Het is al 25 jaar geleden dat de Italiaanse dirigent Alberto Lizzio is overleden. U heeft vast wel CD’s van hem in huis, kijk maar eens bij je goedkope aanschaffen. Helaas, maestro Lizzio heeft nooit bestaan. Hij is een creatie van zijn Duitse confrater Alfred Scholz – op voorwaarde dat we er mogen vanuit gaan dat deze Scholz wel degelijk zo heet en dat hij inderdaad een dirigent is. Allemaal heel raadselachtig en wat ik o.a. op Wikipedia en Discogs heb gevonden, verklaart wel een beetje maar niet alles…
Alberto Lizzio was een pseudoniem bedacht door platenproducent en dirigent Alfred Scholz dat Scholz aan oudere uitvoeringen toevoegde, vaak gedirigeerd door Hans Swarowsky, Milan Horvat, Carl Melles of hijzelf. Deze uitvoeringen werden gebruikt om goedkope klassieke opnames uit te brengen voor de massamarkt of voor productiemuziek. Scholz schreef een fictieve biografie van Lizzio, waarin hij beweerde dat hij op 30 mei 1926 in Merano, Zuid-Tirol, werd geboren, viool, compositie en directie studeerde in Milaan, Lombardije, en dat zijn tweede vrouw, met wie hij een zoon kreeg, in 1980 omkwam bij een auto-ongeluk waarbij Lizzio ernstig gewond raakte. De fictieve biografie eindigt met zijn dood op 22 oktober 1999 in Dresden. (Wikipedia)
Alfred Scholz (foto NTS) was een productieve producent van budgetopnames, die op frauduleuze wijze opnames verkocht die waren gecrediteerd aan nepartiesten en orkesten. Soms werden namen van echte mensen gecrediteerd voor uitvoeringen die niet van hen waren. Werkend als dirigent trad hij op onder de naam Alberto Lizzio en vele andere namen.
“Alberto Lizzio” was een pseudoniem dat Scholz bedacht en dat werd gekoppeld aan oudere opnames die hij had verkregen en vervolgens had gecrediteerd aan nepartiesten zoals Hans Swarowsky (die een echte dirigent was en ook Scholz’ leraar, maar nooit op een van Scholz’ opnames stond) of hijzelf. “Hans Zanotelli” (de naam van een echte dirigent en ook Scholz’ medestudent) was een andere naam die op frauduleuze wijze werd gebruikt op Alfred Scholz’ platen, net als Milan Horvat en Carl Melles.
Het is niet duidelijk of Alfred Scholz een echte dirigent was die ook een fraudeur was, of de dader van de fraude, die zijn naam en vele anderen, echt of denkbeeldig, als “dirigenten” gebruikte op zijn opnames.
Het meest voorkomende orkest dat Scholz gebruikte in zijn nepproducties was de Süddeutsche Philharmonie of “Zuid-Duitse Philharmonie”. Als de toeschrijving correct is, was dit oorspronkelijk een kortstondig pick-up ensemble dat Scholz rond 1968 samenstelde uit leden van de Tsjechische Philharmonie in Praag en de Bamberger Symphoniker. Andere neporkesten die werden gedirigeerd door nepdirigenten zijn onder andere de Philharmonia Slavonica.
Tientallen budgetlabels gebruiken de opnames die oorspronkelijk werden verkregen van Alfred Scholz, die een catalogus had van ongeveer 2000 titels. De meeste hiervan waren oude analoge opnames die tussen 1968 en 1970 werden gemaakt voor Polyband en Primaton en door de Oostenrijkse radio vóór 1977. De opnames van de Oostenrijkse radio werden in 1977 verkocht aan PREMIS, een bedrijf dat eigendom was van of werd gecontroleerd door Scholz. Zijn catalogus bevat ook een beperkt aantal legitieme digitale opnames die zijn gemaakt in Engeland (Londen), Slovenië (Ljubljana), Slovakije (Bratislava) en Hongarije (Boedapest).
De catalogus ging vervolgens over in het eigendom van Musikförderung en is nu eigendom van Point Productions. (www.discogs.com)
Op wiki.musicbrainz.org staat nog een veel uitgebreidere uitleg, waarin ook de fameuze pianiste “Martha Bergerich” ter sprake komt: “Er is een subset van ‘klassieke’ releases die worden toegeschreven aan artiesten die nog nooit live zijn gezien of gehoord. Veel van deze artiesten zijn pseudoniemen. Er kunnen verschillende redenen zijn waarom een release onder een pseudoniem wordt gepubliceerd. Het kan zijn dat de artiest een beperkend contract heeft met een ander platenlabel. Het kan zijn dat het optreden is ‘geleend’ van de eigenaar. Of misschien wordt het pseudoniem als beter verkoopbaar beschouwd: bijvoorbeeld de ‘bekende’ pianist M.Bergerich.” De naam “M.Bergerich” is aanklikbaar en dan krijgt men dit te zien: “pseudoniem gebruikt op budgetopnames – niet Martha Argerich)”
Ronny De Schepper (Met dank aan Erik Vercauteren en Igor Tiemens)