Het is vandaag al vijftig jaar geleden dat de legendarische Amerikaanse stripper Gypsy Rose Lee (echte naam: Rose Louise Hovick) is overleden aan kanker.
Zij trad oorspronkelijk op in spektakels die rond 1860 de naam hadden van vaudevilles, extravaganza’s of burlesques. Let wel op: voor diegenen die in het vak zaten, waren dit niet zo maar synoniemen, zoals we o.m. kunnen leren uit de film “Gypsy”, waarin de moeder van stripper Gypsy Rose Lee zich oorspronkelijk sterk verzet tegen een carrière van haar dochter in “burlesque”, terwijl zij toch van “vaudeville” zijn!
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd omwille van het “moreel” van “onze jongens” de strenge Hays Code losgelaten en werd ook Gypsy Lee Rose ingeschakeld om de troepen te vermaken. Ze mocht zelfs enkele “gewone” films maken, maar dan wel onder haar echte naam Louise Hovick (zoals “Ali Baba goes to town” van David Butler uit 1938 of later “Babes in Baghdad” van Edgar G.Ulmer en Jeronimo Mihura uit 1952). En dan waren de producers verbaasd dat er geen kat op afkwam!
Als Rose Louise was ze oorspronkelijk ontdekt door Louis Minsky, die door sommigen als de “uitvinder” van de striptease wordt beschouwd. Dit kan men o.a. zien in de film “The night they raided Minsky’s” met Britt Ekland in de hoofdrol, terwijl Natalie Wood (foto 2) in 1962 de rol van Gypsy Rose Lee vertolkte in “Gypsy” van Mervyn Le Roy. In 1993 was er ook nog de TV-musical “Gypsy” van Emilio Ardolino, waarin Bette Midler de rol van Gypsy Rose Lee vertolkt.
Barbara Stanwyck had dit reeds gedaan in “Lady of Burlesque”, gebaseerd op een scenario van Gypsy zelf, die zich op dat moment immers reeds had gerecycleerd tot schrijfster van detectiveromans, zoals ook blijkt uit “The G-string Murders” van William Wellman uit 1942. Enfin, zo wil het de geschiedenis, want in feite leende ze enkel haar naam aan haar persagente Georgiane-Anna Rudolph, die ook als Craig Rice reeds detectiveromans had geschreven.
Gypsy Rose Lee had eigenlijk maar één echte concurrente en dat was dan Willis Marie Van Schaack (1917-1999), die weliswaar geboren was in Minneapolis, maar doorbrak toen ze in Montréal optrad onder de naam Lili St.Cyr. Ook zij speelde in enkele films, zoals “Son of Sinbad” uit 1955 en zelfs “The Naked and the Dead” van Raoul Walsh uit 1958. Kletste Gypsy Rose Lee wat af tijdens haar act (b.v.over filosofie!), dan was het succes van Lili St.Cyr eerder gebaseerd op de originele aankleding van haar nummers. In één geval mag men dat zelfs letterlijk nemen: ze kwam quasi-naakt op en kleedde zich langzaam ààn. Maar vooral is ze beroemd door op scène een bad te nemen.