Rond deze tijd heb ik 35 jaar geleden in de Gentse opera een voorstelling gezien van “Het Rattenkasteel” door De Sluipende Armoede, het gezelschap van Arne Sierens in die tijd. Hierbij mijn recensie in De Rode Vaan.
Wat Arne Sierens onder « atonale rock » verstaat weet ik ook niet, maar alleszins heeft deze omschrijving voor de muziek van Johan De Smet voor Sierens’ opera-bewerking van Marc Sleens stripverhaal « Het Rattenkasteel » meer kwaad dan goed gedaan. Met Sierens’ vorige creaties in het achterhoofd (o.a. « Rode oogst » en « De ruiters/De zee ») dacht ik dat hij daarmee welbewust opnieuw de draad wou doorknippen tussen hem en het « grote » publiek… groter toch dan het handvol getrouwen —voor wie hij niks slechts kan doen. Uiteindelijk is die muziek van De Smet best meegevallen. Zonder afbreuk te doen aan Sierens’ droogkomische libretto en zijn sobere regie (beide helemaal in de lijn van het stripverhaal) zou ik zelfs durven beweren dat de muziek het grootste aantrekkingspunt is van deze opera. Zonder echt in parodieën te vervallen, is het een smeltkroes van pastiches op allerlei genres (romantische operamuziek, filmmuziek, smartlappen, rock, Afrikaanse muziek…) op basis van een « serieuze » partituur, die misschien door Sierens bedoeld werd toen hij het over « atonale rock » had, maar zelf zie ik ze eerder in de lijn van Kurt Weill en C°.
Het vijftienkoppige orkest onder de leiding van Vincent D’hondt zorgt voor een uitstekende uitvoering maar dan wel met zoveel verve dat bijna alle zangers (die dan toch niet zo goed waren als Sierens wou doen uitschijnen, toch niet in vergelijking met « echte » professionals) moeite hadden om over de orkestbak te geraken. Gelukkig is het verhaal van Marc Sleen (dat met uitzondering van het iets minder geslaagde slot trouw wordt gevolgd) door zowat iedereen gekend, want met name de bas Van Zwam (Lieven De Roo) en de sopraan Madame Blanche (Martien De Craene) zijn continu onverstaanbaar. Ook Guido Naessens als Ratsjenko heeft veel onverstaanbare momenten, maar globaal genomen kon hij me toch bekoren met zijn interpretatie van deze rol. De held is echter Nero (Marc Van Malderen), vooral in aria’s (?) als « Afrika » en « Chloroform is enorm ».
De drie vertoningen tijdens de Gentse feesten waren alle uitverkocht en werden fel toegejuicht, zodanig dat deze voorstelling wellicht nog her en der in den lande zal worden opgevoerd. Uitkijken dus, want bovendien is deze opera ook tamelijk kort zodat verveling geen kans krijgt.
Referentie
Ronny De Schepper, “Het Rattenkasteel”: kort en goed, De Rode Vaan nr.33 van 1984
dagelijks iets degelijks 