Op de laatste pagina (blz. 32) van dagblad Vooruit/De Morgen stond op 12 november 1990 een merkwaardige paginagrote advertentie. Onder de titel Oud Huis Stekelbees zoekt recensent (m/v) voor Stekelbees Festival ’91 reageert het theater op recensies over het voorbije Stekelbeesfestival die verschenen in de Vooruit/De Morgen van dinsdag 6 november. De advertentie citeert volop uit de recensies en weerlegt de aangehaalde feiten. „Wij doen dat uit verontwaardiging over de recensie. Wij willen zo tot een open discussie komen. Het is geen aanval op een mening. Wel op onjuist weergegeven feiten. Of mag men als het om de culturele sector gaat slordiger met de feiten omspringen?” zegt Hildegard De Vuyst van Oud Huis Stekelbees. Naar een reactie gevraagd, zei hoofdredacteur Paul Goossens van de krant De Morgen/Vooruit: „Geen.” Wel zei hij dat „het nog niet was uitgemaakt of daar, redactioneel op gereageerd zou worden. Wij zijn voorstanders van grote vrijheid. Maar die advertentie is wel grensverleggend, ja”, meende hij.
Nu zullen de verhoudingen tussen recensenten en de cultuurmakers altijd moeilijk zijn. Dat is een vast gegeven. Het in Gent gevestigde Oud Huis Stekelbees reageert dit keer wel op een bijzondere manier. Voor zover wij weten is het de eerste keer dat op een dergelijke wijze gereageerd wordt op een recensent.
Hildegard De Vuyst voor Oud Huis Stekelbees: “Wij kozen voor een advertentie omdat je door een brief te schrijven meestal in een weggestoken strijd terechtkomt. Een open discussie leek ons zinvoller. Het is absoluut geen afrekening. Wij hebben met de betrokkene geen verleden.”
„Recensent van dienst Edward Van Heer, is ook theaterrecensent voor weekblad Knack, maar voor dat blad worden onze producties meestal gerecenseerd door Roger Arteel. En voor De Morgen kwam de laatste tijd Wim Van Gansbeke. Wij vinden dat wat er staat niet kan. Wij vallen zijn kritische zin als journalist niet aan. Maar door de opstapeling van al die feiten krijgt zijn recensie een heel tendentieuze inslag. Daar heeft Oud Huis Stekelbees last van.”
— Een paginagrote advertentie kost geld. Is het dat allemaal wel waard. Kan een al niet rijkelijk gesubsidieerd theater met dat geld niet beter iets anders doen?
„Dat is een keuze. Een investering op lange termijn. Ik vind niet dat wanneer het om culturele berichtgeving gaat men slordiger met de feiten moet omspringen, onder welk soort omstandigheden ook. Door die verkeerd weergegeven feiten ontstaat een beeld over het festival waar we het absoluut niet mee eens zijn. Om die redenen zeggen we tendentieus.”
— Stekelbees had dit festival 21 verschillende producties op de affiche. Jullie vragen dat de recensent ze allemaal ziet om een eindoordeel te kunnen vellen. Is dat niet wat te veel gevraagd?
„Een recensent moet een bepaald percentage van de voorstellingen zien. Laten we het daarbij houden. Maar precies vanuit het feit dat die man weinig voorstellingen zag trekt hij conclusies.”
Oud Stekelbees regelde de advertentie via de advertentiedienst. Dat bevestigt Paul Goossens.
— Een recensent actief in de culturele sector mag niet slordig met de feiten omspringen beweert Oud Huis Stekelbees?
Paul Goossens: „Kan men iets anders beweren? Men zal dat altijd beweren. Als je een artikel maakt dat onaangenaam is voor sommigen zal men dat ook zeggen. Het zou mij verwonderen mocht men iets anders zeggen. De wereld van kunst, cultuur en letteren is ermee gediend als daar enige discussie ontstaat. Om de Vlaamse stilte te doorbreken.
„Wij moeten ook niet altijd gelijk hebben, het is niet de bedoeling van een medium om op alle punten gelijk te hebben. De onfeilbaarheid streven we niet na. Maar het is niet de eerste keer dat men zegt dat de feiten niet zijn juist geweest en dat het niet waar was. Destijds werd Galileo Galilei er ook van beschuldigd dat de feiten niet juist waren. Om maar te zeggen dat op niveaus die ons overstijgen ook dwalingen kunnen gebeuren.”
Referentie
Karel Van Keymeulen, Oud Huis Stekelbees zoekt recensent (m/v), De Gentenaar, 13 november 1990
dagelijks iets degelijks 