Alcide vertelt: “De Gutenbergbijbel, ook wel de 42-regelige Bijbel genoemd, was het eerste grote boek dat in losse letters in de westerse wereld werd gedrukt. Er wordt gezegd dat het in 1454 in Mainz werd ontwikkeld onder de verantwoordelijkheid van Johann Gutenberg. De indeling van deze Bijbel is bijzonder doordat hij 42 regels telt. Vandaar de andere naam: 42-regelige Bijbel. Dit eerste boek, gedrukt in enkele tientallen exemplaren, was meteen een succes.”
Toch heeft hij ook enige twijfels over de precieze datum: “Est-ce que cette date est valable? Il est à noter qu’aucune des impressions attribuées à Gutenberg ne porte d’adresse ni de date mais il y a quelques éléments qui aident les historiens comme une lettre signalant la vente de la Bible à la foire de Francfort de l’automne 1454.”
De Gutenberg-bijbel mag dan het eerste boek zijn dat met losse letters werd gezet, het was anderzijds niet het eerste document dat op dergelijke manier werd gedrukt: de kunst van het drukken met losse letters, werd vanaf de 11de eeuw reeds in China beoefend met aardewerken, tinnen en houten letters. In West-Europa werden vanaf het begin van de 15de eeuw diverse pogingen ondernomen een bruikbare techniek te ontwikkelen om teksten door druk te vermenigvuldigen. Het oudste gedateerde drukwerk, een aflaatbrief, verscheen in 1454 in Mainz en wordt eveneens toegeschreven aan Johannes Gutenberg. Toch is het mogelijk dat Laurens Jansz. Coster in Haarlem al eerder met losse drukletters werkte. Vast staat dat in 1477 de eerste drukkerij op de Britse eilanden werd gevestigd, namelijk die van William Caxton.
In de eerste helft van de 16de eeuw werd het boek een massaproduct. Dirk Martens (1446-1534) van Aalst introduceerde de boekdrukkunst in de Zuidelijke Nederlanden en publiceerde o.m. werk van Erasmus, Thomas More (“Utopia”) en de reisverhalen van Columbus. Beroemde drukkers in de Nederlanden waren b.v. de families Plantin, Blaeu, Elsevier en Enschedé.
Referentie
Ronny De Schepper, Over bijbels en drukken, Het Laatste Nieuws 13 maart 1996
dagelijks iets degelijks 