Waar is der vaad’ren fierheid nu gevaren, dacht ik toen ik na het bekijken van de tweede en derde aflevering van de dramaserie ‘Onder vuur’ (VRT, Eén, zondagavond) vaststelde dat deze niet uit het dal kroop waar zij in beland was. Maar zich hopeloos in een ravijn bleek te storten. Triest scenario dat ons bij elke aflevering een gelijkaardig stramien voorschotelt, povere rode draden over nogal ongeloofwaardige corruptie, simplistische liefdesverhaaltjes, wat trendy drugsproblematiek… En slecht acteerwerk, ongezien; alleen Sam Louwyck bezit nog enige geloofwaardigheid. Maar zelfs Louis Talpe spartelt als een pladijs op het droge doorheen zijn personage; acteursregie lijkt onbestaand en ondergeschikt aan wat sensationele beelden met een vlammenzee als hoofdpersonage.
Maar dan geschiedde mij een wonder! Via die andere zender, Play4. Alwaar verscheen op dinsdagavond, aangekondigd als tragikomische serie: ‘Grond’. Regie in handen van Adil El Arbi en Bilall Fallah. Wat een scenario van Wannes Cappelle, bijgestaan door Zouzou Ben Chikha en Dries Heyneman!
Het speelt in en rond het uitvaartbedrijf ‘Assurance Omar’ in Brussel, gespecialiseerd in de repatriëring van niet meer zo frivole medemensen, vooral van Marokkaanse origine, naar het thuisland om daar een laatste onderkomen te vinden. Hoofd van het bedrijf, Omar, gaat met pensioen en laat de helft van zijn bedrijf na aan zijn dochter Nadia (Ahlaam Taghadouini) en oubollige schoonzoon (Saïd Boumazoughe), de andere helft aan zijn zoon, een losbol, Ismaël, beter bekend als Smile (Yassine Ouaich). Deze laatste maakt de wereld, en vanaf nu het bedrijf, onveilig met zijn boezemvriend Jean-Baptiste (Ward Kerremans). Er mag probleemloos gesteld worden dan al deze acteurs schitteren in hun rollen. Voeg daar in kleinere rollen nog namen als Reinhilde Decleir, Tom Vermeir, Barbara Sarafian, Charlotte De Bruyne en Emilie De Roo aan toe…
Dan heb je natuurlijk nog een verhaal en dialogen nodig. Maar daar is in voorzien, en hoe! Het wervelt, het tolt, het springt. Het originele duo mag op diverse wijzen – zo komisch mogelijk – het bedrijf in rep en roer zetten. Ze gaan er met een lijk in een aanhangwagen, gestapeld tussen meubelstukken, vandoor – dat is goedkoper dan een dure vliegtuigreis. Raken uiteraard het ontzielde lichaam kwijt. Terwijl de schoonbroer klungelt met uit Marokko bestelde tegels die hem als zelfbouwpakket geleverd worden; hoe verzin je het…
Scènes zijn vaak hilarisch, zo ongeloofwaardig en bijna slapstick, maar van een niveau… Tussendoor zien we ook het leven van jongeren als de twee die tot dan niks omhanden hadden, zich louter amuseerden. Terwijl ze zich nu willen ontpoppen tot heuse zakenmensen. Met algauw een nieuw, lumineus idee: niet de dode naar zijn geliefde geboortegrond brengen maar de grond naar de overledene. Een kort, sterk emomoment sterkt Smile in dat idee, een ogenblik dat hem laat terugdenken aan het overlijden en de begrafenis, het gemis van zijn eigen moeder. Ja, ook dat is een facet van ‘Grond’: af en toe zijn er die tedere verwijzingen naar hoe de mensen echt zijn, het blijven niet de karikaturen die ons aan het lachen moeten brengen, het zijn personen van vlees en bloed, met een ziel en een achtergrond. Diepgang dus. Bijzonder. Maar hilarisch blijft het. En schokkend. Zand uit Marokko naar België brengen – zo kan men in de vertrouwde ‘grond’ gedropt worden zonder zelf de reis te moeten maken, geniaal toch? Het duo maakt volop reclame voor hun nieuw project, via de sociale media, met flyers. Of het een goed idee is daarmee kandidaten te ronselen in de afdeling palliatieve van het ziekenhuis… ze worden manu militari gewipt. En erger, de Marokkaanse gemeenschap lijkt hun idee niet te smaken – ze worden zelfs met de dood bedreigd en er wordt hen een rottend hondencorpus bezorgd. Wat hen dan weer uit de handen van het gerecht redt: het dient als alibi voor het gestolen (nu ja, het was in wezen hun eigendom) stoffelijk overschot dat zij zich opnieuw hadden toegeëigend. Toestanden…! Dat de kijker gezien locatie en onderwerp ook nog heel wat leert over de culturele gewoonten betreffende begrafenissen bij de moslims is meegenomen.
Benieuwd welke exploten Smile en zijn compagnon nog versieren: Play4 dinsdag. Al is de reeks vanaf de derde aflevering wel in handen van een andere regisseur. Hopelijk met dezelfde schitterende beeldvorming en flitsend ritme als we tot nu zagen.
Johan de Belie
dagelijks iets degelijks 