaan eens netjes op een rijtje. Il a mérité l’Oscar du meilleur acteur en 1942 pour la production “Yankee Doodle Dandy”, dans laquelle il chantait et dansait.
In 1961 draait Billy Wilder “One, two, three” naar het toneelstuk van Ferenc Molnar. James Cagney speelt hierin C.P.MacNamara, een vertegenwoordiger van Coca-Cola in West-Berlijn, die zijn product ook graag in het oosten zou verkopen. Zijn baas (Howard St.John) voelt niet veel voor die transactie, maar geeft MacNamara wel de opdracht zich bezig te houden met zijn (die van de baas dus) zeventienjarige dochter Scarlett (Pamela Tiffin). Die heeft na vier verbroken verlovingen (op zeventien jaar?!?) dringend behoefte aan kalmte en rust. Het duurt echter niet lang of Scarlett wordt verliefd op Otto (Horst Buchholz), een jonge communist. “One, two, three” is een groteske anticommunistische satire van het soort “van dik hout zaagt men veel planken”. Il a joué dans 62 films, dont “Ragtime” de Milos Forman en 1981, dans lequel il a tenu un dernier rôle après une absence de 20 ans.
Ronny De Schepper
Referentie
Gerald Kaufman, Never a dirty rat, The Sunday Telegraph, 22 februari 1998
dagelijks iets degelijks 