Het is vandaag al 55 jaar geleden dat filmcomponist Alfred Newman is gestorven. Op bovenstaande foto zit hij links, naast associate producer George Stevens Jr. om The Diary of Anne Frank te bespreken tijdens een persconferentie in Amsterdam, juli 1958 (foto Wim van Rossem / Anefo).
Alfred Newman werd geboren in New Haven (Connecticut) op 17 maart 1901, de oudste van tien kinderen van Russisch-Joodse ouders die kort voor zijn geboorte emigreerden. Hoewel veel bronnen een geboortejaar van 1901 vermelden, onthulde musicoloog en componist Fred Steiner dat Alfred eigenlijk in 1900 werd geboren. Zijn vader, Michael Newman (geboren Nemorofsky), was een groente- en fruithandelaar en zijn moeder, Luba (née Koskoff), zorgde voor het gezin. Haar vader was cantor in Rusland, wat bijdroeg aan haar liefde voor muziek. Ze stuurde Newman naar een plaatselijke pianoleraar om lessen te beginnen toen hij vijf was. Op een gegeven moment liep hij een tien mijl heen en terug om lessen te kunnen nemen. Met nauwelijks genoeg om van te leven, moesten zijn ouders ooit hun hond verkopen om rond te komen.
Op achtjarige leeftijd was hij lokaal bekend geworden als een pianowonderkind. Zijn talent bracht virtuoos Ignacy Jan Paderewski ertoe een recital voor hem te regelen in New York. Tegen de tijd dat Newman twaalf was, was het magere inkomen van zijn ouders echter niet genoeg om zijn grote gezin te onderhouden, wat ertoe leidde dat hij op zoek ging naar manieren om een inkomen te verdienen met muziek om zijn gezin te helpen. Hij begon toen te spelen in theaters en restaurants. Hij begon het
vaudevillecircuit te bereizen met Grace La Rue’s show toen hij dertien was. Tijdens tournees mocht hij soms de orkesten dirigeren. Tegen de tijd dat hij vijftien was, dirigeerde hij geregeld optredens voor matineevoorstellingen. Hij dirigeerde George White’s Scandals in 1919, Funny Face in 1927 en Treasure Girl in 1929. Newman zei dat hij altijd het gelukkigst was als dirigent: “Ik studeerde muziekcompositie en contrapunt omdat ik een goede dirigent wilde worden.”
In 1930 nodigde songwriter en componist Irving Berlin hem uit naar Hollywood om zijn score voor de film Reaching for the Moon te dirigeren. Producer Samuel Goldwyn bood hem een contract aan om door te gaan als filmcomponist. Zijn eerste complete filmmuziek was voor Goldwyn’s Street Scene in 1931. Nog datzelfde jaar huurde Charlie Chaplin hem in om zijn film City Lights te orkestreren en hij gebruikte Newman opnieuw voor Modern Times in 1936.
Newman ontving zijn eerste Academy Award voor Alexander’s Ragtime Band in 1938. In 1939 schreef hij de muziek voor Goldwyn’s Wuthering Heights, met in de hoofdrollen Laurence Olivier en Merle Oberon. Zijn score was uniek in de manier waarop hij verschillende muzikale thema’s bevatte en verschillende motieven creëerde voor de belangrijkste acteurs, wat hielp bij het kaderen van de actie. Het thema voor Cathy bestond bijvoorbeeld uit een optimistische pastorale met strijkers, terwijl het thema van Heathcliff daarentegen een donkerder, serieuzer beeld opleverde.
Tot Newmans specialiteiten behoorden films met een religieus thema, hoewel hij zelf niet bekend stond als religieus. Tot deze films behoorden The Hunchback of Notre Dame (1939), met in de hoofdrol Charles Laughton, en in de daaropvolgende jaren The Song of Bernadette (1943), The Robe (1953) en The Greatest Story Ever Told (1965).
Hij werd componist voor meer dan 200 films in de periode 1930-1970 waarmee hij 9 Oscars verzamelde; in totaal werd hij 45 maal genomineerd. Hij is hiermee de filmcomponist met de meeste Oscars, gevolgd door Alan Menken (8 Oscars) en John Williams (5 Oscars). Met Williams deelt hij ook de plaats van 45 oscarnominaties te hebben. De meeste films van Newman zijn geschreven voor 20th Century Fox films voor wie hij de huiscomponist was.
Enkele van zijn beroemdste scores zijn verder nog The Mark of Zorro, How Green Was My Valley, Captain from Castile, All About Eve, Love is a Many Splendored Thing, Anastasia, The Diary of Anne Frank, How The West Was Won en zijn laatste score, Airport, die allemaal genomineerd werden voor of gewonnen werden door Academy Awards. Newman is ook verantwoordelijk voor de bekende fanfare waarmee alle 20th Century Fox films beginnen. Newman en twee van zijn collega-componisten, Max Steiner en Dimitri Tiomkin, werden beschouwd als de “drie peetvaders van de filmmuziek”.
Toch zat het hem niet altijd mee. Door veel filmhistorici geprezen als een triomf in de kunst van filmmuziek, kreeg Alfred Newmans eerbiedige, intense filmmuziek voor “The Robe” niet eens een nominatie als beste originele score voor een dramatische film van de Motion Picture Academy’s Music Branch Award (hoewel Newman die avond toch een Oscar mee naar huis nam – voor zijn bewerking van muziek voor de Irving Berlin – Ethel Merman frolic, Call Me Madam). Woedend over de afwijzing van Newman nam de vooraanstaande filmcomponist Franz Waxman, een Oscarwinnaar voor Sunset Boulevard (1950) en A place in the sun (1951), ontslag bij de Academy. Ironisch genoeg, toen Newman, in zijn rol als hoofd muziek van 20th Century-Fox, Waxman inhuurde om de score te schrijven voor het vervolg van de film, Demetrius and the Gladiators (1954), stond Waxman erop dat hij Newmans originele thema’s uit The Robe zou aanpassen in plaats van zijn eigen thema’s te schrijven.
Zelf vind ik de muziek van Newman voor deze film helemààl niet goed. Dat ze bombastisch is, is blijkbaar niet te vermijden in dergelijke Hollywood-producties, maar dat hij zelfs geen poging doet (enfin, hier is het eigenlijk de regisseur Henry Koster die in de fout gaat natuurlijk) om te laten zien vanwaar de muziek komt, is op sommige momenten bepaald irritant.
Alfred Newman komt uit een familie van grote (film)componisten, de familie met de meeste Academy Awards-nominaties, met in totaal 92 nominaties in verschillende muziekcategorieën:
- zijn broer Lionel Newman,
- zijn broer Emil Newman,
- zijn zoon David Newman.
- zijn zoon Thomas Newman,
- zijn dochter Maria Newman,
- zijn neef en zoon van zijn broer Irving Newman Randy Newman,
- zijn achterneef en kleinzoon van zijn broer Lionel Newman Joey Newman. (Wikipedia)