Ennio Morricone (1928-2020)

De Italiaanse filmcomponist Ennio Morricone is vijf jaar geleden overleden. Enkele dagen eerder was hij ten val gekomen en had daarbij zijn dijbeen gebroken. Daarna is hij overleden in de kliniek waarin hij daarvoor werd verzorgd. Een tijdje daarvóór heeft Morricone nog een afscheidstournee gegeven. In dat kader was hij in februari nog bij ons gepasseerd…

Op 13 februari 2019 kwam hij nog een laatste keer naar het Sportpaleis. Het concert maakte deel uit van zijn ’60 Years of Music’-wereldtournee. De concertreeks kende wereldwijd al uitvoeringen in uitverkochte concertzalen en kreeg staande ovaties en lovende recensies in de media. Ook in België passeerde de maestro eerder al met zijn ’60 years of Music’-tournee, maar voor het concert op 13 februari 2019 had hij een nieuw programma samengesteld.
“Tijdens deze tour zal ik een compleet nieuw programma uitvoeren met nieuwe hoogtepunten. Natuurlijk zullen er altijd de klassiekers zijn zoals die ik voor de Sergio Leone-films heb mogen maken en The Mission. Maar over de breedte genomen zal de ervaring deze keer anders zijn. Zo ga ik muziek laten horen die ik heb gemaakt voor de films van Quentin Tarantino en werken van Leone die ik nog niet eerder heb laten horen”, aldus Ennio Morricone op de website van het Sportpaleis.

Samen met een 200-koppig symfonisch orkest en indrukwekkend koor bracht de 90-jarige maestro in het Sportpaleis een persoonlijke ‘Best of’ uit zijn carrière. Hij schreef muziek voor bijna 500 films en televisieseries. Daarnaast schreef hij ook nog een 150-tal klassieke composities waaronder een opera, een tiental viool- en pianoconcerto’s en kamermuziek, maar het is twijfelachtig dat we daarvan in Antwerpen iets gaan horen, want die zijn hoegenaamd niet “populair”. Het volstaat om op Spotify de vijf cd’s van zijn box “Fifty years of music” aan te klikken om daarvan overtuigd te zijn. Het zal hem echter een zorg zijn, want de componist verkocht wereldwijd meer dan 70 miljoen platen.
Morricone’s eerste composities dateren van de jaren veertig, maar die behoren tot de zogenaamde avantgarde. Soms opzettelijk lelijk en vaak ook met een ongewoon gebruik van de instrumenten of zelfs van andere zaken. Daarna schakelt hij eigenaardig genoeg over op schlagers à la Sanremo. Toch is er een overeenkomst. Zo gebruikt hij in een bepaald nummer een blikken doos en elders dient een duik in het zwembad te worden ingebouwd. Morricone werd door zijn vader gedwongen trompet te spelen, net zoals hijzelf deed (waar heb ik dat nog gehoord?). Toen zijn vader ouder werd (zo’n 55 jaar) en slechter begon te spelen, weigerde Morricone nog langer trompetten te gebruiken. Na de dood van zijn vader deed hij dat dan weer wel. O.a. in een paar obscure westerns onder de naam Dan Savio (de naam van een vriendin van zijn vrouw). Deze werden opgemerkt door Sergio Leone, die “Dan Savio” contacteerde. Pas bij hun ontmoeting bleek dat zij ooit nog klasgenoten waren geweest. Vanaf dan gebruikte Morricone dan toch weer zijn eigen naam en meteen kende hij een groot succes met films als A Fistful of Dollars, For a Few Dollars More (1965), The Good, The Bad & The Ugly (1966) en Once Upon a Time in the West (1968).
Morricone werd de meest gevraagde filmcomponist ter wereld en componeerde eveneens de muziek voor Sacco en Vanzetti, Bernardo Bertolucci’s Novecento, Roland Joffé’s The Mission (1986), The Untouchables (1987) van Brian De Palma en de meeste films van Giuseppe Tornatore waaronder Cinema Paradiso (1988).
Hij was soms ook niet bang om muziek te “recycleren”: Quentin Tarantino heeft gezegd dat enkele van Ennio Morricone’s composities voor de film The hateful eight de ongebruikte scores zijn voor The Thing (1982), hoewel de koormuziek die speelt nadat Major Warren het podium opstapt naar Red Rock Ennio Morricone’s “Regan’s Theme” uit The Exorcist 2 is . Het was echter waarschijnlijk geen toeval, want volgens Quentin Tarantino zelf waren zijn twee belangrijkste filmische invloeden op de film The Thing en Reservoir Dogs. Tarantino merkte op dat het de eerste western was die door Morricone in veertig jaar werd gecomponeerd. Hij had eerder Morricone’s muziek gebruikt in Kill Bill: Vol. 2 (2004), Death Proof (2007), Inglourious Basterds (2009) en Django Unchained (2012). Morricone schreef ook een gloednieuw nummer, “Ancora Qui”, voor laatstgenoemde. Ondanks de spanningen tussen de twee (componist Ennio Morricone had eerder al gezegd dat hij nooit met Quentin Tarantino zou samenwerken na de manier waarop zijn muziek in Django Unchained was behandeld , maar veranderde uiteindelijk van gedachten en stemde in met het componeren van de muziek voor deze film), besloot Tarantino Morricone in te schakelen om originele muziek voor de film te componeren. Dit maakte het de eerste film van Tarantino die voornamelijk originele muziek gebruikte. De meeste van zijn eerdere films gebruikten voornamelijk bronmuziek, met slechts enkele verwijzingen naar de originele muziek.

Ronny De Schepper