Op 9 maart 1994 zagen we een demonstratie van de “Thereminovox” of “Intervox” in het Pakhuis in Gent door de Amerikaan Youssef Yancy tijdens de opname van het TV-programma “Passage”.
Dit “instrument”, waarbij lage radiogolven door de handen en het lichaam van de uitvoerder worden onderbroken of gemoduleerd, is door de Rus Lev Termen (1896-1993) ontworpen in 1918. In 1920 kreeg hij na een demonstratie van de eterofoon (zoals zijn instrument oorspronkelijk heette) van Lenin nog gedaan dat er 600 exemplaren werden gemaakt, maar niet lang daarna week hij uit naar de VS, waar hij in 1927 huwde met Lavinia Williams van the First American Negro Ballet en zich Leon Theremin begon te noemen. Op het eind van de jaren dertig verdween hij. Pas na de val van de muur (en de dood van Lavinia) bleek dat hij nog in leven was en in Moskou woonde. De Sovjets hadden hem immers gekidnapt om zijn werk aan detectiesystemen voor het leger verder te zetten.
Zijn instrument werd ondertussen vooral in Hollywood gebruikt, door Miklos Rosza in 1945 o.a. in zijn soundtrack voor “Spellbound” (Hitchcock) en “The lost weekend” (Billy Wilder) en door Bernard Herrmann voor “The day the earth stood still” (1951). Voor science-fiction is het trouwens een geliefkoosd instrument (“The Forbidden Planet”, 1956). In zijn kortverhaal “Low men in yellow coats”, Stephen King spreekt over de rol van de theremin in “Village of the damned” van Wolf Rilla (1960), naar “The Midwich Cuckoos” van John Wyndham. De speler heette daarbij telkens Hal Hope, artiestennaam voor de New Yorkse dokter Samuel J.Hoffman, die in zijn vrije tijd violist was in een swingband.
Het was echter in “Good vibrations” van The Beach Boys (1966) dat het zijn gloriedag zou kennen. In 1967 wou de firma Gibson (van de gitaren) het dan ook commercialiseren, maar ze zagen er uiteindelijk vanaf (al duikt het instrument nog eens op in “Whole lotta love” van Led Zeppelin in 1969). Het prototype werd dan ook aan Youssef Yancy gegeven, die er sedertdien “demonstraties” mee geeft (ik zou het geen “concerten” willen noemen). Andere “performers” zijn acteur Andy MacKay, die op de scène ook Theremin “incarneert”, Clara Rockmore, de protégée van Theremin, en zijn nicht Lydia Kavina, die het instrument b.v. bespeelt op de soundtrack van “Ed Wood” (1994). Ook Robert Moog (de uitvinder van de synthesizer) was oorspronkelijk een Theremin-speler.
Ronny De Schepper
dagelijks iets degelijks 
Het instrument dat wordt bespeeld (overigens met toetsen) in de hit Good Vibrations is een afgeleid instrument van de theremin, en dus niet echt een theremin. Wij kennen enkel de theremin in de rockmuziek van Whole lotta love. In 2007, stond ik er met mijn neus bovenop toen Jimmy Page de klanken uit dit wonderlijke instrument toverde door met zijn handen te we bewegen.
LikeGeliked door 1 persoon